به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء (س) نشستی با عنوان مبانی فقهی تحریم موسیقی از دیدگاه فقه از طرف انجمن فقه و اصول در این مدرسه برگزار گردید. در این نشست خانم معماری گفت: موضوع نوازندگی و به کارگیری آلات موسیقی در روایات و سخنان فقها با تعابیر گوناگون مطرح گردیده است. در کلمات پیشوایان بین غنا و موسیقی فرق گذاشته شده است. در قرآن کریم کلمه ای به نام موسیقی بکار نرفته است؛ بنابراین حکم موسیقی تحت عنوان حکم غنا و همچنین حکم آلات لهو مطرح شده است.
ایشان در ادامه گفت: از جمله آیاتی که دلالت بر تحریم موسیقی دارد: سوره لقمان ایه 6 می باشد که خداوند در این آیه می فرماید: (وَمِنَ‏ النَّاسِ‏ مَن‏ يَشتَرِي‏ لَهْوَ الحَديثِ‏ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيرِ عِلْم‏) از این ایه حرمت خرید لهو الحدیث استفاده می شود. برای حرمت، قید «لیضلّ عن سبیل الله» مطرح شده است.نتیجه و فرجام سخن لهو در آیه مذکور این است که لهوی حرمت دارد که موجب انصراف مردم از یاد خدا و سوق دادن آنها به سوی باطل باشد.
خانم معماری در دلیل بر حرمت موسیقی به آیه 11 سوره جمعه استناد کرده و گفت: خداوند در سوره جمعه می فرماید: وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَيْها وَ تَرَكُوكَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَةِ وَ اللَّهُ خَيْرُ الرَّازِقينَ:خداوند متعال در آیه شریفه کسانی که به صرف مشاهده لهو به سوی آن بشتابند واز یاد خدا غافل می شوند ؛ سرزنش میکند پس به قیاس اولویت کسانی که مستقیم به کارهای لهوی مانند : ضرب الاوتار , ضرب الدوف اشتغال دارند ؛ مشمول این سرزنش خواهند شد.
خانم معماری در جمع بندی دلیل آیات گفت: باتوجه به بررسی دو آیه ثابت شد غنایی که مفسده انگیزباشد وموجب غفلت انسان از یاد خدا باشد حرام است ولی اگر مفسده انگیز نباشد، حرام نخواهد بود.
ایشان در ادامه گفت: برای حرمت لهو به طوایفی از روایات استدلال شده است: طایفه اول روایاتی است که دلالت برتمام بودن نماز در سفر برای صید لهوی می کند و طایفه دوم روایاتی است که در باب تحریم استعمال آلات لهو است؛ طایفه سوم نیز روایاتی است در ابواب متفرّقه وارد شده که در آنها لهو مورد تعرّض واقع شده است.
ایشان در پایان به مهمترین مصادیق موسیقی های حلال اشاره کرده و گفت: آهنگ های مروج ارزشهای انقلاب اسلامی، آهنگ هایی که به لحاظ مضمون ومحتوا واخلاقیات رعایت قانون ونظم را ترویج کند، آهنگ هایی که در مخاطب به جای غفلت، روحیه بیداری وهوشیاری را ایجاد کند و او را به حقایق زندگی سوق دهد از جمله موسیقی های حلال می باشد.

“به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء(س) نشستی با عنوان مدیریت زمان در تاریخ 19/2/97 در این مدرسه برگزار گردید.در این نشست خانم یعقوب زاده گفت: زمان خلقت خداوند متعال است. یکی از مهمترین اهداف خداوند از خلق زمان، بهره گیری انسان از زمان می باشد؛ تا با بکار گرفتن تمام امکانات و نعمات با مدیریت زمان به بندگی برسد. زمانی که خداوند هدف از خلقت انسان را عبودیت و بندگی او اعلام می کند اگر کسی آن را در زندگی خود پیاده کند فراتر از زمان حرکت کرده است.
ایشان در بیان اصول مهم در مدیریت زمان گفت: اولین اصل مهم در مدیریت زمان، آمادگی است. با آمادگی است که انسان موفق می شود. اصل مهم دیگری که در مدیریت زمان مهم است تمرین است. بنابراین تلاش کنیم زمان خود را با کوشش و ریاضت برای خود بسازیم.
