استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای مجتبی ارشاد

استاد مشاور: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای سعید شهواری

پژوهشگر: مهدیه محمدی

خودكشي يكي از جدي ترين آسيب هاي اجتماعي است كه مي توان آن را از جلوه هاي خدشه به نظم عمومي دانست از ديدگاه ها و نگرش هاي مختلفي از جمله روانشناسي جامعه شناسي مورد بررسی قرار گرفته است و.. اديان آسماني نيز نسبت به اين پديده شوم، همواره موضع گرفته اند و تدابيري را در جوامع لحاظ داشته اند كه دلالت بر نابهنجار بودن مسئله دارد، به خصوص دين اسلام كه صراحتاً اين عمل را در زمره گناهان كبيره قرار داده است و مرتكب آن را مستوجب عقاب اخروي مي داند و حرمت شرعي خودكشي با استناد به آيات و روايات به اثبات رسيده است. از آنجا كه قوانين موجود در كشور ما بر پايه فقه اسلامي استوار گرديده است، در اين پايان نامه با بررسي قوانين كيفری، هيچ ماده قانوني براي مجازات خودكشي كننده يافت نگرديد و فقط قانون مدني به ابطال وصيت خودكشي كننده اشعار داشته است. خودكشي متأثر از عوامل متعددي از جمله عقيدتي، فرهنگي، اجتماعي، سياسي می باشد. از آنجايي كه هميشه پيشگيري بهتر از درمان است و در موضوع بحث ما، شايد بتوان گفت درمان فايده اي ندارد لذا با بررسی آیات و روایات به این نتیجه می رسیم که برای پیشگیری از خودکشی باید افرادی که مسئولیت آموزش و تربیت منابع انسانی را به عهده دارند، اعم از خانواده ها، مهدها، دانشگاهها و حوزه ها و … با نگاه خاصی به مسئله خودکشی توجه کنند و در تربیت افراد اصول و قواعد اسلامی را مورد لحاظ قرار دهند تا بتوانند افراد جامعه را با شخصیت سازی سالم، به مسیر تکاملی رهنمون گردانند و این امر خود می طلبد که روح و وران انسان ها را در جوامع نادیده نگیریم.

واژگان كليدي: خودكشي، فقه ،حقوق، پيشگيري ، پيشگيري ديني.

استاد راهنما:حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای علی اصغر فضیلت

استاد مشاور:حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای محمد مهاجر مازندرانی

پژوهشگر: معصومه لکزایی

هدف از انجام این پژوهش بررسی جایگاه و نقش زنان در عصر انبیاء با تکیه بر آیات و روایات می باشد. این پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی است و داده ها با استفاده از ابزار فیش جمع آوری شده و در تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده شده است.

زن در ادیان توحیدی و غیرآن و در ملل های مختلف به صورتهای مختلفی مورد ارزش گذاری قرار گرفته است. مجموع رفتارهای صورت گرفته با زن در جوامع دیگر بسیار تاسف انگیز می باشد، اما با ظهور اسلام زن از منزلت و جایگاه والایی برخوردار شد. زنان در تمام عرصه های تاریخ دوشادوش مردان بوده اند و در کنار هر یک از انبیاء زنی به چشم می خورد که بسیاری از آن ها نقش مثبتی در تداوم مسیر تبلیغ ادیان آسمانی داشته اند و تعداد معدودی ازآنان همچون زن نوح و لوط با ایفای نقش منفی، مانع تحقق اهداف ملکوتی پیامبران شده اند. در این پژوهش سعی گردیده با بیان چالش هایی که زن در طول تاریخ متحمل شده است، جایگاه و ارزش و اهمیت نقش زن در تربیت اجتماع، نسل و خانواده مورد بحث و بررسی قرار گیرد و با نگاهی روایی و قرآنی به بیان نقش زنان در عصر انبیاء پرداخته شود تا با ارائه معرفی الگوهای مورد ستایش و مورد نکوهش و شناساندن آنها در همانندسازی زنان جامعه کنونی ما تاثیر گذار باشد.

