استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای زین العابدین نجفی

استاد مشاور:حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای حسین طاهری

پژوهشگر: محبوبه نصرتی زاده

خلوت و تنهایی برای تفکر در حقایق و نزدیکی به خالق در وجود همه انسانها نهفته شده است. چنانچه پیامبران آسمانی ادیان توحیدی یهود، مسیح و آیین زرتشت با خلوت و گوشه نشینی و چله نشینی که به کشف حقایق جهان هستی و مقام قرب الی الله رسیده اند. دین مبین اسلام که به همه ابعاد وجود انسان توجه دارد، به منظور قرار دادن وی در مسیر تکامل برای رسیدن به جایگاه اشرف مخلوقات به این گوشه نشینی و چله نشینی روح دینی داده، و عبادتی به نام اعتکاف را قرار داده است که انجام آن در چارچوب شرع مقدس سبب رشد و بالندگی انسان می گردد.

اعتکاف در ادیان توحیدی قبل از اسلام نیز بوده ولیکن بیشتر جنبه گوشه نشینی و چله نشینی داشته و دارای آداب خاص شرعی نبوده است، اما در فقه امامیه مبانی مشروعیت اعتکاف را طبق ادله مستحکم یعنی آیات، روایات، اجماع و در کنار آنها عقل، اثبات شده و در کتب فقهی به آداب و شرایط اعتکاف همانند؛ نیت، روزه، توقف و استمرا در مسجد به مدت سه روز با اجازه صاحب اجازه و محرمات و مبطلات اعتکاف مانند؛ جماع ، استمنا، بوییدن طیب با لذت، بیع و جدال پرداخته شده است. توقف در مسجد با نیت اعتکاف آثار بسیاری مانند تقرب الی الله و بخشش گناهان و کسب رحمت خاصه خداوند و… برای معتکف به دنبال دارد.

در این پژوهش پژوهشگر به توصیف مبانی فقهی براساس منابع معتبر پرداخته تا به جواب مساله که مبانی فقهی اعتکاف است؛ برسد. در نوشته حاضر داده ها به روش اسنادی و کتابخانه ای متناسب با سوالات و اهداف تحقیق با استفاده از ابزار فیش جمع آوری شده است.

کلید واژه : اعتکاف- عبادت- فقه- فقه امامیه

 استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای سعید شهواری

استاد مشاور: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای مجتبی ارشاد

پژوهشگر: زینب کریمی

در حقوق كيفري اسلام، قاعده اي وجود دارد؛ مبني بر اينكه هر گاه جنايت خطاي محض و در برخي موارد در حكم خطاي محض صورت گيرد، با وجود شرايطي، عاقله مشمول پرداخت ديه است، كه از آن به عنوان ضمان عاقله ياد مي شود. اين قاعده يكي از احكام امضايي اسلام و مورد اجماع همه فقهاء شيعه و سني است اين حكم، مربوط به ساختار قبيله اي نيست و ملاك در مسئوليت عاقله رابطه توراث بالفعل نيست بلكه شامل افراد خاصي از وارثان است. همچنين اين قاعده مي تواند بستر ساز و فراهم كننده پيوند و انسجام روابط اجتماعي و خانوادگي باشد اما اين حكم، يك حكم فقهي و حقوقي است نه اخلاقي و نیز داراي ضمانت اجرايي است. عاقله با اصل شخصي بودن مجازات هيچ تغايري ندارد زيرا در واقع عاقله وزر و مجازات خود را تحمل مي كند نه مجازات و گناه قاتل را، همچنين مسئوليت آن قهري است نه قراردادي و ضمانت پرداخت ديه توسط عاقله وضعي است و بر عهده عاقله است و حق رجوع به قاتل را ندارد و همچنين در صورت توانايي عاقله و استنكاف از پرداخت ديه بر اساس نظر قانون و علماي فقه مي توان او را بازداشت نمود. به هر حال اسلام با تشريع نهاد عاقله ضامن حفظ و احترام خون مسلمين است، و مي كوشد تا مبادا خون كسي به هدر رود، و حق كسي پايمال شود، بر خلاف سيستم هاي حقوقي دنيا كه در مواردي مانند فرار قاتل و عدم دسترسي به او و يا اعسار و نادار بودن ولي، حكمي نداشته و شاهد پايمال شدن خون انسانهاست.