خانم یعقوب زاده در مورد ارزش و اهمیت وقت گفت: اگر انسان برای زندگیی که دوست دارد وقت نگذارد، مجبور است وقتش را برای چیزی که دوست ندارد بگذارد که در این صورت زندگی بخاطر وقت نگذاشتن و مدیریت نکردن تکراری می شود.
خانم یعقوب زاده گفت: در زندگی امروز انسان با سرعت و شلوغی زمان، تکثر و تنوع اطلاعات، تنوع و تکثر ارتباطات و افزایش هزینه های عمر و زندگی و ترافیک وقت مواجه است. بنابراین باید مدیریت زمان داشته باشد.
ایشان در ادامه گفت: مدیریت کردن زمان، بخشی از آن مربوط به خلقیات درونی انسان است، بخشی دیگر مربوط به دیگران است که گاهی دیگران ما را مدیریت می کنند. زمانی هم عواملی که در اختیار مانیست ما را مدیریت می کند.
ایشان در بیان خصوصیات افرادی که می توانند مدیریت زمان داشته باشندگفت: افرادی که دارای خلاقیت و نوآوری، اهل محاسبه، ریسک پذیر، اهل تقوا و عمل صالح و افرادی که بخواهند هوشمندانه زندگی کنند و … دارای مدیریت زمان هستند.
خانم یعقوب زاده در پایان به بیان عواملی که موجب اتلاف وقت می شود پرداخته و گفت: نداشتن اولویت کاری در برنامه، بی نظمی، تسویف، تنبلی، عجله کردن، بیش از توان برداشتن، ضمنیت گرائی، مشغولیات ذهنی، کنجکاوی در کار دیگران، سرک کشیدن در زندگی خصوصی دیگران، عدم اطلاع و بی علاقه بودن نسبت به کاری که انجام می دهد، فشارهای روانی و عدم حسابکشی و… از عوامل اتلاف وقت محسوب می شود.

“به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء(س) اردوی پژوهشی با حضور تعدادی از پژوهشگران مدرسه در تاریخ 12/2/97 با حضور سرکار خانم سیده طاهره موسوی از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه و مسئول پاسخگوئی به سوالات شرعی دفتر مقام معظم رهبری و استفتائات ایشان در مسائل بانوان در یکی از باغات اطراف گرگان بر گزار گردید.ایشان در سخنانی با عنوان (رابطه بین معنویت با اخلاق کاری کارکنان) چنین بیان داشتند: تعامل و برخورد خداوند در مسائل اخلاقی می تواند برای ما در بین باشد از جمله می بینیم هر گاه انبیاء الهی از امت خود شکوه ای داشته اند خداوند اعتنائی به اعتراض آنها نکرده است. مثلا در مقابل اعتراض ملائکه به آفرینش انسان می فرماید: من چیزی را می دانم که شما نمی دانید.از این گونه تعامل خداوند نتیجه می گیریم که اظهار نارضایتی از خانواده و جامعه مورد پذیرش و محبوب حق نیست بلکه دنیا با همه نوسانات، تضادها و تزاحمهایش پرورشگاه انسان است، لذاست که دنیا دار فتنه و امتحان نامیده شده، پس اگر انسان در مقابل سدی از مخالفت ها و نابرابریها و مشکلات قرار گفت، باید بداند همین امتحان و آزمایش اوست که باید بزرگی خود را نشان دهد.
ایشان در ادامه فرمودند: این اعتراض و اظهار نارضایتی از مرتبه انسان می کاهد و نشان می دهد انسان دچار ضیق صدر است و نمی تواند خود را با این مشکلات هماهنگ کند؛ لذا ضرورت دارد که انسان ولایت و تسلطی بر خود پیدا کرده و خود را مدیریت کند. اگر انسان توان کنترل خودش را نداشته باشد، ادعای بیهوده ای است که بتواند از بیرون خود را مدیریت کند.
این استاد حوزه و دانشگاه در بیان راهکاری برای رسیدن به ولایت از خود فرمودند: هر چه ارتباط معنوی انسان بیشتر باشد تحمل او در مقابل ناملایمات بیشتر می شود، زیرا این ساعات خلوت و عبادت به انسان انرژی می دهد و هر چه کار و مسئولیت انسان بیشتر باشد، احتیاج بیشتری به معنویت و کسب انرژی دارد.
ایشان در ادامه فرمودند: انسان باید دائما انتخابات درون داشته باشد یعنی خود را در محکمه وجدان استنطاق و ارزیابی کند. اگر انسان این محاسبه را نداشته باشد خاسر است؛ زیرا فکر می کند تلاش ها و فعالیت هایش برای خداست، اما یوم تبلی السرائر، دستش را خالی می بیند.