کلید واژه: زن، انبیاء، آیات، روایات

“به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء (سلام الله علیها) نشستی با عنوان تجلی رضا و شکر در سیره عملی حضرت زینب (سلام الله علیها) برگزار گردید.
در این نشست خانم رجب زاده به بیان رضا و شکر در سیره عملی حضرت زینب (سلام الله علیها) پرداخته و گفت: حضرت زینب (سلام الله علیها) با دیدن مصائب و گرفتاری های بسیار مانند دیدن سر بریده برادر، راندن اسب ها بر تن ایشان، بریدن انگشت برای گرفتن انگشتر، ربودن لباس های امام(علیه السلام)، کشیدن گوشواره از گوش کودکان و آتش گرفتن لباس آنها و … صبر پیشه می کند، که این علامت شکرگذاری و رضایت ایشان به مقدرات الهی است.
استاد حوزه در ادامه گفت: حضرت زینب (سلام الله علیها) دارای القاب بسیاری است، او را نائب الزهراء می خوانند یعنی نائب و جانشین حضرت زهرا (سلام الله علیها)، او را صدیقه الصغری یعنی بسیار بسیار راستگو و عقیله النساء و مفسرالقرآن و سر أبیها می خوانند.
ایشان در ادامه به بیان دو جمله از حضرت زینب (سلام الله علیها) که نشان دهنده ی مقام رضا و شکر در سیره عملی آن حضرت (علیه السلام) می باشد پرداخته و گفت: یکی از آن دو جمله را حضرت زینب (سلام الله علیها) زمانی می گویند که پیکر بی سر برادر را دیدند و گفتند: خدایا این قربانی قلیل و کوچک را از ما قبول کن. و فرموده دیگر ایشان بعد از واقعه عاشوراست که فرمودند: (ما رأیت إلا جمیلا)
خانم رجب زاده به نقل ازعلامه جوادی آملی فرمودند: حضرت زینب این سخنان را در دیدن صحنه هایی به زبان می راند که تاریخ به تلخی آنها نه صحنه ای دیده و نه صحنه ای خواهد دید. حضرت زینب (سلام الله علیها) با شهود ملکوتی خود پروردگار هستی را می بیند و زمام عالم را در دست خدا می بیند چون آثار جمیل محض را با جمال وجودی خودش می بیند.
ایشان علت زیبابینی حضرت زینب (سلام الله علیها) را تفاوت در جهان بینی او دانست.
استاد حوزه گفت: بعضی برای رسیدن به پاداش الهی صبر پیشه می کنند، بعضی چاره ای جز صبر ندارند، بعضی برای رضای الهی صبر می کنند؛ که حضرت زینب (سلام الله علیها) جزء دسته آخر بود.
ایشان در ادامه به بیان احادیثی از امام علی (علیه السلام) برای رسیدن به مقام رضا و شکر پرداخته و گفت: امام علی (علیه السلام) می فرماید: هیچ کس از ما مزه ایمان را نچشد تا آن که بداند آن چه به او رسیده ممکن نبود از بگذرد و آنچه از او گذشته ممکن نبود به او برسد. و کسی که اطمینان دارد به این که آن چه خدا برایش مقدر کرده به او حتما می رسد آن وقت قلبش آرام می گیرد.
ایشان در پایان فرمودند: برای این که بتوانیم زینب گونه فکر کنیم باید جهان بینی خود را عوض کنیم و در عمق وجود خود به خدا معتقد شویم و به یقین برسیم.

استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین  آقای محمد رضا جباران

استاد مشاور:حجت الاسلام و المسلمین  آقای محمد مهدی نادری قمی

پژوهشگر: منصوره علی محمدی

یکی از مهمترین مسائل و موضوعات زندگی جمعی و متمدّن بشر، مسألۀ ارتباط بین دولتها است، این مسأله آنقدر اهمیت دارد که در آیات متعدّدی از قرآن کریم، و همچنین منابع دیگر اسلام، همانند سنّت معصومین علیهم السلام به آن پرداخته شده است. دولت اسلامی با توجه به اهداف متعالی اسلام، و همچنین نیازها و ضرورتهای زندگی در عصر کنونی، باید در ابعاد مختلفِ فرهنگی، اقتصادی و به ویژه سیاسی با سایر ملّتها و دولتها بر اساس معیارهای اسلام در ارتباط باشد.

 از جملۀ ارتباطاتی که چگونگی آن در فقه اسلامی، قابل تبیین بوده و از سوی فقهای اسلامی نیز به آن پرداخته شده است، روابط با دولتهای غیراسلامی است. روابط سیاسی دولت اسلامی با دولتهای غیراسلامی شامل شناسایی انواع رفتارهای دوَل غیراسلامی نیز می گردد، و روابطی که با آنها برقرار می گردد، بستگی به نوع رفتار آنها با مسلمین و دولت اسلامی دارد.