واژگان كليدي: ضمان، عاقله، عصبه، قتل محض

استاد راهنما: حجه الاسلام والمسلمین جناب آقای غلامرضا گلچین راد

پژوهشگر: زهرا ترابیان

در این رساله شادی و نشاط در انجام فرایض دینی وعوامل آن که ممدوح و واقعی است مورد بررسی قرار گرفته. این پایان نامه از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و روش به کار رفته در آن اسنادی و کتابخانه ای بوده و داده ها با ابزار فیش جمع آوری شده و در تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. شادی و نشاط همواره در دین جریان داشته و از خصایص روحی مومنان و مسلمانان بوده که باعث ارتقای زندگانی انسان گردیده، تحرک، پویایی و نشاط را در انسان و جامعه موجب   می گردد.اسلام با توجه به نیازهای اساسی انسان، شادی و نشاط را تحسین و تایید کرده است چرا که شادی و نشاط یک ضرورت انکار ناپذیر برای انسان و مطابق با طبیعت آدمی است و طبق کلام خدا و معصومین (علیهم السلام) هر چه که در زندگی گناه نباشد یا کمتر باشد زندگی شیرین تر و شادی در آن بیشتر جریان دارد و انجام فرایض الهی به نحو صحیح ومقبول در انسان آرامشی به وجودمی آورد که این آرامشی الهی است که شادی آور می باشد. آنچه از بطن آموزه های دینی برآمده است تاکید بر این مقوله است که این نوع از شادی و نشاط در انجام فرائض دینی انسان را در مسیر کمال مقصود و سعادت ابدی قرار می دهد. و این شادی که واقعی است که همواره با تفکر غالب بشر مادی نگر که پیوسته برداشتش از شادی ونشاط صرفا شادی های لحظه ای و زود گذر و ناپیدار است در تعارض بوده. این شادی ظاهری و غیر واقعی چه بسا ممکن است که ناراحتی، افسردی و یاس و پشیمانی ای را در پی داشته باشد.

کلید واژه: تاثیرشادی، نشاط، فرایض دین

کتاب «پیامبر رحمت» خلاصه ای از مباحث گفتاری و نوشتاری است که از آثار آیت الله جوادی آملی در سال پیامبر اعظم جمع آوری گردیده است که طی سه بخش و فصول متعدد ، به مباحثی چون ضرورت نبوت، سیره و صفات مشترک پیامبران، عصمت، پیامبر افضل، منزلت پیامبر اعظم، اعجاز پیامبر، سیره پیامبر و … می پردازد.

توضیح کاملتر اینکه:

این کتاب خلاصه ای از مجموعه مباحث گفتاری و نوشتاری حضرت استاد آیت الله عبدالله جوادی آملی است در پیرامون شخصیت گرانقدر نبی اکرم و سیره آن حضرت. نام کتاب برگرفته از آیه «و ما ارسلناک الا رحمه للعالمین؛ و ما تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستاده ایم» (انبیاء/ 107) و پیامبر رحمت است. این کتاب طی سه بخش و فصول متعدد به مسئله ضرورت نبوت و پیامبر فاضل و سیره پیامبر اکرم (ص) پرداخته است.

ساختاربندی کتاب:

این کتاب از سه بخش و فصول متعدد به شرح زیر تشکیل شده:

1- بخش اول: ویژگی های مشترک پیامبران

فصل اول: پیامبران اصول ثابت هستی

فصل دوم: سیره و صفات مشترک پیامبران (شامل 15 اصل)

فصل سوم: عصمت

2- بخش دوم: پیامبر افضل

فصل اول: پیامبر افضل

فصل دوم: منزلت رسول اعظم (ص)

فصل سوم: اعجاز پیامبر

3- بخش سوم: سیره پیامبر

فصل اول: سیره توحیدی پیامبر

فصل دوم: سیره پیامبر در یاد معاد

فصل سوم: سیره احتجاجی رسول اعظم (ص)

⚫️⚫️⚫️⚫️ کانال ملکوت ⚫️⚫️⚫️⚫️

امروز کتابخوانی و علم آموزی .نه تنها یک وظیفه ی ملی که یک واجب دینی است .   «مقام معظم رهبری»

زندگی زیر چتر علم و آگاهی آن قدر شیرین و انس با کتاب و قلم و اندوخته ها آن قدر خاطره آفرین و پایدار است که همه تلخی ها و ناکامی های دیگر را از بین می برد. (امام خمینی (رحمه الله علیه))

استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای مجتبی ارشاد

استاد مشاور: حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای حجت الله قربانی

پژوهشگر: زهرا کوهسار دیلمی

عقد مضاربه يکي از عقود معيني است؛ که در قانون مدني ايران به پيروي از فقه اماميه مورد توجه قانونگذاران قرار گرفته است و پيش از پيروزي انقلاب اسلامي به دليل دور بودن حکومت از فقه اسلامي، مضاربه مانند ديگر عقود شرعي در حيات اقتصادي و تجاري جامعه در سطح کلان، نقش چنداني ايفاء نمي کرد بويژه اينکه نظام بانکداري آن زمان بر مبناي نظام بانکداري ربوي بود . اما با تحول نظام سياسي ودر نتيجه تحول نظام اعتبار، اهداف نظام بانکي معين شد. بدين ترتيب تخصيص منابع که در نظام بانکداري ربوي مبتني بر اعطاي وام واعتبار بود دگرگون شد و در نظام جديد جاي خود را به تسهيلات اعطايي بر پايه معاملات و عقود اسلامي داد و اينگونه شد که عقود اسلامي از جمله مضاربه نقش مؤثر وبرجسته خود را در نظام اقتصادي کشور پيداکرد . بنابراين جايگاه قابل توجه اين عقود در حيات اقتصادي – تجاري و نظام بانکداري و اهميت آنها در نظام حقوقي اقتضا مي کند که از چشم انداز فقه و حقوق زواياي مختلف اين عقود اسلامي و قانوني (مضاربه ) را مورد تحليل وبررسي قرار گیرد.

هدف از انجام این تحقیق، تبیین کارآمدی نظام اقتصادی مبتنی بر مضاربه و کارآیی آن به جای نظام مبتنی بر رباست و این نوع تحقیق در پی پاسخ به این سوال است که پایه و اساس مضاربه بر مبنای فقهی و حقوقی چیست؟ روش به کار رفته در تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی است و روش گردآوری اطلاعات اسنادی است و داده ها با استفاده از روش فیش جمع آوری شده است

از مهمترین یافته های تحقیق این است که از منظر فقهی حقوقی ماهیت مضاربه عقد مستقلی نیست، بلکه از عقود مستقلی تشکیل شده است و مضاربه به عنوان یکی از فعالیت های مثبت اقتصادی می تواند عامل کم نمودن فاصله طبقاتی بین قوی و ضعیف تأثیرگذار باشد. در مضاربه می توان تجازت خاصی را مقرر کرد و یا انجام تجارت مناسب را به تشخیص عامل واگذار کرد. عامل نمی تواند با سرمایه ی مالک اقدام به مضاربه با دیگری نماید مگر با اجازه مالک، همچنین وی باید اعمال متعارف و معمول زمان و مکان را برای مضاربه انجام دهد.

 واژگان کليدي : عقدمضاربه، نظام بانکي، شرط ، ضمان، فسخ

استاد راهنما:حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای سید معصوم حسینی

استاد مشاور:حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای علی اکبر محمدی مهر

پژوهشگر: زهرا بسطامی گرپی

دروغ‎گویی از عادات زشت و ناپسندی است که در آیات قرآن و روایات زیادی از آن نکوهش شده است. در روایات، دروغ کلید گناهان، خوانده شده است. به طوری‎که با ارتکاب دروغ گناهان دیگری هم به دنبال آن می‌آیند. دروغ دارای انواع گوناگونی است از جمله دروغ قولی (گفتاری) ودروغ عملی (رفتاری). هم‎چنین دروغ دارای مراتب گوناگون و هر مرتبه دارای حکم خاصی است. علل و عوامل گوناگونی موجب دروغ‎گویی کودکان می‎شود؛ از نظر درونی عواملی چون ضعف ایمان، حسد، خشم،… واز لحاظ اجتماعی وجود الگوهای بدآموز و ناسالم، خودنمایی، ترس، عادت و … .

از آن‎جا که دوران کودکی در تربیت افراد، نقش بسیار مهمی دارد، عواملی چون خانواده، محیط مدرسه، دوستان و … نقش بسزایی در تشکیل شخصیت کودک دارند. شناخت واصلاح هر کدام از این عوامل اهمیت ویژه‎ای در راست‎گویی کودکان دارد.