ایشان با تذکر این نکته که انسان نباید هیچ گاه خود را از وسوسه های شیطان مصون بدارد بیان داشتند: این که خداوند از زبان شیطان بیان می کند: (لاغوینهم اجمعین) نشان می دهد این کلام، جمله ای شعارگونه نیست بلکه خداوند بر آن صحه گذاشته است یعنی این، امری تکوینی است. پس اگر انسان بخواهد، در طریق کمال و صعود حرکت کند، شیطان مانع اوست و برای عبور و رد شدن باید و پا روی او بگذارد و این توان زیادی می خواهد.
ایشان در پایان با اشاره به این که مسیر انسان شدن سخت است و باید مرز خودیت و منیت شکسته شود فرمود: خودسازی با خواندن و نوشتن تحقق پیدا نمی کند، اگر حافظ قرآن هم باشید تا زمانی که به عمل نیاورید حرکتی نکرده اید عمل هم نیاز به تمرین و ممارست و زحمت دارد، چانچه در دعا آمده است: (اللهم اعوذ بک من علم لاینفع).
”

“به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء(س) نشستی با عنوان توسل و شفاعت از دیدگاه وهابیت از طرف انجمن کلام در این مدرسه برگزار گردید.
در این نشست خانم برومند از طلاب سطح سه این مدرسه در نقد عقاید این فرقه گفت: وهابیت پیرو محمد بن عبدالوهاب نجوی هستند که وی تحت اندیشه های ابن تیمیه می باشد. از نظر وهابیت طلب شفا از قبور انبیاء و صالحان شرک است و هر کس این عمل را انجام دهد باید توبه کند و در غیر این صورت مستحق قتل است. چرا که از نظر آنها فقط خداوند قدرت بر شفاعت دارد.
ایشان در پاسخ به این نظر وهابیت گفت: مراد ما از شفاعت، قدرت مستقل از خدا نیست بلکه این امر موهبتی ز جانب خدا و به اذن خداست. یعنی در واقع شفاعت اولیای الهی با اذن خداوند صورت می پذیرد نه به طور مستقل و جداگانه. چنانکه در آیه 49 سوره آل عمران می خوانیم حضرت عیسی (ع) فرموده: من به اذن خدا کور مادرزاد و مبتلایان به جذام و پیسی را بهبود می بخشم . شفاعت به نوعی دعا و درخواست از خداست با واسطه ای که مقرب درگاه الهی است؛ چنان چه در آیه 97 سوره یوسف، برادران حضرت یوسف (ع) از پدرشان می خواهند تا برای آنها استغفار کند.
خام برومند یکی دیگر از عقاید وهابیت را شرک دانستن توسل بیان کرده و گفت: وهابیون معتقدند اگر کسی به پیامبر (ص) یا اولیای الهی متوسل شود مشرک است و خونش حلال می شود. یکی از دلایل آنها برای این رأی این می باشد که می گویند پیامبر(ص) پس از مرگ ارتباطش با دنیا قطع می شود و دیگر بر هیچ کاری توانائی ندارد و حتی نمی تواند برای کسی دعا کند.
ایشان در رد دلیل آنها به ذکر یک دلیل نقلی و یک دلیل عقلی پرداخته و گفت: از نظر عقلی بایدبگوئیم جهان مادی، جهان اسباب و مسببات است و برای انجام امور روزمره نیاز به توسل به اشیاء یا افراد دیگر می باشد؛ مثلا برای رسیدن به طبقه دوم باید از پله بالا رفت و یا برای نوشیدن آب باید لیوانی گرفت و شیر آب باز کرد، پس تمام کارهای ما با استفاده از وسایطی است که کارها را تسهیل می کند. پس توسل امری عادی است و خداوند نیز برای اعطای فیض خود مجاری و اسبابی قرار داده و در آیه 35 سوره مائده می فرماید: (ای مومنان! پروای الهی داشته باشید و به سوی او وسیله تحصیل کنید). و در ورایت نیز داریم که فرد نابینائی نزد پیامبر(ص) رفت و از ایشان خواست تا از خدا بخواهند که او را عافیت بخشد و بعد از دعای پیامبر (ص) فرد بیناییش را بدست آورد. یا در زمان عمر مردم در خشکسالی مبتلا شدند و فردی بر سر قبر پیامبر (ص) رفت و از ایشان خواست تا باران ببارد و پس باران بارید. در نتیجه توسل هم از نظر عقل و هم از نظر نقل امری عادی و موجه است.

