استاد راهنما: حجه الاسلام والمسلمین جناب آقای غلامرضا گلچین راد

پژوهشگر: زهرا ترابیان

در این رساله شادی و نشاط در انجام فرایض دینی وعوامل آن که ممدوح و واقعی است مورد بررسی قرار گرفته. این پایان نامه از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و روش به کار رفته در آن اسنادی و کتابخانه ای بوده و داده ها با ابزار فیش جمع آوری شده و در تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. شادی و نشاط همواره در دین جریان داشته و از خصایص روحی مومنان و مسلمانان بوده که باعث ارتقای زندگانی انسان گردیده، تحرک، پویایی و نشاط را در انسان و جامعه موجب   می گردد.اسلام با توجه به نیازهای اساسی انسان، شادی و نشاط را تحسین و تایید کرده است چرا که شادی و نشاط یک ضرورت انکار ناپذیر برای انسان و مطابق با طبیعت آدمی است و طبق کلام خدا و معصومین (علیهم السلام) هر چه که در زندگی گناه نباشد یا کمتر باشد زندگی شیرین تر و شادی در آن بیشتر جریان دارد و انجام فرایض الهی به نحو صحیح ومقبول در انسان آرامشی به وجودمی آورد که این آرامشی الهی است که شادی آور می باشد. آنچه از بطن آموزه های دینی برآمده است تاکید بر این مقوله است که این نوع از شادی و نشاط در انجام فرائض دینی انسان را در مسیر کمال مقصود و سعادت ابدی قرار می دهد. و این شادی که واقعی است که همواره با تفکر غالب بشر مادی نگر که پیوسته برداشتش از شادی ونشاط صرفا شادی های لحظه ای و زود گذر و ناپیدار است در تعارض بوده. این شادی ظاهری و غیر واقعی چه بسا ممکن است که ناراحتی، افسردی و یاس و پشیمانی ای را در پی داشته باشد.

کلید واژه: تاثیرشادی، نشاط، فرایض دین

استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای مجتبی ارشاد

استاد مشاور: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای حجت الله قربانی

پژوهشگر: زهرا کوهسار دیلمی

عقد مضاربه يکي از عقود معيني است؛ که در قانون مدني ايران به پيروي از فقه اماميه مورد توجه قانونگذاران قرار گرفته است و پيش از پيروزي انقلاب اسلامي به دليل دور بودن حکومت از فقه اسلامي، مضاربه مانند ديگر عقود شرعي در حيات اقتصادي و تجاري جامعه در سطح کلان، نقش چنداني ايفاء نمي کرد بويژه اينکه نظام بانکداري آن زمان بر مبناي نظام بانکداري ربوي بود . اما با تحول نظام سياسي ودر نتيجه تحول نظام اعتبار، اهداف نظام بانکي معين شد. بدين ترتيب تخصيص منابع که در نظام بانکداري ربوي مبتني بر اعطاي وام واعتبار بود دگرگون شد و در نظام جديد جاي خود را به تسهيلات اعطايي بر پايه معاملات و عقود اسلامي داد و اينگونه شد که عقود اسلامي از جمله مضاربه نقش مؤثر وبرجسته خود را در نظام اقتصادي کشور پيداکرد . بنابراين جايگاه قابل توجه اين عقود در حيات اقتصادي – تجاري و نظام بانکداري و اهميت آنها در نظام حقوقي اقتضا مي کند که از چشم انداز فقه و حقوق زواياي مختلف اين عقود اسلامي و قانوني (مضاربه ) را مورد تحليل وبررسي قرار گیرد.

هدف از انجام این تحقیق، تبیین کارآمدی نظام اقتصادی مبتنی بر مضاربه و کارآیی آن به جای نظام مبتنی بر رباست و این نوع تحقیق در پی پاسخ به این سوال است که پایه و اساس مضاربه بر مبنای فقهی و حقوقی چیست؟ روش به کار رفته در تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی است و روش گردآوری اطلاعات اسنادی است و داده ها با استفاده از روش فیش جمع آوری شده است

از مهمترین یافته های تحقیق این است که از منظر فقهی حقوقی ماهیت مضاربه عقد مستقلی نیست، بلکه از عقود مستقلی تشکیل شده است و مضاربه به عنوان یکی از فعالیت های مثبت اقتصادی می تواند عامل کم نمودن فاصله طبقاتی بین قوی و ضعیف تأثیرگذار باشد. در مضاربه می توان تجازت خاصی را مقرر کرد و یا انجام تجارت مناسب را به تشخیص عامل واگذار کرد. عامل نمی تواند با سرمایه ی مالک اقدام به مضاربه با دیگری نماید مگر با اجازه مالک، همچنین وی باید اعمال متعارف و معمول زمان و مکان را برای مضاربه انجام دهد.

