“به گزارش معاونت پژوهش موسسه آموزشی عالی حوزوی الزهرا سلام الله علیها گرگان نشست نقد کتاب مسائل جدید کلامی و فلسفه دین در تاریخ 16/8/1401 برگزار گردید. در ابتدای این نشست دکتر محمد حکیمی در تعریف نقد گفت: نقد همان بیان نیکویی ها و محاسن ونیز معایب و ایرادات یک مطلب می باشد.
وی در ادامه با استناد به کلام امام علی «علیه السلام» که کسی که عیب تو را بیان می کند در واقع برای تو خیر خواهی می کند، هدف از نقد را اصلاح متن دانست.
استاد سطح سه این موسسه در بیان محاسن این کتاب گفت: این کتاب جامعیت دارد و تمامی مباحث کلام جدید را گردآوری کرده، کاری که تاکنون سابقه ای نداشته و چنین کاری انجام نشده بود.
علاوه برآن می توان گفت این کتاب دارای بیان روان و روشنی است و نوآوری هایی در چینش مطالب وجود دارد. همه مباحث کلام جدید و مباحث فلسفه دین را کنار هم قرار داده است.
وی در ادامه به بیان ایرادات ظاهری این کتاب پرداخته و گفت: عنوان روی جلد کتاب مناسب نیست. فلسفه دین و کلام جدید، دو دانش متفاوت هستند اگرچه مباحث فلسفه دین و کلام جدید اشتراک دارند اما متکلم و فیلسوف با هم فرق می کنند و نگاه فیلسوف استدلالی است بنابراین عنوان فلسفه دین یا کلام جدید به طور مجزا بهتر بود.
استاد این موسسه دومین اشکال را اغلاط تایپی موجود در این کتاب دانسته و اشاره کرد: با این که این کتاب، کتاب درسی است ولی مانند کتاب درسی تنظیم نشده است. چون کتاب درسی باید عناوین متعدد و بیان یکدست داشته باشد.
وی اشکال دیگر را عدم تقسیم بندی مباحث به شکل درست دانسته و گفت: تعریف دین را به طور بسیار مفصل بیان کرده ولی بحث مهم دیگر را در یک پاراگراف بیان کرده است.
حکیمی رعایت اعتدال در بیان مطالب و تقسیم بندی و عنوان دادن به آنها، شکیل تر بودن فونت و رنگی بودن تیترها و … را از جمله مواردی دانست که در کتب درسی باید رعایت شود.
استاد این موسسه در ادامه به بیان ایرادات محتوایی در متن کتاب پرداخت و گفت: در جلد اول ص 87 در تعریف دین، تعریف های اخلاقی و ماهوی و جامعه شناسی بیان شده است ولذا توضیحات بسیار طولانی شده است. در برخی موارد نیز دیده شده نویسنده محترم کتاب، مطالب را از منابع دست دوم نقل می کند در حالی که مناسب بود وقتی منبع اصلی در دسترس است به آن ارجاع داده شود تا به منبع دست دوم و سوم .
وی اضافه کرد: نویسنده کتاب تعریفی که از حقیقت دین دارد واضح و اجلی نیست. چون معرف باید از معرَف روشن تر باشد.
حکیمی در ادامه بیان کرد: نویسنده در جلد اول در بحث خاستگاه دین نظریه ها را می توانست دسته بندی کند.
استاد سطح سه این موسسه ادامه داد: نویسنده این کتاب در بحث فطرت در جلد 3 دلیل اینکه دین فطری است را بیان نکرده است.
وی سه ایراد مهم محتوائی را بیان نکردن فمینیسم، سکولاریسم، پلورالیسم دانسته و گفت: نویسنده در نقد پلورالیسم می توانست فصل مستقل ایجاد کند.
حکیمی در پایان بیان کرد: نویسنده در جلد 3 در مسئله خدا و شرور، خدا و ما بعد الطبیعه را بیان نکرده است.

“به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء (س) گرگان نشست نقد کتاب کارکردهای خانواده«بررسی عوامل موثر بر تغییر و تحول ساختار و کارکردهای نهاد خانواده» در تاریخ 1400/8/22 برگزار گردید. در ابتدای این نشست آقای عبداللهی فر گفت: اگر نوشتن در حوزه علم و دانش و تحقیق بخواهد ارتقاء پیدا کند اصول نوشتن و روش تحقیق و نقد باید اهمیت پیدا کند.