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء(س) نشستی با عنوان تاثیر اعتقاد به مهدویت در تغییر رفتارهای فردی و اجتماعی در تاریخ 97/1/12 با حضور سرکار خانم سیده طاهره موسوی از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه و مسئول پاسخگوئی به سوالات شرعی دفتر مقام معظم رهبری و استفتائات ایشان در مسائل بانوان در این مدرسه برگزار گردید.
«خانم طاهره سادات موسوی» بیان داشت: القاب و عناوین بلندی که درزیارت آل یاسین و دعای ندبه خطاب به حضرت حجت(عج) بیان شده است باید جزء معتقدات انسان شود، یعنی اعتقاد به وجود مصلح جهانی باید با جان انسان گره بخورد.
«طاهره سادات موسوی» در ویژه مراسم نیمه شعبان که با حضور اساتید، کارکنان و طلاب سطح دو و سه و نیز عموم بانوان از سوی مدرسه علمیه عالی الزهرا(س) گرگان برگزار شد بیان داشت: اعتقاد به ظهور مصلح جهانی حضرت مهدی(عج الله) از جمله مسائلی است که شیعه و سنی بدان معتقدند هر چند درکم و کیف آن اختلافاتی بین این دو فرقه وجود دارد ولی در اصل این وعده الهی متفقند.
وی با اشاره به فرازهایی از زیارت مقدس آل یاسین افزود: اگر کسی با توجه کافی و حضور دل به حضرت سلام کند در واقع به امام حی و حاضر سلام می دهد نه امام غایب! لذا اگر غیبتی وجود دارد از حجاب انسان می باشد. همچنین مراد از «باب الله» در این زیارت مقدسه، امام معصوم است.
مبلغ بعثه مقام معظم رهبری ادامه داد: القاب و عناوین بلندی که در زیارت آل یاسین و دعای ندبه خطاب به حضرت حجت(عج) بیان شده است باید جزء معتقدات انسان شود، یعنی اعتقاد به وجود مصلح جهانی باید با جان انسان گره بخورد.
طاهره سادات موسوی اذعان نمود: بخش عمده ای از نقص ما در دوران غیبت بدین جهت می باشدکه مقام خلیفةاللهی مورد شناسایی قرار نگرفته است.
وی در معنای «قطب عالم» گفت: تمام سالکین اِلی الله بر این باورندکه جهان دارای قطب است. شیعه قائل به مقام ولایت است به طوری که آن کس که در تکوین ولایت دارد، در تشریع نیز ولایت دارد و در ظاهر و باطن نیز ولایت دارد به طوری که عالم در محضر اوست.
مسئول پاسخگویی به مسائل شرعی دفتر مقام معظم رهبری خاطر نشان کرد: اعتقاد به امام زمان(عج) یعنی ظاهر و باطن ما همیشه در محضر ولی عصر است. امام زمان(عج) مظهر اوصاف الهی، مظهر هو العلیم ، هوالقدیر، هوالحکیم و …است.
خانم موسوی در بخش دیگری از سخنان خود ادامه داد: جهان هستی دارای عوالمی است، عالمی قبل از آمدن به این دنیا و عالمی که بعد از مرگ پیش رو داریم و هر کدام خاصیت خاص خود را دارد، رابطه این عوالم رابطه محیط و محاط است.
وی با اشاره به سیر رشد و تکامل انسان در عالم رحم افزود: دنیا نسبت به عالَم بعد، همچون رابطه دنیا با عالَم رحم است. کمبودهای عالم رحم در دنیا جبران نمی شود همچون کمبودهای عالم دنیا که در عالم بعد از دنیا که وسیعتر از این دنیاست جبران نخواهد شد.
استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: عالم دنیا به مثابه عالم رحم است لذا باید در این عالم برای تکامل روح و رشد بُعد انسانی دقت شود. ما باید در این عالم روح را بپرورانیم، برای آن چشم بسازیم، قلب بسازیم، دست و پا بسازیم هرچند ممکن است همچون عالم رحم حرمان نداشته اش را احساس نکنیم و خود را بی نیاز از این ها بدانیم ولی وقتی وارد عالم دیگرمی شویم به ضرورت وجود آنها پی خواهیم برد.
