دکتر هدایت نیا عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در کارگاه مقاله نویسی که در تاریخ 3/7/1404 در  مدرسه علمیه تخصصی الزهرا (س) گرگان برگزار گردید گفت: بسیاری از مقالات ارسالی به همایش‌ها عمدتاً به دلیل عدم تجربه کافی نویسندگان در فرایند مقاله نویسی و شناسایی مسئله فاقد استانداردهای لازم هستند.

وی در ادامه به توضیح مسئله پژوهشی و انتخاب موضوع پرداخت و گفت: در علوم انسانی، یافتن مسائل نو دشوار است؛ لذا پیشنهاد می‌شود به جای موضوعات کلی، به موضوعات جزئی‌تر پرداخته شود تا عمق پژوهش افزایش یابد

مثال‌هایی از مسائل پژوهشی چالش‌برانگیز مانند “شرط عدالت در تعدد زوجات” در حقوق زنان مطرح می‌شود که نیازمند رویکردهای نوین فقهی است

 ایشان در ادامه گفت: برای حل مسائل زنان سه روش اجتهادی مورد بحث قرار می‌گیرد:

1.  روش استنباطی (متداول): این روش بر نص‌محوری استوار است و اغلب منجر به حفظ شکاف‌های جنسیتی در احکام می‌شود. مثال‌هایی مانند ارث، قوامیت و تعدد زوجات نشان می‌دهد که این روش ممکن است با مفهوم کرامت و عدالت در تعارض باشد.

2.  روش مقاصد الشریعه (نواندیشان دینی): این رویکرد احکام را تاریخی و زمینی-زمانی می‌داند و با توجه به مقاصد شریعت و تحولات اجتماعی، به دنبال برابری جنسیتی است.

3.  اجتهاد پویا : این روش ضمن توجه به نصوص، نیم‌نگاهی نیز به مقاصد شرعی و کلیت شریعت دارد. هدف آن، ارائه راهکاری است که نه منجر به شکاف جنسیتی شود و نه به نادیده گرفتن نصوص بیانجامد، بلکه برابری جنسیتی را با رویکردی پویا و متناسب با زمان و مکان دنبال کند.

اجتهاد پویا تلاش می‌کند با در نظر گرفتن مبانی احکام اولیه و ثانویه، ضرورت‌ها، حرج و مصالح اجتماعی، به حل این چالش‌ها بپردازد و پاسخ‌هایی متناسب با زمانه ارائه دهد.

دکتر هدایت نیا در پایان گفت: برای ارتقاء سطح مقالات و پژوهش‌ها، به ویژه در حوزه مسائل زنان، نیاز به توانمندسازی طلاب و دانشجویان در فرایند مقاله نویسی، انتخاب مسئله و استفاده از رویکردهای نوین اجتهادی احساس می‌شود. این امر به غنای همایش‌ها و فصلنامه‌های علمی کمک کرده و به حل چالش‌های فقهی و اجتماعی معاصر یاری می‌رساند.

دکتر هدایت نیا عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در کارگاه مقاله نویسی که در تاریخ 3/7/1404 در  مدرسه علمیه تخصصی الزهرا (س) گرگان برگزار گردید گفت: بسیاری از مقالات ارسالی به همایش‌ها عمدتاً به دلیل عدم تجربه کافی نویسندگان در فرایند مقاله نویسی و شناسایی مسئله فاقد استانداردهای لازم هستند.

وی در ادامه به توضیح مسئله پژوهشی و انتخاب موضوع پرداخت و گفت: در علوم انسانی، یافتن مسائل نو دشوار است؛ لذا پیشنهاد می‌شود به جای موضوعات کلی، به موضوعات جزئی‌تر پرداخته شود تا عمق پژوهش افزایش یابد

مثال‌هایی از مسائل پژوهشی چالش‌برانگیز مانند “شرط عدالت در تعدد زوجات” در حقوق زنان مطرح می‌شود که نیازمند رویکردهای نوین فقهی است

 ایشان در ادامه گفت: برای حل مسائل زنان سه روش اجتهادی مورد بحث قرار می‌گیرد:

1.  روش استنباطی (متداول): این روش بر نص‌محوری استوار است و اغلب منجر به حفظ شکاف‌های جنسیتی در احکام می‌شود. مثال‌هایی مانند ارث، قوامیت و تعدد زوجات نشان می‌دهد که این روش ممکن است با مفهوم کرامت و عدالت در تعارض باشد.

2.  روش مقاصد الشریعه (نواندیشان دینی): این رویکرد احکام را تاریخی و زمینی-زمانی می‌داند و با توجه به مقاصد شریعت و تحولات اجتماعی، به دنبال برابری جنسیتی است.