 ابزاری که در فقه اسلامی به طور عمده برای این موضوع راهگشاست، عبارت از پیمانهای معیّن همانند، پیمان ذمّه، صلح، هدنه و… است، همچنین اصول و قواعد فقه اسلامی که شکل عام تری دارند در این جهت مورد استفاده قرار می گیرند، همانند اصل صلح، وفای به عهد، نفی سبیل، مصلحت وجهاد. البته روابطی چون صلح و جهاد در اسلام اهمیت فراوان داشته و با توجه به اینکه هم تأثیرات مفید و هم اثرات سخت و طاقت فرسایی بر زندگی بشر دارند، برای تشخیص مکان صحیحِ اجرای آنها، شرایط و ضوابطی در فقه اسلامی معرّفی شده است، همانند جنگ و صلح ضابطه مند، رعایت اصول اخلاقی در حین جهاد، و رعایت مصلحت اسلام و مسلمین. 

در رابطه با نوع روابط سیاسی دولت اسلامی با دولتهای غیراسلامی، برخی از فقها «اصل جهاد»، برخی «اصل صلح»، و برخی نیز «اصل مصلحت» را اصل نخستین دانسته اند، ولی در این پژوهش با بررسی استدلالاتی که در این زمینه موجود است، همانند دلایلی از آیات قران کریم، سنّت معصومین علیهم السلام، عقل، تشخیص و درک مصلحت از سوی رهبر جامعۀ اسلامی و لازم الاتّباع بودن فرمان وی از سوی مسلمین، رویکرد مصلحت در جنگ و صلح، اصل اولیه در این روابط «اصل مصلحت» معرّفی می گردد.

واژگان کلیدی: فقه، سیاست، دولت اسلامی، دولت غیراسلامی، اصل.

استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین سید صمصام الدین قوامی

استاد مشاور: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای سید رضا مودب

پژوهشگر: اعظم جدیدی میاندشتی

يكي از مسائل بسيار مهم در جامعة اسلامي وجود افراد فقير در جامعه است. در اسلام فقر امري مذموم است. با توجه به اين كه همة انسان‌ها قادر نيستند كه مايحتاج خود را تأمين كنند خداوند بر اغنیاء واجب کرده است كه به ناداران كمك كنند و نظام حمايت‌گري دارايان از ناداران شكل گرفته است که اگر اين نظام در جامعه پياده شود چهرة فقر از جامعه رخت بر مي‌بندد. با توجه به اهميت اين موضوع در اين پژوهش به مباني، فلسفه، مصاديق، شيوه هاي حمايتگري در قرآن و سنت پرداخته شد. روش پژوهش توصيفي تحليلي است كه قرآن و احاديث با كليدواژه‌هاي مربوط به حمايت‌گري جستجو شد و داده هایی که مربوط به اين حوزه بود استخراج و سپس داده‌ها تحليل با روش تحلیل محتوا شد.  با بررسی و دقت نظر در آیات و روایات این نتیجه به دست آمد که فلسفة حمايت‌گري دو چيز است: خلافت انسان از خداوند و تزكية انسان. چون انسان جانشين خداوند در زمين است و خداوند هم واجد صفات جمال و جلال است پس انسان براي شبيه شدن به خداوند بايد به ديگران كمك كند. علاوه بر آن بهترين راه دل‌كندن از دنيا، بخشيدن است. اسلام در اموال دارایان حقی در قالب های مختلف مانند خمس و زکات و صدقه و وقف بریا نیازمندان قرار داده است. حمایت گری در بعد مادی و غیر مادی دارد. اسلام تمام كساني كه به نوعي نیاز غیر مادی مانند نیاز علمي، ديني و عاطفي دارند را نيز مورد حمايت‌گري مي‌داند. بر عالم واجب است زكات علمش را بپردازد و براي حمايت‌گري ديني امربه معروف و نهي‌ از منكر را واجب فرموده است. حمايت‌گري بايد خالصانه براي خدا، بدون منت و با بهترين چيزها باشد. در اين حمايت‌گري بايد مراتب قرابت و خویشاوندی را نيز در نظر داشت.

كلمات كليدي: حمايت‌گري، خمس، صدقه، زكات، الزامات حمایتگری، حکمت حمایتگری، قواعد حمایتگری

به مجموعه ویژگی های شخصیتی و حرفه ای پژوهشگر که مانع از ارتکاب خطا و سوگیری در طی انجام فرآیند پژوهش شده و برخورداری از این ویژ گی ها می تواند پژوهشگر را در تمامی مراحل پژوهش از تصمیم گیری برای طرح موضوع پژوهش تا مرحله تدوین گزارش و انتشار نتایج در مسیر صحیحی هدایت کند را اخلاق پژوهش می گویند.

