به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س)، آقای دکتر محمد حکیمی در نشست علمی با عنوان” تفسیر فلسفی شب قدر” که در تاریخ 1400/2/11  از سوی مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهرا(س) گرگان، بصورت مجازی و آنلاین و از طریق سامانه سیما برگزار شد، با استناد به سوره های دخان و قدر به بحث شب قدر پرداخت.

وی،  نزول انزالی قرآن کریم و نیز نزول فرشته ای بنام روح را از جمله اتفاق های شب قدر برشمرد و خاطرنشان کرد: این شب، شب پربرکتی است که فرشتگان بر انسان کاملی چون حضرت بقیه الله(عج) نازل می شوند.

استاد مدرسه علمیه عالی الزهرا(س) گرگان، با استناد به آیه 21 از سوره مبارکه حجر، با این مقدمه که هر حقیقت و موجودی دارای سه مرتبه است و هر حقیقتی در عالم بالا از خود، یک حقیقت ملکوتی و یک حقیقت جبروتی دارد، شب قدر را حقیقتی دارای سه مرتبه؛ جبروت، ملکوت و ناسوتی دانست بدین معنا که افق های شب قدر متفاوت بوده ولی وجود در عالَم بالا یک عالَم واحد است.

حکیمی، در بیان وجه تسمیه شب قدر افزود: هرگاه حرکت صعودی باشد، یوم و هرگاه حرکت نزولی باشد لیل نام دارد لذا شب قدر نزول از عالَم بالا به عالَم ظلمات است.

استاد دانشگاه، شب قدر را شب تعیین سرنوشت انسان نامید و ادامه داد: مراد از قضای الهی؛ تعلق علم، قدرت و اراده خداوند به وجود موجودات و تقدیر؛ تعلق علم، اراده و قدرت خداوند به هندسه و ویژگی های موجودات گویند، به عبارتی قضا؛ تعلق علت تامه و قدر؛ نسبت علل ناقصه به معلول است لذا در شب قدر، اندازه و حدود علل ناقصه مشخص می گردد.

وی، قضا و قدر را مدیریت خداوند دانست و اضافه کرد: اختیار انسان منافاتی با قضا و قدر ندارد، چنانچه وجود اختیار و انجام کارها با اراده و عقل برای انسان، یکی از تقدیرهای الهی است منتهی اختیار انسان، مطلق نیست.

 حکیمی توضیح داد: اعمال انسان در قضا و قدر خداوند موثر بوده و قضا و قدر با اعمال انسان تاثیرپذیر و متغیر          می شود.

استاد حوزه گفت: علم خداوند برای اراده انسان جبرآور نیست، چراکه خداوند آگاه به اراده و اختیار انسان است که در یک سال چه می کند، لذا در شب قدر از خداوند طلب توفیق داریم که از این اراده و اختیار به خوبی استفاده کنیم.

وی، عوامل معنوی و مادی را در سرنوشت انسان موثر دانست و تصریح کرد: یک سری عوامل معنوی و مادی همچون صدقه دادن، توبه، استغفار و غیره در سرنوشت آنان تاثیر دارد، انسان کافر فقط عوامل مادی را موثر در سرنوشت می داند حال آنکه انسان مومن هر دو عامل را تاثیر گزار دانسته و از هر دو بهره می برد.