 واژگان کليدي : عقدمضاربه، نظام بانکي، شرط ، ضمان، فسخ

استاد راهنما:حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای سید معصوم حسینی

استاد مشاور:حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای علی اکبر محمدی مهر

پژوهشگر: زهرا بسطامی گرپی

دروغ‎گویی از عادات زشت و ناپسندی است که در آیات قرآن و روایات زیادی از آن نکوهش شده است. در روایات، دروغ کلید گناهان، خوانده شده است. به طوری‎که با ارتکاب دروغ گناهان دیگری هم به دنبال آن می‌آیند. دروغ دارای انواع گوناگونی است از جمله دروغ قولی (گفتاری) ودروغ عملی (رفتاری). هم‎چنین دروغ دارای مراتب گوناگون و هر مرتبه دارای حکم خاصی است. علل و عوامل گوناگونی موجب دروغ‎گویی کودکان می‎شود؛ از نظر درونی عواملی چون ضعف ایمان، حسد، خشم،… واز لحاظ اجتماعی وجود الگوهای بدآموز و ناسالم، خودنمایی، ترس، عادت و … .

از آن‎جا که دوران کودکی در تربیت افراد، نقش بسیار مهمی دارد، عواملی چون خانواده، محیط مدرسه، دوستان و … نقش بسزایی در تشکیل شخصیت کودک دارند. شناخت واصلاح هر کدام از این عوامل اهمیت ویژه‎ای در راست‎گویی کودکان دارد.

از مهمترین علل دروغگودی در کودکان ترس از تنبیه توسط والدین می باشد و هم چنین عواملی مانند توقع بیش از اندازه از کودک داشتن، بوجود آمدن کمبودها، حسادت و رقابت، فشار در برابر بازجوئی والدین، تشویق غلط، الگوبرداری از رفتارهای پدر و مادر و هم چنین محیط اطراف کودک، الگوهای نامناسب، عوامل رسانه ای می تواند موجب بروز دروغگوئی در کودکان شود که می توان با پند و اندرز، تفهیم زشتی دورغ به فرزندان، تحقیر نکردن، کم کردن حسادت کودک راه های راست آموزی را به او یاد داد.

کلیدواژه‎ها: کذب، صدق، کودک، عوامل دروغ‎گویی، زمینه‎های دروغ‎گویی، آثار دروغ‎گویی.

عوامل و آثار تفاخر از منظر قرآن و حديث

استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای علی اصغر فضیلت

استاد مشاور: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای غلامرضا گلچین راد

پژوهشگر: خدیجه الازمنی

هدف از نگارش اين پژوهش بررسي عوامل وآثار تفاخراز منظر قرآن و حديث مي باشد. تحقيق از نوع تحقيقات توصيفي و روش بكار رفته در اين مطالعه اسنادي است داده هاي مورد نياز متناسب با اهداف و سوالات تحقيق جمع آوری مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته اند.در اين رابطه مي توان گفت كه تمامي علماي علم اخلاق و مفسران در باب رذايل اخلاقي نظرات مشابهه اي دارند. اكثرآنان تفاخر را امري مذموم و به معناي خودستايي آورده اند. اين حالت آن قدر خطرناك است كه در دعاهاي معصومين ـ عليهم السلام ـ از آن به خدا پناه برده شده تا انسان را از ابتلاي به آن حفظ كند. محروميت از محبت خدا ، همراهي و دوستي شيطان ، رعايت نكردن حقوق دوستان ، ممانعت از احسان ، ممانعت از پذيرش دعوت انبياء ،گرايش به لعب و هواپرستي … از جمله آثار و نتايج اين رذيله اخلاقي است. عوامل و آثاري كه باعث بروز تفاخر در انسان مي گردد در دو جنبه فردي و اجتماعي با استفاده از آيات و روايات مورد بررسي قرار گرفت. از يافته هاي اين تحقيق مي توان به اين امور اشاره كرد كه تفاخر؛ باعث نابودي اعمال نيك ، گرايش به صفات زشت اخلاقي و غفلت از ياد خدا و قيامت و فراموش كردن اصل آفرينش و دچار شدن به كفر و گمراهي از راه الهي شده همچنين تفاخر باعث مي شود كه انسان از واقع بيني غافل شود و از مسير حقيقت منحرف گردد و مردم را به چشم حقارت بنگرد ، آنها را پست ببيند ، و خود را بزرگ و عظيم بپندارد. در حالی که در واقع او در ديد مردم حقير مي شود و عزت خود را از دست مي دهد . در نهایت بايد گفت : اسلام افتخار به ارزش ها را در راستاي توسعه و ترويج ارزشها اجازه داده نه تفاخر به امور واهي و بي اساس را.