موسوی گفت: فرمولهایی بر نظام هستی حاکم است به طوری که عالَم رحم برای پرورش بُعد جسمانی، دنیا برای پرورش بُعد روحانی و عالم آخرت برای نتیجه است، آن چه در این بین مهم است پرورش و تقویت بُعد روحانی است.
وی تصریح کرد: دنیا در قطعات زمانی و در مکان های مختلف دارای آثار مختلف است به طوری که بین ماه های دوازده گانه سال، ماه شعبان و رجب زمینه ساز ماه مبارک رمضان است. ماه شعبان، ماه رسول خدا(ص) نامیده شده است لذا برای کسانی که می خواهند در ضیافت الله حضور به می رسانند باید آن لباس را در این ماه تهیه نمایند.
مشاوره حوزه و دانشگاه یادآور شد: همان گونه که فصل های گوناگون در رشد طبیعت تاثیرگذارند زمانها نیز در آثار شان برای رشد و کمال انسان متفاوتند لذا سعی کنید از همه زمان ها بهره معنوی کافی را کسب نمایید.
خانم موسوی در پایان گفت: از جمله اَعمال شب نیمه شعبان؛ محاسبه نامه اعمال است، اگر چیزهای نادرستی در آن ثبت شده است با دعا، توبه و استغفار می توان آن را پاک نمود.

”

“
به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء(س) نشستی با عنوان آثار زی طلبگی بر جامعه در تاریخ 11/2/97 با حضور سرکار خانم سیده طاهره موسوی از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه و مسئول پاسخگوئی به سوالات شرعی دفتر مقام معظم رهبری و استفتائات ایشان در مسائل بانوان در این مدرسه برگزار گردید.
در این نشست خانم موسوی فرمودند: اگر انسان از عهده مسئولیتی که به او سپرده شده برآید، مردم او را مدح می کنند و در دنیا و آخرت کمالی برای او محسوب می شود. اما اگر لاابالی نسبت به مقام باشد، باید او را در مقابل امین الله خائن نامید.
خانم موسوی حافظان انسانها از شبهات دینی را حوزویان دانسته و گفت: اگرچه شبهات دینی از لحاظی علامت رشد فرهنگی در جامعه است اما اگر باعث به زمین خوردن انسان ها شود خسارتش زیاد خواهد شد و وظیفه طلاب دینی مقابله با این شبهات و حفاظت از انسان در مقابل شبهات است.
استاد حوزه و دانشگاه در ادامه گفت: انقلاب اسلامی به نام حوزویان رقم خورده به دلیل اینکه بنیانگذار و موسس آن و کسی که تحول و انقلاب فکری ایجاد کرد و با انقلاب درون انقلاب بیرون ایجاد شد، شخص مفسر حکیمی به نام امام خمینی (ره) بود که ایشان آمد تا دین جدش رسول الله (ص) را احیا کند و زمینه ساز حکومت عدل جهانی فرزند رسول الله (ص)، حضرت مهدی موعود(عج) را فراهم کند.
ایشان دائره مسئولیت انسان در مقابله با شبهات را این گونه بیان کردند: احساس خطر کردن و دفاع در هنگام بروز مشکل نگاه ظاهری است نه نگاه عمقی. بنابراین مسئولیت طلاب این است باید خود را متخلق به اخلاق الهی (تخلقوا باخلاق الله) کنند. رمز موفقیت در تاثیر بر خانواده و جامعه، متخلق شدن به اخلاق الهی است.
ایشان برای متخلق شدن به اخلاق الهی گفت: بعد ملکی انسان مبدأش از ملک و در همین عالم رشد و نمو می کند و در آخر به گورستان سپرده می شود و انسان ها با همین بعد همدیگر را می شناسند. اختیار انسان نقشی در بعد جسمانی ندارد. اما فلسفه آمدن به این دنیا و تکالیف الهی و وظیفه ای که هادیان و ادیان الهی برای ما می آورند این است که انسان با آمدنش در این دنیا باید خود را بسازد.
ایشان در توضیح دعای ( اللهم احشرنا محمد و آل محمد) فرمودند: شما با دعا کردن راه را انتخاب می کنید؛ اما صرف دعا برای قرار گرفتن در راه انبیاء و ائمه (ع) کفایت نمی کند. اگر انتخاب می کنی که با پیغمبر (ص) و ابرار باشید باید سنخیت ایجاد کنید. اگر سنخیت ایجاد نکنید محشور شدن با آنان محال است.