3.  اجتهاد پویا : این روش ضمن توجه به نصوص، نیم‌نگاهی نیز به مقاصد شرعی و کلیت شریعت دارد. هدف آن، ارائه راهکاری است که نه منجر به شکاف جنسیتی شود و نه به نادیده گرفتن نصوص بیانجامد، بلکه برابری جنسیتی را با رویکردی پویا و متناسب با زمان و مکان دنبال کند.

اجتهاد پویا تلاش می‌کند با در نظر گرفتن مبانی احکام اولیه و ثانویه، ضرورت‌ها، حرج و مصالح اجتماعی، به حل این چالش‌ها بپردازد و پاسخ‌هایی متناسب با زمانه ارائه دهد.

دکتر هدایت نیا در پایان گفت: برای ارتقاء سطح مقالات و پژوهش‌ها، به ویژه در حوزه مسائل زنان، نیاز به توانمندسازی طلاب و دانشجویان در فرایند مقاله نویسی، انتخاب مسئله و استفاده از رویکردهای نوین اجتهادی احساس می‌شود. این امر به غنای همایش‌ها و فصلنامه‌های علمی کمک کرده و به حل چالش‌های فقهی و اجتماعی معاصر یاری می‌رساند.

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه تخصصی الزهرا سلام الله علیها گرگان دومین جلسه کارگاه مقاله نویسی با حضور آقای دکتر حسینعلی سرگزی از اساتید روش تحقیق در جمع طلاب سطح 3 رشته تفسیر و علوم قرآنی، در تاریخ1404/02/30  در این مدرسه برگزار گردید.
در ابتدای این کارگاه دکتر سرگزی به بیان چالش‌ها و ضرورت‌های روش تحقیق و دسترسی به منابع علمی پرداخت.

این استاد روش تحقیق بر اهمیت منابع معتبر تاکید کرد و گفت: هر عنوان و ادعایی باید بر پایه منابع علمی و مستند بنا شود.

دکتر سرگزی تاکید کرد: محققان باید به حداقل ۱۰ منبع معتبر استناد کنند، مقالات علمی و پایان‌نامه‌ها را از بهترین منابع برای این کار برشمرد.

همچنین، این استاد روش تحقیق به محققان توصیه کرد از منابع ذکر شده در پایان مقالات مرتبط نیز بهره‌برداری کنند و Google Scholar را به عنوان ابزاری مفید برای یافتن مقالات PDF معرفی کرد.

وی در ادامه به موضوع تحقیق و انتخاب آن اشاره کرد و بیان داشت: موضوع انتخابی باید هم مورد علاقه محقق باشد و هم پاسخگوی نیازهای جامعه. تحقیقات موفق باید به گونه‌ای طرح‌ریزی شوند که امکان جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها از طریق پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده فراهم شود. در این راستا، وجود ابزارهای مناسب برای جمع‌آوری داده‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.

دکتر سرگزی به چالش‌های موجود در دانشگاه‌ها و مدارس در رابطه با آموزش روش تحقیق و دسترسی به منابع اشاره کرد. او مشکلات محققان را در انجام تحقیقات کمبود منابع و تجهیزات، بیان کرد و پیشنهاداتی از جمله استفاده از کتابخانه‌های دیجیتال و جستجو در پایگاه‌های داده علمی برای دسترسی آسان‌تر به منابع علمی و بهبود آموزش روش‌های تحقیق ارائه داد.

دکتر سرگزی در ادامه بر لزوم رفع این چالش‌ها برای توسعه علمی کشور تاکید کرد و به اهمیت طراحی اصولی پرسشنامه‌ها اشاره نمود.

استاد روش تحقیق خاطرنشان کرد: طراحی پرسشنامه باید تخصصی باشد و در موارد حساس از سوالات فرافکن استفاده شود تا افراد به راحتی پاسخ‌های صادقانه‌ای ارائه دهند. در مورد مصاحبه نیز مصاحبه‌های باز را که امکان پرسش بر اساس پاسخ‌های قبلی را فراهم می‌کنند، کارآمدتر از مصاحبه‌های ساختارمند دانست.

وی در پایان به نکات مهم در فیش‌برداری و جمع‌آوری اطلاعات اشاره کرد و گفت: برداشت مستقیم از متن و تلخیص مناسب آن‌ها با حفظ مفهوم اصلی بسیار حائز اهمیت است. همچنین، استنباط و تبیین منظور نویسنده از متن نیز می‌تواند به غنای تحقیق کمک کند.