ایشان در ادامه به بیان معنای نقد پرداخته و گفت: نقد در دیدگاههای مختلف به معنای بیان نواقص، بیان ویژگی های مثبت و محسنات و بیان دیدگاه معتدل آن یعنی همه جانبه نگر بودن را دانست.
وی شرط رشد در حوزه نوشتن را نقد دانسته و بیان کرد: نقد دارای ابعاد مختلفی است از جمله نقد ساختار که شامل اجزاء، بخشها و فصول کتاب، نقد محتوای کتاب و نقد ادبیات تحقیق و نگارش می باشد.
استاد حوزه یکی از چیزهای مهم در تحقیق را روش دانسته و منظور از روش را روشهای مورد توجه در منطق از جمله استقراء، قیاس و … دانست.
دکتر عبدللهی فر در ادامه در نقد کتاب کارکردهای خانواده گفت: یکی از نکات مثبت این کتاب موضوع این کتاب است که کارکرد خانواده یک جزء از کل است اما اگر کلمه “"کارکردها"” در عنوان “"کارکرد"” نوشته می شد بهتر بود.
ایشان درادامه بیان کرد: بین عنوان فرعی یعنی(بررسی عوامل موثر بر تغییر و تحول ساختار و کارکردهای نهاد خانواده)و عنوان اصلی یعنی (کارکردهای خانواده) چالش وجود دارد، زیرا عنوان فرعی عوامل موثر بر تغییر و تحول ساختار است که این عنوان غیر از کارکرد خانواده است.
وی دارا بودن این کتاب از مقدمه و تعداد فصول مناسب و نتیجه گیری را از محسنات این کتاب دانست.
استاد حوزه در ادامه بیان کرد: بیان مساله اصلی و فرضیه در مقدمه کتاب، از جمله مواردی است که خواننده با مطالعه آن متوجه می شود نویسنده به دنبال چیست اما در مقدمه این کتاب به آن پرداخته نشده است.
ایشان بیان کارکرد خانواده در مقدمه و بیان عوامل موثر بر تغییر و تحول ساختار را در نتیجه از دیگر اشکالات این کتاب دانسته و بیان کرد: در مقدمه و نتیجه باید به موضوع اصلی تحقیق یعنی کارکردهای خانواده پرداخته شود.
ایشان در پایان ناسازگاری بین تعداد صفحات فصول را از دیگر اشکالات این کتاب دانست .
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای دکتر فضیلت در دفاع از کتاب خود فرمودند: یک اثر خوب، مانند یک اسم خوب است و باید سه ویژگی کوتاه، گویا و زیبا بودن را دارا باشد. اگر بخواهم به بازنویسی این کتاب بپردازم بخش ویژه ای از اشکالات استاد منتقد اصلاح می شود.
ایشان در ادامه در پاسخ به اشکال عنوان کتاب، بیان کرد: به دلیل تشکیل شدن هویت خانواده از دو زیرساخت پیکره و کارکرد و تاثیر توأمان آن دو از یکدیگر نمی توان آنها را از هم جدا دید.
ایشان در پاسخ به اشکال عدم تناسب بین تعداد صفحات فصول گفت: معیارهای شکلی در مقالات و پایان نامه و … در این حدش متعادل است که به لحاظ حجم، تناسبی بین فصول باشد و اثر را زیباتر و خوشخوان تر می کند اما افراط در این موضوع مخصوصا در مقالات و پایان نامه ها باعث می شود تمرکز نویسنده را از مساله اصلی بگیرد.
وی اشکال مربوط به کلید واژه را صحیح دانسته و در پایان بیان کرد: کتابهای جدی در حوزه دانش شناسی خانواده با رویکرد جامعه شناسی بسیار کم است و علت آن توصیفی بودن گزاره های جامعه شناسی و دستوری بودن گزاره های دینی است که مقارن کردن آن دو با هم بسیار مشکل است و مطلب دیگری که آن را مشکل می کند موضوع اسلامی سازی است.