ایشان در بیان از حدیث پیامبر (ص) که می فرماید: من هر وقت دلم برای بهشت تنگ می شود فاطمه را استشمام می کنم گفت: وجود حضرت زهرا (س) منبع خوبیها بود. خوبیها بو دارد و با شامه ظاهری قابل استشمام نیست. چون حضرت زهرا (س) مرکز همه خوبیها بود این بو از او تراوش می کرد و پیامبر (ص) از او بوی بهشت را استشمام می کرد.
ایشان در پایان فرمودند: بنابراین مسئولیت حوزویان این است که باید پاسدار این مسیر باشند و پیمودن این مسیر را از خودسازی شروع کنند.
 

“به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء (س) پنجمین نشست از سلسله نشستهای بررسی شاخص های عرفان حقیقی و عرفان های کاذب در تاریخ 28/1/97 در موسسه فرهنگی میرداماد برگزار گردید.
در این نشست آقای مزرئی به چگونگی شکل گیری سلسله ها و فرقه های صوفیه پرداخته و گفت: در دوران نخستین دو مکتب مهم وجود داشت، اولین مکتب، مکتب عراق است که شامل بغداد و بصره می شود و دومین مکتب، مکتب خراسان است که منظور از خراسان، خراسان قبل از حمله مغول که وسعتش از بسطام شروع و تا ماوراالنهر ادامه دارد می باشد که به آسیای مرکزی یا میانه مشهور است.
ایشان در ادامه گفت: شکل گیری فرقه ها ابتدا به این شکل بود که در بغداد یا در خراسان شیخی که مباحث سلوکی را انجام داده و با توجه به آیات و روایات روی یکی از گزاره ها مانند توکل یا توسل تمرکز کرده بود، گروهی از افراد به عنوان شاگرد برای آموزش و انجام مراسماتی مانند ذکر و اربعین و ورد گوشه دکان شیخ یا منزل شیخ یا در گوشه ای از مسجد دور این شیخ جمع می شدند و مراسمات سلوکی را انجام می دادند که به زاویه نشین یا گوشه نشین معروف شدند.
ایشان در ادامه گفت: در عرفان بین استاد و شاگرد رابطه مریدی و مرادی برقرار است که این رابطه یک درجه از رابطه استاد و شاگردی بالاتر است و استاد غیر از جنبه های آموزشی، به جنبه های تربیتی و پرورشی نیزمی پردازد و در طول شبانه روز مراقب شاگرد است.
ایشان در ادامه گفت: سه عامل موجب فزونی جمعیت صوفیان شد: عامل اول جاذبه هایی که در تصوف وجود داشت مانند رفتار خود صوفیان مثلا اهل ایثار و گذشت بودند. مکارم اخلاقی آنان باعث جذب شاگرد به سمت آنان شد.
عامل دوم آموزه هایی بود که در بین صوفیان مشهور بود مانند سماع. منظور از سماع همان خواندن ایات قرآن با صوت از طرف فردی در جمع صوفیان که آنان با شنیدن این آیات از حالی به حال دیگر می شدند.
ایشان در ادامه گفت: با افزایش تعداد صوفیان، شیوخ تصمیم به تاسیس خانقاه گرفتند یعنی جایی برای انجام مراسمات عرفانی. با تاسیس خانقاه مردم موقوفات زیادی برای خانقاه ها وقف کردند. با جمع شدن موقوفات برای خانقاه ها کشش برخی به سمت خانقاه افزایش یافت و از این زمان مرشدان غیر واقعی وارد خانقاه شدند و بعضی نیز ادعای دروغین کردند چون ادعای دورغین زمانی شکل می گیرد که دارای منفعتی برای فرد باشد.

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء (س) سومین نشست از سلسله نشست های بررسی شاخص های عرفان حقیقی و عرفان های کاذب در تاریخ 97/1/22 در موسسه فرهنگی میرداماد برگزار گردید.
