به گزارش معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی حوزوی الزهراء(س) گرگان دکتر شاملی در مدرسه پائیزه عقل در اندیشه اسلامی به ایراد سخن در مورد جایگاه عقل در علم روانشناسی در تاریخ 19 مهر 1402 پرداخت .
عضو هیئت علمی المصطفی در ابتدای بحث در خصوص مفهوم شناسی عقل در علم و دین اظهار داشت : عقل از منظر قرآن نيرویی است سالم و به دور از شهوت و غضب كه با درك حقايق و نيكی‌ها و زشتی‌ها، انسان را به سوی نجات از جهنم و نيل به عبوديت و بهشت هدايت ميكند.
وی در این زمینه از قول علامه طباطبایی اظهار داشت : مراد از عقل در كلام خدای متعال ادراكی است كه با سلامت فطرت انسانی حاصل می‌شود به عبارت ديگر عقل يعنی علمی كه انسان مستقلاً به آن دست می‌يابد بر خلاف سمع که در قرآن به معنای ادراكی است كه انسان با كمك غير به آن دست پيدا می‌كند.
استاد شاملی دو رویکرد درون دینی و برون دینی را در واکاوی هستی شناسی ، کنش شناسی و ارزش شناسی عقل بعنوان رویکردهای عمده و محوری معرفی و ابراز داشت : عقل از منظر دینی شریف‌ترین نیرو در وجود انسان است . خداوند متعال در قرآن کریم بیش از سیصد بار انسان‌‌ها را به استفاده و بهره جستن از این نیروی خدادادی دعوت کرده است و با توجه به محدودیت دامنه دانش انسانی، در بسیاری از موارد باید به احکام وحیانی و شرعی رجوع کرد.
عضو هیئت علمی المصطفی تصریح کرد : دین حقیقى مردم را فرا مى‌‌‏خواند تا از روى دلیل عقلى به عالم ماوراى طبیعت یقین پیدا کند. فی الواقع عقل و نقل، در طول هم جاى دارند. خداوند براى مردم دو حجّت قرار داده است: حجت ظاهرى و حجت باطنى، اما حجت ظاهرى، فرستادگان الهى و پیامبران و امامان(ع) هستند و اما حجّت باطنى، عقل است. بر این اساس ممکن نیست حجت ظاهر و باطن با یکدیگر تعارض داشته باشند. حجّت به معناى دلیل و راهنما است و راهنما کسى را می‌گویند که با طریق و مقصد و منتهاى آن آشنا است.
وی در زمینه مطالعات روان شناسی شناختی در زمینه عقل عنوان کرد : ارائه پنج کارکرد برای عقل در روان شناسی شناختی مطرح است که عبارتند از :اندیشه ورزی، حل مساله، تصمیم گیری، تحلیل و نقد و نظر، خلاقیت و ابتکار.
دکتر شاملی در پایان با اشاره به تلقی علوم مختلف از عقل و چیستی شناسی عقل در علم و فلسفه و نیز تفاوت های عقل در فقه اسلامی و کلام و عرفان از علامه طباطبایی، شهید مطهری و آیت الله مصباح یزدی به عنوان سه پیشگام در مطالعات عقل شناسی و خردکاوی یاد کرد و بر ضرورت تاسی به سیره علمی این بزرگان در برنامه ریزی های علمی و آموزشی تاکید کرد.