پژوهشگران: سید مرتضی حسینی امین[1]، جواد فرامرزی[2]

چکیده                                  

از نظر لغت‌شناسان و مفسّران، بررسی معنای واژه‌های قرآن، یکی از ضرورت‌های ترجمه و تفسیر قرآن است. این ضرورت پیرامون واژه­هایی که مشترک معنوی هستند و به عبارت دیگر، معادل دقیق و مشخّصی برای آن ها وجود ندارد، چندین برابر می‌شود. واژه هایی که از ریشه «عصی» در قرآن آمده در بسیاری از ترجمه­ها و برخی تفاسیر به «گناه» معنا شده است. این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده با استناد به برداشت­های لغوی از مشتقات ریشه  «ع- ص- ی»، وجوه مختلف معنایی را در تفاسیر و روایات متعدد از معصومین(ع) در  ذیل آیات مربوط به آن، بررسی کرده و نتیجه این بررسی حاکی از این است که  برداشت معنای «گناه» توسط اندیشمندان اسلامی در رابطه با ریشه «عصی» چون هرگناهی، نافرمانی از خدا محسوب می­شود به ارتباط این واژه با حوزه گناه بازگشته و به معنای اصلی آن در قرآن بر نمی گردد و معنای مقارن با صحت آن در قرآن کریم، مفهوم مطلق «نافرمانی» است.

کلیدواژه­ها: معنا شناسی، عصی، معصیة، وجوه، تفسیر.

[1] - دانشجوی دکتری علوم قرآن وحدیث پیام نور تهران، yasingolestan@gmail.com
[2] - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم،    javadfaramarzi70@gmail.com