در این نشست دکتر مزرئی گفت:هدف عرفان معرفت است. هرچه معرفت انسان به صفات و اسما الهی بیشتر شود قرب انسان به خدا بیشتر می شود. معرفت واقعی یعنی اینکه انسان باید خودش را هم در عالم انفسی از لایه های جسمانی و مادی جدا کند و به سمت لایه های برزخی و بعد به سمت لایه های تجردی برود.و هم در عالم آفاقی باید از از عالم ماده جدا شود و به سمت عقول و بالاتر از عالم عقول حرکت کند. این حرکت از عالم انفسی و عالم آفاقی نیاز به تطهیر دارد. لذا گفته اند حقیقت قرآن که در ام الکتاب است را جز مطهرون مسش نمی کنند. که برای مس قرآن ظاهری نیاز به وضو و رسیدن به قرآن باطنی نیاز به تطهیر باطنی است.
ایشان در ادامه گفت: حرکت در مقامات و منازل زمانی که برای عارف و سالک رخ می دهد و آن را تجربه می کند علم عرفان عملی حاصل می شود و زمانی این تجربه را عارف گزارش می دهد علم عرفان نظری شکل می گیرد.
عرفان عملی در زمان خواجه عبدالله انصاری در کتاب صد میدان و منازل السائرین نمود پیدا می کند.
در اثر ایجاد تجربه های عارفانه و سالکانه برای انسان تحیر رخ می دهد. تحیر دو نوع است. تحیر مثبت مانند زمانی است که انسان در پی آب است و به بالای قله کوه جهت پیدا کردن آب بالا می رود و در آنجا ده چشمه می بیند. هر یک از چشمه ها خاصیت خاص خود را دارد اما عارف نمی داند از کدام چشمه بنوشد لذت بیشتری دارد؟ این نشان دهنده ی این است که عارف به اسما و صفات الهی رسیده است.
تحیر منفی مانند این سالک جهت رسیدن به آب به قله کوه برود اما در آنجا 10 راه وجود داشته باشد که یکی از راهها سالک را به چشمه برساند و که سالک راه را نمی شناد و اگر راه را اشتباه برود هلاک می شود.
استاد مزرئی در ادامه گفت: محال است در بحث سیرو سلوک انسان بدون استاد طریق به جایی برسد.حتی آنهایی هم استاد نداشتند مسائل سیرو سلوکی را از حضرت اباعبدالله الحسین علیه اسلام می گرفتند. مانند آقای بهاءالدینی که امام حسین علیه السلام در این راه به ایشان کمک می کردند. حضرت خضر نیز در طی طریق عرفان به انسان کمک می کند.
بعد تربیتی از همین قسمت که انسان بدون استاد طریق نمی تواند به جائی برسد درست شده است.
ایشان در ادامه به بعد دیگر عرفان اشاره کرده و گفت: یکی دیگر از بحثهای مهم عرفان بعد ذوقی و احساسی است. مناجات نامه ها مانند مناجات نامه خواجه عبدالله انصاری یا الهی نامه حسن زاده آملی یا اشعاری که بعضی از عرفا دارند مانند اشعار امام روح احساس و ذوق آنها است. بعد ذوقی و احساسی در اثر رابطه زیاد بین محب و محبوب حاصل می شود که سالک ذوق و احساس خود را در قالب شعر بیان می کند.
ایشان در پایان گفت: بنابراین از بعد معرفتی عرفان نظری، از بعد سلوکی عرفان عملی، از بعد ذوقی و احساسی اشعار و الهی نامه و مناجات نامه های از آن بوجود می آید. بعد پنجم زمانی که مفسران در پی فهم دین رفتند بعد عرفان شریعت بوجود آمد. بعد تربیتی را در آینده به آن می پردازیم.
در جلسات آینده رابطه عرفان واقعی را با عرفان اهل بیت مشخص می کنیم اگر تطابق داشت ما ویژگی ها را از کلام علامه طباطبایی می گیریم. البته با روایات تأییدش می کنیم.
”

“به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء (س) سومین نشست از سلسله نشست های بررسی شاخص های عرفان حقیقی و عرفان های کاذب در تاریخ 96/12/22 در موسسه فرهنگی میرداماد برگزار گردید.
در این نشست دکتر مزرئی گفت: ریشه و منشأ عرفان، زهد می باشد. زهد در طول تاریخ سیر متفاوتی داشت. گروهی زهد را بخاطر فقر و تنگدستی پیشه خود می کردند که مجبور به پوشیدن صوف و لباس پشمی شدند. دسته دوم گروهی بودند که با شنیدن آیات قیامت و آیات حساب و کتاب، از دنیا روی گردانی کردند و زهد را برای دنیاگریزی اختیار کردند. گروهی دیگر نیز در زمان حکام بنی امیه و بنی عباس زهدی را اختیار کردند که نه منشأش فقر بود، نه دنیاگریزی بلکه با هدف سیاسی زهد را اختیار کردند. هدف از این زهد برخورد با حکامی بود که جای پیامبر نشسته بودند. آقای مزرئی گفت: بن مایه های اصلی تصوف، زهد ریاضتی است.