اصول اخلاقی در فرآیند پژوهش

رعایت حقوق افراد و پای بندی به مسئولیت های اخلاقی در پژوهش محتاج اصولی است. راهبردی ترین اصول اخلاقی را می توان در ده مورد تلخیص کرد:

1.اصل حرفه ای بودن در پژوهش:بدون احراز شرایط لازم و کافی به پژوهش پرداختن، امری غیر اخلاقی است. این اصل در همه حرفه ها صادق است. پژوهش غیرحرفه ای نه تنها به تولید علم و توسعه آن یاری نمی رساند بلکه سبب حیرت و سرگشتگی محقق می گردد.

2. اصل امانت داری: رعایت حق مالکیت فکری در برخورداری از اطلاعات به دست آمده، یکی از مصادیق امانت داری است. سوء رفتار پژوهشی در این زمینه شامل موارد متعددی مثل سرقت علمی از خود، تخلفات اسنتنادی و تخلفات نویسندگی می شود.سرقت علمی از خود بدین معناست که پژوهشگر اثر منتشر شده ی خود را در قالبی جدید و با عنوانی جدید بدون داشتن حرفی نو منتشر و خود را از امتیاز انتشار یک اثر جدید بهره مند کند.مورد بعد زمانی است که فرد اثر منتشر شده خود را در نشریه ای دیگر بدون هیچ گونه اشاره یا استنادی به چاپ برساند یا اثر خود را هم زمان برای چندین مجله برای انتشار ارسال کند و باعث اتلاف وقت و هزینه توسط داوران و سردبیران و مجلات شود.تخلفات استنادی یا سرقت علمی یعنی استفاده از آثار دیگران بدون استناد دادن به آن اثر و یا استفاده از استنادهای اثار دیگران بدون مراجعه به اصل منبع.تخلفات نویسندگی در جائی است که نام شخصی که هیچ نقشی در تولید اثر پژوهشی نداشته به عنوان  نویسنده ذکر شود و یا برعکس نام فردی را که دارای شرایط نویسندگی است و در تولید اثر نقش داشته به عنوان نویسنده ذکر نگردد.

به تعبیر زرین کوب، محقق را هیچ آفتی از این بدتر نیست که به سرقت و انتحال کار دیگران عادت کند.

3. اصل رازداری:محقق به بسیاری از اطلاعات شخصی افراد دست می یابد که اسرار افرادند و فاش کردن آنها تعدی به حقوق دیگران است. این امر در مطالعات تجربی انسانی اهمیت بسزائی دارد. محققی برای یک بنگاه بزرگ اقتصادی در باب ارتقای مدیران به پژوهش مشغول است و با فرضیه (همبستگی نارسیسم) با ارتقاء مدیران به جمع آوری اطلاعات در خصوص مدیران آن بنگاه اقدام می کند. اطلاعاتی که وی در می یابد اسرار غیر قابل فاش هستند.

4. قضاوت مستدل:محقق در مقام توصیف، تبیین و حتی ارزیابی وداوری باید پایبند استدلال باشد و این سخن کلیفورد (1845-1869م) را آویزه گوش قرار دهد. باوری را نپذیریم مگر آن که ادله اثبات حقانیت آن را داشته باشیم. این توصیه اخلاقی هم شامل قبول یک باور و هم شامل رد یک عقیده است. مادامی که دلیلی وجود ندارد باید سکوت کرد.

5.اصل نقد پذیری: همان گونه که اخذ رهیافت نقادانه اخلاقی است،. نقدپذیری نیز اخلاقی است. عجب، غرور، به ویژه تکبر ناشی از پیش کسوتی، نقدناپذیری محققمی گردد. نقدی که بر تحقیقات ما نوشته می شود، بهترین هدیه ای است که می توان به دست آورد، نقدها را ارج نهیم و ناقدان را تکریم کنیم.

6. اصل رعایت حریم شخصی افراد: ورود بدون توافق آگاهانه، به حریم شخصی افراد، تعدی به مهم ترین حق آنان است. این اصل در تحقیقات تجربی انسانی اهمیت فراوانی دارد.

7.انگيزه الهي

نخستين مساله‌اي كه شايسته و بايسته است پژوهشگران به آن توجه كنند اين است كه نيت و انگيزه خود را براي خدا خالص كنند و به خاطر جلب رضاي خدا و تقرب به درگاه او تحقيق و پژوهشي انجام دهند.
زيرا مي‌دانيم كه بر اساس نظام اخلاقي اسلام، نيت و انگيزه، به اندازه عمل و بلكه بيشتر از آن اهميت دارد و به همين دليل پيامبر اكرم (ص) فرمود: نيت مومن بهتر از عمل اوست.