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء(س) گرگان سومین کارگاه آموزش مقاله نویسی در تاریخ 99/12/18 توسط خانم برقرار در این مدرسه برگزار گردید. در این جلسه از کارگاه به نقدو بررسی مقدمه مقالاتی که طلاب در ادامه جلسات قبل نگاشته بودند پرداخته و اشکالات کار آنها بیان گردید. در ادامه جهت آشنایی بیشتر طلاب با شیوه نگارش مقالات، با بررسی چند مقاله تخصصی تفسیر، چگونگی ایجاد عناوین و تیترهای اصلی و فرعی و همچنین شیوه استفاده از منابع و فیش برداری و چگونگی رفرنس ها در مقالات اموزش داده شد.

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء(س) اولین جلسه از سلسله جلسات کارگاه «مهارت افزائی مقاله نویسی تخصصی، در رشته تفسیر وعلوم قرآنی» در تاریخ 99/5/3  برگزار گردید. در این کارگاه آقای کاظمی استاد سطح 4 این مدرسه به برخی از مشکلات مقالات مانند پیچیدگی، عامیانه بودن، یکنواخت بودن، علمی نبودن مقالات و …… پرداخت و در ادامه بیان کرد برای تقویت مقاله نویسی باید به مطالعه مقالات مختلف پرداخت و در هنگام نگارش مقاله باید سطح مقاله اعم از علمی تخصصی، علمی ترویجی، علمی پژوهشی لحاظ گردد. ایشان در آخر به نقد یک مقاله علمی پرداخت.

دومین جلسه از سلسله جلسات کارگاه مهارت افزائی مقاله نویسی تخصصی، در رشته تفسیر و علوم قرآنی در تاریخ 99/5/3  برگزار گردید. در این کارگاه آقای دکتر کاظمی استاد سطح 4 این مدرسه گفت: باید بین اجزای مقاله تسلسل و پیوستگی وجود داشته باشد که این پیوستگی توسط سوال اصلی صورت می گیرد.

ایشان در ادامه گفت: هر مقاله ای که شکل می گیرد ما در صدد پاسخ به چهار سوال اصلی ماذا، لماذا، کیف و هل می باشیم. بیان مساله سوال از چیستی مقاله می باشد. در بیان مساله مطالب دشوار و پیچیده پاسخ داده می شود و تبارشناسی صورت می گیرد و قلمرو مساله مشخص می شود. در پاسخ به سوال از لماذا به ضرورت و اهمیت مساله می پردازیم. در اهمیت و ضرورت مساله بیان می شود که چه مشکل و دغدغه ای می خواهد حل بشود.

در پاسخ به سوال 3 روش حل مساله باید توضیح داده شود. و با سوال چهارم وارد بدنه اصلی مقاله می شویم.

ایشان در ادامه بیان کرد: دو نظم خطی و نظم فراخطی یا شبکه ای در هر مقاله ای باید وجود داشته باشد.

آقای کاظمی در پایان به بیان اموری که باید در مقاله رعایت شود پرداخته و گفت: شناختن مساله، خارج نشدن از موضوع سخن، پرهیز از به کار بردن کلمات رکیک و زننده ، انتخاب شیب ملایم برای نظریه مطلوب، بهره گیری از دلایل قانع کننده، کمک گرفتن از کلمات بزرگان، حفظ تواضع علمی، بهره گیری مثبت از نزاعها و اختلاف نظریات، بیان نظریه منتخب در قالب یک احتمال موجه، بیان آثار و نتایج مثبت یک نظریه و….از جمله مواردی است که در یک مقاله باید رعایت شود.

 و سومین جلسه از سلسله جلسات کارگاه مهارت افزائی مقاله نویسی تخصصی، در رشته تفسیر و علوم قرآنی در تاریخ 99/5/6 برگزار گردید. در این کارگاه آقای دکتر کاظمی استاد سطح 4 این مدرسه به بررسی چگونگی انتخاب عنوان تحقیق مانند: مسئله محور و جزئی بودن موضوع و نو بودن و ……… پرداخت. ایشان در ادامه به اهداف، رویکرد و زمینه موضوع اشاره نمود و برخی از اشکالات عناوین مقالات را مورد نقد و بررسی قرار داد و از طلاب خواست که موضوع پیشنهادی مقاله خود را انتخاب نمایند و اهداف، رویکرد و زمینه بحث خود را برای جلسه بعدی مشخص نمایند.

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهراء(س) گرگان  دومین کارگاه از سلسله کارگاه های  مهارت افزائی با عنوان مقاله نویسی در تاریخ 4/2/98 بر گزار گردید. در این کارگاه خانم برقرار دبیر انجمن تفسیر و علوم قرآن به توضیح ساختار مقالاتی که در حیطه مفهوم شناسی به نگارش در می آید پرداخته و گفت:در مقالاتی که به صورت مفهوم شناسی نوشته می شود، واژگان قریب المعنا، واژگان متضاد و واژگان همنشین  معرفی شده و تعریف لغوی و اصطلاحی آنها ارائه می شود.