ایشان در ادامه گفت: برای مشخص شدن علت بوجود آمدن صوفیه از زهد، ابتدا باید به بیان جنبه های گوناگون عرفان اسلامی پرداخت.
دکتر مزرئی گفت: در تعریف عرفان آمده است که عرفان همان رسیدن به مقام لقاءالله و قرب الی الله است. اصل معرفت در مقابل علم به معنای شناخت است. معرفت، شناخت حضوری نسبت به اسماء و صفات حق است.
رسیدن به مقام قرب الی الله در پی معرفت حضوری به حق و اسماء وصفاتش از طریق طهارت نفس و طی کردن منازل سلوکی به دست می آید.
ایشان در ادامه گفت: هدف از عرفان، رسیدن به مقام قرب معنوی است نه قرب ظاهری و راه رسیدن به قرب معنوی عبادت است. مقام قرب زمانی حاصل می شود که انسان به معرفت شهودی و علم الیقینی و بردالیقینی برسد نه معرفت کتابی و معرفت با علم و عمل و طهارت حاصل می شود نه با علم.
ایشان در پایان گفت: عرفان دو بعد دارد. یک بعد آن طی مقامات و منازل و طهارت سلوکی یا تجربه سالکانه است. بعد دیگر آن معرفت یا تجربه عارفانه است. گزارش تجربه سالکانه، علم عرفان عملی است و گزارش تجربه عارفانه، علم عرفان نظری می باشد.

“به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء (س) سومین نشست از سلسله نشست های بررسی شاخص های عرفان حقیقی و عرفان های کاذب در تاریخ 22/12/96 در موسسه فرهنگی میرداماد برگزار گردید.
در این نشست دکتر مزرئی گفت: ریشه و منشأ عرفان، زهد می باشد. زهد در طول تاریخ سیر متفاوتی داشت. گروهی زهد را بخاطر فقر و تنگدستی پیشه خود می کردند که مجبور به پوشیدن صوف و لباس پشمی شدند. دسته دوم گروهی بودند که با شنیدن آیات قیامت و آیات حساب و کتاب، از دنیا روی گردانی کردند و زهد را برای دنیاگریزی اختیار کردند. گروهی دیگر نیز در زمان حکام بنی امیه و بنی عباس زهدی را اختیار کردند که نه منشأش فقر بود، نه دنیاگریزی بلکه با هدف سیاسی زهد را اختیار کردند. هدف از این زهد برخورد با حکامی بود که جای پیامبر نشسته بودند. آقای مزرئی گفت: بن مایه های اصلی تصوف، زهد ریاضتی است.
ایشان در ادامه گفت: برای مشخص شدن علت بوجود آمدن صوفیه از زهد، ابتدا باید به بیان جنبه های گوناگون عرفان اسلامی پرداخت.
دکتر مزرئی گفت: در تعریف عرفان آمده است که عرفان همان رسیدن به مقام لقاءالله و قرب الی الله است. اصل معرفت در مقابل علم به معنای شناخت است. معرفت، شناخت حضوری نسبت به اسماء و صفات حق است.
رسیدن به مقام قرب الی الله در پی معرفت حضوری به حق و اسماء وصفاتش از طریق طهارت نفس و طی کردن منازل سلوکی به دست می آید.
ایشان در ادامه گفت: هدف از عرفان، رسیدن به مقام قرب معنوی است نه قرب ظاهری و راه رسیدن به قرب معنوی عبادت است. مقام قرب زمانی حاصل می شود که انسان به معرفت شهودی و علم الیقینی و بردالیقینی برسد نه معرفت کتابی و معرفت با علم و عمل و طهارت حاصل می شود نه با علم.
ایشان در پایان گفت: عرفان دو بعد دارد. یک بعد آن طی مقامات و منازل و طهارت سلوکی یا تجربه سالکانه است. بعد دیگر آن معرفت یا تجربه عارفانه است. گزارش تجربه سالکانه، علم عرفان عملی است و گزارش تجربه عارفانه، علم عرفان نظری می باشد.