واژگان كليدي: تفاخر ، فخرفروشي ، كبر ، عجب ، حسد و تكاثر

اخباریگری و تأثیرات آن بر فقه شیعه

استاد راهنما:حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای حجه الله قربانی

استاد مشاور:حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای مجتبی ارشاد

پژوهشگر: آمنه منصوری رضی

چکیده

هدف این تحقیق بررسی تأثیرات اخباریگری فقه شیعه می باشد که ضمن روشن کردن مفهوم اخباریگری وعوامل صعود و سقوط آن به مبانی مورد وثوق این مکتب اشاره شده وموارد افتراق این مبانی را با اصول­گرایی بر شمرده و ضمن تحلیل و پاسخ­های نقضی و حلی مقابل آن، نگاهی به روند تأثیرگذاری این مکتب بر فقه در دو جنبه مثبت و منفی داشته و تا حد امکان به بررسی آنها می­پردازد.

اهمیت پرداختن به این موضوع تا آنجاست که بررسی تطور اجتهاد در میان تشیع به اخباریگری و تأثیرات آن گره خورده است چرا که اخباریگری بیش از هر چیز، روش اجتهادی رایج در حوزه­های علمیه شیعه را به باد انتقاد گرفت و هواداران پرشمار شیوه­ی اجتهاد را کم کم به حاشیه راند، در همین راستادر این تحقیق به این مسأله می پردازیم که آیا اخباری­گری سبب بروز تأثیراتی در عرصه فقه گردیده است؟ در صورت پاسخ مثبت به این پرسش، تأثیرات آن بر روی فقه شامل چه مواردی خواهد بود؟

برای رسیدن به پاسخ سوالات فوق، با استفاده از روش کتابخانه­ای نسبت به جمع آوری مطالب و داده ها اقدام شده و منابع مرتبط با اهداف و سوالات تحقیق مورد مطالعه و نقد و بررسی قرار گرفت و سپس متناسب با موضوع تحقیق جمع بندی منطقی و تحلیل آنها صورت پذیرفته است. با توجه به مطالب مذکور، از جمله نتایج بدست آمده در این تحقیق می­توان به این موارد اشاره داشت:

1ـ با وجود حاکمیت بیش از دو قرن اخباری­گری، تأثیرات چشم­گیر آن در حوزه فقاهت و سایر عرصه­ها نظیر تدوین جوامع تفسیری و روایی و کتب اصولی غیرقابل اغماض است.

2ـ تأثیرات اخباری­گری با تکیه بر مبانی مورد وثوق آنها و طرد عقل و روی آوردن به نقل اتفاق افتاد.

واژگان کلیدی: اخباری– اصولی- عقل- اجتهاد

استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای غلامرضا گلچین راد

استاد مشاور: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای علی اصغر فضیلت

زکیه مزیدی

در جامعه ي ما حلقه ي مفقوده اي در فرآيند توسعه ي جامعه ي ديني به نام نظارت به چشم مي خورد. نظارت و كنترل دقيق بر اهداف و برنامه ها با ماهيتي بلند مدت از مؤلفه هاي اجتناب ناپذير است و از آن مهم تر شيوه هاي نظارت و كنترل در مديريت اسلامي در تحقق اهداف جامعه است و نظارت و كنترل از كار مجريان و كارگزاران جامعه ي اسلامي امري است كه بايد دغده ي اصلي مسؤولان باشد. اگرچه انسان با ايمان همواره نظارت خداوند را بر اعمال و رفتار خود احساس مي كند و خداوند را بر فعاليت هايش ناظر مي داند با اين حال كليه افراد جامعه به ويژه كاركنان و اعضاي سازمان موظفند تا بر اساس وظيفه ي شرعي بر اعمال و رفتار و عملكرد افراد و كاركنان سازمان و حتي عملكرد مديران و مسؤولان سازمان نظارت و كنترل داشته باشند ، تحقق خود كنترلي و نظارت همگان در سازمان به عنوان ابزاري براي افزايش كارآيي سازمان و در سطح ملّي موجب افزايش كارآيي نظام مي شود همچنين موجب افزايش اعتماد افكار عمومي كه بخشي از سرمايه ي ملّي است مي شود. نظارت از حياتي ترين اركان يك مديريت سالم و كارآمد است كه علاوه بر پيشرفت افراد موجب پيشرفت سازمان نيز مي باشد و اگر اين ويژگي در نظام سازماني نباشد سيستم دوام چنداني نخواهد داشت.