8.احترام به پژوهشگران سابق:

پژوهش‌هاي نو و جديد ـ در حقيقت ـ نتيجه و محصول زحمات و پژوهش‌هاي پيشينان و دانشمندان گذشته است. پژوهشگران و محققان در هر دوره‌اي با بهره‌گيري از يافته‌ها و پژوهش‌هاي محققان گذشته مي‌كوشند تا كاروان علم و دانش و انديشه را پيش ببرند و افق‌هاي جديدتري به روي خود و بشريت بگشايند. به همين جهت بر هر محقق و پژوهشگر شايسته و بايسته اخلاقي است كه از دانشمندان و علماي گذشته به نيكي ياد كرده و زحمات و تلاش‌هاي آنها را فراموش نكند

9.روحيه حقيقت جويي در پژوهش

شايسته و بايسته است پژوهشگر همواره روحيه حقيقت جويي و حقيقت‌طلبي داشته باشد و همه تلاش و زحمت خود را در كشف حقيقت صرف كند. زيرا حق و حقيقت است كه باقي خواهد ماند.

10.پرهيز از شتاب زدگي

از آفات بزرگ پژوهش‌هاي علمي، شتاب‌زدگي و عجله بي‌مورد است. زيرا كمترين آفت عجله اين است كه مانع درك صحيح موضوع يا مساله مي‌شود به همين جهت پژوهشگران از لحاظ اخلاقي شايسته است از شتاب و عجله دوري كنند.

منابع

1.سمیه بهمن آبادی و دیگران، رعایت اخلاق پژوهش در رساله های دکتری، مورد مطالعه: گروه علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد طی سال های 1386-1390

2.زهره عباسیان و امیر حسین رجب زاده، عصاره انواع سوء رفتارهای پژوهشی و دسته بندی آنها

3.عبدالحسین زرین کوب، یادداشت ها و اندیشه ها، تهران، اساطیر، 1376، ص12

4.بحارالانوار ج 70 ص 186

5.احد فرامرز قراملکی، خاستگاه اخلاق پژوهش، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی پرتال جامع علوم انسانی

6.وحید جوان، اخلاق پژوهش، مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران، معاونت پژوهش

“به گزارش معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی الزهراء(سلام الله علیها)گرگان نشست اختتامیه نمایشگاه کتاب این مدرسه درمکان شبستان این مدرسه برگزار نمود.
در این نشست خانم حسینی واعظ استاد حوزه گفت: اعجاز اسلام به عنوان دین جاویدان کتابی به نام قرآن است.
سیده نفیسه حسینی واعظ گفت: براساس روایات جایگاه علم آموزی و عالمان برتر از خون شهدا است.
خانم سیده نفیسه حسینی واعظ بیان داشت:خداوند متعال نقطه آغاز رسالت را بر مبنای مطالعه و خواندن قرار داده است.اعجاز اسلام به عنوان دین جاویدان کتابی به نام قرآن است.
ایشان افزود:در تعالیم اسلامی بر اهمیت و ارزش خواندن تاکید فراوانی دارد به طوری که اولین آیه نازل شده بر نبی مکرم اسلام (ص) با خواندن و تاکید بر خواندن است.
وی ادامه داد :در قران مجید اصطلاحات بسیاری در خصوص خواندن ،علم ،حکمت ،تدبر و …وارد است که حاکی از اهمیت این مطلب می باشد.
حسینی واعظ گفت: در آیات 114 از سوره مبارکه توبه ،9 عنکبوت ،دو انفال ،43 فاطر ،28 قلم ،23 انفال ،56 بقره و …در مورد تمجید علماء و مذمت جاهل سخن به میان آمده است.
وی خاطر نشان کرد:تعالیم بلند قرآن کریم جامعه را به سمت پیشرفت سوق خواهد داد .در هنگام نزول این کتاب آسمانی تعداد اندکی باسواد بودند به طوری که فدیه اسراء در آن زمان باسواد کردن مسلمانان بود لذا این دلالت بر اهمیت و جایگاه علم آموزی دارد.
استاد حوزه تصریح کرد:در روایات متعددی از ائمه معصومین(ع) وارد است که بر علم آموزی از دوران کودکی تا هنگام مرگ تاکید و سفارش نموده است.در فضیلت این نعمت الهی همین بس که مداد علماء از دماء شهدا برتر شمرده شده است""مداد العلماء افضل من دماء الشهدا “”
وی افزود:در روایتی از رسول مکرم اسلام (ص) وارد است که حضرت از جمله چیزهایی که حجاب را در پیشگاه خداوند از بین می برد به قلم های دانشمندان اشاره نموده است.

استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای مجتبی ارشاد

استاد مشاور: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای محمود ابوترابی

پژوهشگر: زهرا مهاجر خراسانی

حريم خصوصي را مي توان قلمرويي از زندگي هرفرد دانست كه انتظار دارد، ديگران بدون رضايتش به آن قلمرو وارد نشوند. فطري بودن حريم خصوصي، حمايت حريم خصوصي از آزادي و شرافت و حيثيت انساني از مباني حريم خصوصي مي باشد. حریم خصوصی حیطه اطلاعات، ارتباطات، جسم و مکان و … افراد را در بر می گیرد. جهت كنترل حريم خصوصي، دو وظيفه ي عمده بر عهده ي نظام هاي حكومتي و دولت ها قرار دارد: حيطه ي اول مربوط به فعاليت هاي آموزشي است و حيطه ي دوم آن به برخورد قانوني اختصاص دارد و مراد از آن تصويب قوانيني باز دارنده جهت برخورد با حرمت شكنان مي باشد. يكي از مصاديق حريم خصوصي مسكن مي باشد، مسكن جايي است كه موجب آرامش و سكون انسان مي شود، روايات زيادي در مورد ساخت مسكن وارد شده است که در آنها حيطه هاي مختلف جسماني، رواني، اخلاقي و… ساکنین خانه مد نظر قرار داده شده است. به حريم خصوصي مسكن در فقه و قانون به طور جزئي و مختصر اشاره شده است و در بحث شكسته شدن حريم منازل از طريق آپارتمان سازي به ويژه در مناطق ويلايي نشين، اکثر فقهاي قديم و جديد بر اين باورند كه نفس ساختن ساختمان، نفي حريم خصوصي همسايگان به شمار نمي رود و حتي باز كردن پنجره به سمت حياط همسايه در صورتي كه حريم داشته باشد، نقض حريم خصوصي همسايه به شمار نمي رود، بلكه آن چه غير مجاز مي باشد، تطّلع و جستجو كردن از موارد مخفي همسايگان است، این موارد تنها امكان تطّلع را در پي دارد نه خود تطّلع را و امكان تطّلع و تطّلع حكمي جدا از هم دارند. همين مبحث در بحث هاي حقوقي نيز داخل شده است.زماني كه حريم خصوصي فرد با مصلحت جامعه در تقابل باشد حريم خصوصي شكسته مي شود و جواز شكستن حريم خصوصي از جنبه ي حقوقي صادر مي گردد.

كليد واژه: حريم، حريم خصوصي، مسكن، فقه و حقوق

استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای مجتبی ارشاد

استاد مشاور: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای غلامرضا گلچین راد

پژوهشگر: سمیه چکا

رفتار اقتصادي را مي‏توان مجموعه سلوک‏و‏‏‏ روشي دانست که براي نتظيم امور معاش و تنظيم مخارج خانواده انجام مي‏شود.خانواده اصيل‏ترين و بنيادي‏ترين واحد اجتماع است‏‏ که سرنوشت هر يک از اعضاي آن، طوري به هم گره خورده که‏مي‏توانند در شادي و غم، ناخوشي و سلامتي و….ديگر اعضاء خانواده تأثيرگذار باشند. هدفمندي و همکاري خانواده در ابعاد مختلف عاطفي، اخلاقي، فرهنگي و اقتصادي و…پايداري و آرامش و امنيت آنان را تضمين کرده، و در بخشي وسيع‏تر‏بر جامعه نيز اثر مي‏گذارد. ‏‏از آن جايي که، زنان نيمي از اجتماع انساني را تشکيل مي‏دهند، و اوّلين آموزگاران زبان، فرهنگ، ادب، تربيت و تعالي نوع بشر هستند، مي‏‏توانند بر سرنوشت خانواده و حتي جامعه بسيار مؤثر واقع شوند و اينکه بسياري از رفتارهاي آنها علاوه بر وراثت از طريق اعمال، کردار به نسل‏هاي بعدي انتقال مي‏يابد. و مي‏تواند زمينه ساز رشد و ترقي و يا اسراف و از دست دادن سرمايه‏ها شود. زنان به عنوان يكي از پايه‏هاي مهم زندگي زناشويي و تشكيل خانواده و مربّيان نسل آينده بشريّت، در تمام عرصه‏ها اعم از اقتصادي، فرهنگي، سياسي،مذهبي و ….. نقش موثر و مهمّي را به عهده دارند. يكي از مهم‏ترين شاخه‏هاي عرصه ی اقتصادي، چرخه اقتصاد خانواده است كه اثر گذاري زيادي در اقتصاد جامعه دارد. در اين ميان زنان نقش مهمّي را ايفا مي‏كنند. نقش زنان را به طور كلي از دو جنبه مي‏توان بررسي كرد. اوّل: فعالتيهاي اقتصادي زنان و انتقال و كسب در آمد در جهت رونق بخشيدن به مسائل مالي خانواده با تامين هزينه دوّم: مديريت مصرف خانوار و بر قراري توازن صحيح بين مصرف و در آمد خانواده. آنچه كه در اين تحقيق به آن پرداخته مي‏شود آسيب شناسي رفتار زن از جهت مديريّت و موانع و مشكلات آن مي باشد.