از مهمترین علل دروغگودی در کودکان ترس از تنبیه توسط والدین می باشد و هم چنین عواملی مانند توقع بیش از اندازه از کودک داشتن، بوجود آمدن کمبودها، حسادت و رقابت، فشار در برابر بازجوئی والدین، تشویق غلط، الگوبرداری از رفتارهای پدر و مادر و هم چنین محیط اطراف کودک، الگوهای نامناسب، عوامل رسانه ای می تواند موجب بروز دروغگوئی در کودکان شود که می توان با پند و اندرز، تفهیم زشتی دورغ به فرزندان، تحقیر نکردن، کم کردن حسادت کودک راه های راست آموزی را به او یاد داد.

کلیدواژه‎ها: کذب، صدق، کودک، عوامل دروغ‎گویی، زمینه‎های دروغ‎گویی، آثار دروغ‎گویی.

 معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی الزهراء (سلام الله علیها) گرگان، نشستی با عنوان آسیب شناسی فضای مجازی  در تاريخ 96/7/24 و96/7/26برگزار نمودد. در این نشست خانم احمدی به بیان آسیب های فضای مجازی پرداخته و گفت : یکی از معضلاتی که امروزه بشر با آن روبروست، مسئله شبکه های اجتماعی است. حدود 21 شبکه وجود دارد که می توانیم از آن اطلاعات بدست آوریم مانند اینترنت، تلگرام، اینستاگرام، ایمو، توئیتر، لاین و وبلاگ که بیشتر افراد از تلگرام استفاده می کنند.
ایشان در ادامه افزودند: ما باید به فضای مجازی به عنوان یک فرصت نگاه کنیم. ایشان در این رابطه استناد به این کلام مقام معظم رهبری کردند: اگر من امروز رهبر انقلاب نبودم حتما رئیس فضای مجازی می شدم.
ایشان در ادامه افزودند:یک طلبه موفق باید با علوم روز و وسایل ارتباط جمعی آشنا باشد که بهترین مصداق آن فضای مجازی است. باید روش استفاده درست از فضای مجازی را بدانیم. در صورت علم به فضای مجازی می توان دیگران را نیز ارشاد و راهنمائی کرد.
ایشان در ادامه گفتند: سعی کنیم از شبکه های مجازی ایرانی مانند تلگرام ایرانی، سروش، پیام رسان وب استفاد ه کنیم. فضای مجازی، مورد رصد دشمنان اسلام است؛ هر صفحه ای که باز می شود برای آنها نمایش داده می شود و تمام افکارمان توسط این صفحات قابل بازخوانی است؛ حتی نخبگان توسط این صفحات تحت نظر هستند. ایشان در ادامه فرمودند: یکی از مسائلی که باید رعایت کنیم توجه به مدیریت زمان است. چون استفاده از فضای مجازی به گونه ای است که انسان را ساعت ها به خود مشغول می کند بدون این که متوجه گذر زمان شود. بنابراین سعی کنیم برای خود و فرزندانمان برنامه ریزی کنیم. برای استفاده درست فرزندانمان از فضای مجازی به آنها بباورانیم که عالم محضر خداست. اگر او به این باور برسد که خدا همه جا حضور دارد ، درست از فضای مجازی استفاده می کند. ایشان در پایان نکاتی را به عنوان ضرورت توجه به شبکه های مجازی بیان کرده و فرمودند:

1. به اینترنت به عنوان یک فرصت نگاه کنیم و آن را تهدید نپنداریم.

2. اگر در تلگرام پیامی آمد و من به آن مطمئن نبودم برای کسی نفرستم.

3. یکی از حربه های دشمن این است که پیام هایی با عنوان “"برای دیگران بفرستید تا حاجت بگیرید"” می گذارند تا اعتقادات مردم را سست کنند.

4.می توان از فضای مجازی به عنوان ظرفیت بی سابقه برای تبلیغ معارف الهی استفاده کرد.

5. یکی از تهدیدات فضای مجازی این است که بار علمی من زیاد می شود اما از عمل چیزی ندارم.

6. برای بدست آوردن مطالب خوب و مستند از سایت های معتبر مانند سایت راسخون، تبیان، اسلام کوئیست، پاسخ به شبهات دینی استفاده کنیم.

”