كليد واژه ها: كنترل و نظارت، سازمان، خودكنترلي ،اصلاحات.

ماهیت مرگ مغزی و آثار فقهی و حقوقی آن

استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای علی اصغر فضیلت

استاد مشاور: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای محمد مهاجر مازندرانی

مهناز بزی

ازآنجا كه در فقه اسلامي، واقعيت مرگ وحيات، موضوع حكم شرعي قلمداد شده است، احراز مرگ مغزي به مثابه مرزمرگ، بسيار اهميت دارد. در اين پژوهش سعي برآن است كه ابتدا مرگ وزندگي براساس اعتقاد وپذيرش روح تعريف، سپس به بررسي حيات مستقر وغير مستقر در فقه اسلامي پرداخته شود وضمن بيان علايم آن درمتون فقهي، باتعاريف موجود براي مرگ مغزي مقايسه گردد. ازمطالعه معيارهاي حيات مستقر وغير مستقر ومقايسه آن باعلايم مرگ مغزي چنين به دست مي آيد كه تفاوتي ماهوي ميان آنها وجود دارد، ازآن جهت كه در حيات ناپايدار قابليت بدن براي تعلق روح ازبين رفته، ولي درمرگ مغزي باوجود از كارافتادگي قشرو ساقه مغز به دليل گردش خون وتنفس به دوصورت طبيعي و مصنوعي، اين قابليت باقي است. تفاوت ميان اين دوواقعه خود منشأ تفاوت درآثار فقهي وحقوقي است .كسي كه دچارمرگ مغزي شده ازحيث احكام ارث، وصيت، دين ، زوجيت وجنايت ملحق به افراد زنده است درحالي كه شخص داراي حيات غيرمستقر در اين گونه احكام درحكم مرده تلقي مي شود.

واژگان كليدي: ماهيت مرگ مغزي، آثارفقهي وحقوقي، قطع اعضاي رئيسه، حيات غيرمستقر، حيات مستقر

چکیده پایان نامه سطح 3 موسسه آموزش عالی حوزوی  الزهرا(س) گرگان

محقق : زکیه مزیدی

استاد راهنما : غلامرضا گلچین راد

در جامعه ی ما حلقه ی مفقوده ای در فرآیند توسعه ی جامعه ی دینی به نام نظارت به چشم می خورد. نظارت و کنترل دقیق بر اهداف و برنامه ها با ماهیتی بلند مدت از مؤلفه های اجتناب ناپذیر است که از همه مهم تر شیوه های نظارت و کنترل در مدیریت اسلامی در تحقق اهداف جامعه و نظارت و کنترل از کار مجریان و کارگزاران جامعه ی اسلامی امری است که باید دغده ی اصلی مسؤولان باشد. اگرچه انسان با ایمان همواره نظارت خداوند را بر اعمال و رفتار خود احساس می کند و خداوند را بر فعالیت هایش ناظر می داند با این حال کلیه افراد جامعه به ویژه کارکنان و اعضای سازمان موظفند تا بر اساس وظیفه ی شرعی بر اعمال و رفتار و عملکرد افراد و کارکنان سازمان و حتی عملکرد مدیران و مسؤولان سازمان نظارت و کنترل داشته باشند ، تحقق خود کنترلی و نظارت همگان در سازمان به عنوان ابزاری برای افزایش کارآیی سازمان و در سطح ملّی موجب افزایش کارآیی نظام می شود همچنین موجب افزایش اعتماد افکار عمومی که بخشی از سرمایه ی ملّی است می شود.

نظارت از حیاتی ترین ارکان یک مدیریت سالم و کارآمد است که علاوه بر پیشرفت افراد موجب پیشرفت سازمان نیز می باشد و اگر این ویژگی در نظام سازمانی نباشد سیستم دوام چندانی نخواهد داشت.

واژگان کلیدی: کنترل ، نظارت، سازمان، خودکنترلی ،اصلاحات.