از مهمترین دستاوردهای این تحقیق این است که بیشترین آسیب های رفتار اقتصادی زنان عبارت است از اسراف، رفاه زدگی، مدگرائی، تجمل گرائی افراطی که بر اساس عواملی چون ضعف شخصیت، غفلت و عدم تفکر، ضعف ایمان، لذت گرائی و هواپرستی، فرهنگ اجتماعی غلط و الگوهای نادرست رفتاری بوجود می آید و پیامدهای ناگوار مادی مانند از دست دادن سرمایه های مادی، زوال نعمت، کم برکتی، فقر و نیازمندی در جامعه، تضییع بیت المال، بدهکاری و ورشکستگی و … را به دنبال دارد و از نظر روحی موجب سلب آرامش روانی می گردد.

توجه به پیامدهای مصرف ناصحیح و رعایت اصول و سیاست های مصرف درست در کاهش آْسیب های رفتار اقتصادی زنان موثر است. در نهایت حکومت و دولتمردان جامعه از طریق تعدیل ثروت و اجرای عدالت و جلوگیری از درآمدهای نامشروع، مصرفی نکردن بازارهای کشور، توازن بین ادرات و صادرات، توجه به امر فرهنگ سازی و آموزش، در کاهش آسیب های اجتماعی می تواند موثر باشد.

کليدواژه: آسيب شناسي، اقتصاد،رفتار اقتصادي، زنان، خانواده

اگر بخواهیم مجلات بین اللملی را از نظر درجه و اعتبار بررسی کنیم، بایستی تفاوت موسسات اصلی نمایه کننده(ایندکس) مجلات را بدانیم. ایندکس کننده معتبر بین المللی در علوم مختلف عبارتند از شرکت تامسون رویترز(Thomson Reuters)، اسکوپوس(Scopus)، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(ISC). 

مجلات تامسون(ISI, WOS)

شرکت تامسون رویترز(Thomson Reuters) یک شرکت چندملیتی رسانه‌های گروهی است که زیر مجموعه هایی دارد که یکی از این زیر مجموعه ها پایگاه  Web of science می باشد،این پایگاه که به اختصار ( (WOS نامیده می شود یک نمایه استنادی علمی است که توسط تامسون رویترز ایجاد شده است که جستجوی استنادی جامع را فراهم می‌کند. به صورت عامیانه و متداول مقالاتی که در این پایگاه نمایه می شوند به مقالات ISI  شهرت یافته اند.

مجلات اسکوپوس(Scopus)

اسکوپوس یکی از نمایه‌های استنادی معتبر و شناخته‌شده‌است که اطلاعات کتاب‌شناختی حدود ۲۵ میلیون سند را در خود جمع‌آوری کرده‌است. اسکوپوس اطلاعات محصولات حدود ۵هزار ناشر علمی را از سراسر جهان در خود جای داده‌است. در مجموع اسکوپوس اطلاعات ۱۶ هزار و پانصد مجله علمی پژوهشی را در خود نمایه کرده‌است. اسکوپوس(Scopus) یکی از محصولات الزویر(Elsevier) است که استفاده از اطلاعات آن نیاز به اشتراک و پرداخت هزینه دارد.

مجلات ISC (پایگاه استنادی علوم جهان اسلام)

ازآنجایی‌که ارتقاء سطح علم و دانش و انتشار آن‌یکی از مهم‌ترین ارزش‌های یک جامعه اسلامی هست، کشور ایران نیز به‌عنوان قطب علمی برتر جهان اسلام اقدام به تأسیس مجموعه‌ای تحت عنوان ISC نمود تا بتواند در راستای پیشبرد اهداف علمی جامعه بین‌المللی نقش به سزایی را ایفا نماید. این پایگاه توسط مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری شیراز تهیه‌شده است. مهم‌ترین هدف ISC گسترش همکاری بین دانشمندان اسلامی و مراکز علمی است.

پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(ISC)  یک سامانه اطلاع رسانی علمی است که در صدد تجزیه و تحلیل مجلات علمی کشورهای اسلامی بر اساس معیارهای علم سنجی معتبر اسلامی می‌باشد. پس از تامسون و اسکوپوس، ISC سومین پایگاه استنادی برای سنجش عملکرد پژوهشی کشورها محسوب می شود که ۵٧ کشور در آن مشارکت دارند.

رتبه بندی مجلات داخلی از نظر اعتبار و امتیاز

در حالت کلی در ایران سه نوع مجله داریم که اعتبار و درجه علمی آنها از سوی یکی از سه ارگان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، و حوزه علمیه تعیین می شود و به ترتیب اعتبار عبارتند از:

مجلات علمی- پژوهشی

 هر تولیدی که به دنبال جستجوی حقایق و برای کشف بخشی از معارف و نشر آن در  میان مردم و به قصد حل مشکلی یا بیان اندیشه ای در موضوعی از موضو ع های علمی، از طریق مطالعه ای نظام مند، برای یافتن روابط اجتماعی میان پدیده های طبیعی به دست آید و از دو خصلت اصالت و ابداع برخوردار باشد و نتایج آنها به کاربردها، روشها و مفاهیم و مشاهدات جدید در زمینه علمی با هدف پیشبرد مرزهای علمی و فن آوری منجر گردد، علمی – پژوهشی قلمداد می شود. در واقع هدف اصلی مقاله علمی پژوهشی ایجاد یک استدلال است. یکی از بخش های چنین مقاله ای مرور ادبیات است. در یک مقاله علمی پژوهشی، ادبیات بعنوان اساس و بنیان کار ارائه می شود و بینش جدیدی را که پژوهشگر به دنبال ایجاد آن است، پشتیبانی می کند. مخاطبین اصلی این گونه مجلات پژوهشی، اساتید دانشگاهها، دانشجویان دوره های دکتری و کارشناسی ارشد، پژوهشگران شاغل در مراکز علمی، تحقیقاتی و تولیدی هستند.

مجلات علمی- ترویجی

 یک مقاله علمی ترویجی یا مرور ادبیات و اطلاعات منتشر شده ، یک موضوع بخصوص، در یک محدوده زمانی را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. مقاله علمی ترویجی می تواند خلاصه ای از مقالات و منابع موجود باشد اما معمولا سازماندهی خاص خود را دارد و خلاصه و استنتاج‌ها را ترکیب می‌کند و اطلاعات را در ساختاری نو ارائه می دهد. مقاله علمی ترویجی می تواند تفسیری جدید از مقالات و کارهای قبلی ارائه دهد یا اطلاعاتی جدید را با تفاسیر قبلی در هم آمیزد، یا سیر جریان پیشرفت فکری حوزه مورد بحث و مباحثات مربوط به آن را ترسیم کند. مقاله علمی ترویجی بسته به موقعیت، ممکن است مقالات و منابع را مورد ارزیابی قرار دهد و مناسب ترین و مربوط ترین منابع را به خواننده پیشنهاد کند. این مقالات بر پایه جابه‎جایی، تلفیق و ترکیب دانش موجود تهیه می شوند و معمولاً به روشن شدن زوایای مساله‎ای کمک می‎نمایند. اینگونه مجلات دستاوردهای علمی، فنی و حرفه ای آموزنده و جالب را به زبانی ساده برای افراد دارای تحصیلات دانشگاهی، دانش آموزان سالهای بالای دبیرستانها، صنعتگران، مخترعین، مبتکرین و افراد دارای تحصیلات غیرکلاستیک ارائه میدهند.

 مجلات علمی- تخصصی

این مجلات معمولا وابسته به برخی سازمانها و نهادهای خاص بوده و مباحث تخصصی در یک زمینه را مطرح می کنند و نویسندگان مختلف می توانند مطالب خود را برای این مجلات ارسال کنند. نکته قابل توجه در مورد این نوع مجلات این است که این مجلات معمولا هیچ گونه امتیاز و مجوز علمی را از ارگانهای ذیربط مثل وزارت علوم،تحقیقات  و فناوری، وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی یا حوزه علمیه دریافت نکرده اند و صرفا به منظور اطلاع رسانی و بالا بردن آگاهی های قشر خاصی از افراد جامعه در زمینه های تخصصی به چاپ مطالب می پردازند.

مثل مجله علمی – تخصصی رشد که وابسته به وزارت آموزش و پرورش بوده و به فعالیت در زمینه مباحث آموزشی می پردازد.

منابع

1.برگرفته از سایتhttp://www.researcheditor.ir/learn- center /263

2.محمد رضا حافظ نیا، مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، چاپ هفتم، تهران، سمت، 1381