به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(سلام الله علیها) گرگان مسابقه کتابخوانی از کتاب جایگاه غدیر در بین طلاب سطح 2و3و4و و کارکنان این مدرسه  به صورت open book، در تاریخ 7 تیرماه 1403 برگزار گردید. خانم مائده محمدی، خانم آمنه صالحی، خانم زهره نودهی در این مسابقه برنده اعلام شدند که به آنان جوایزی اهدا گردید.

 

 

 زندگینامه علامه میرحامد حسین موسوی هندی

 سید مهدی ابوظفر معروف به میر حامدحسین هندی (۱۲۴۶-۱۳۰۶ق) از سادات و علمای شیعه قرن سیزدهم در هند است.

اسم میرحامدحسین، سید مهدی و کنیه‌اش ابوظفر بوده است. گفته شده پدرش سید محمدقلی موسوی هندی، او را به نام جدش، حامدحسین شهرت داد. میرحامدحسین در میروت از توابع دهلی هند در ۵ محرم ۱۲۴۶ق/۱۲۱۰ش به دنیا آمد.  نسبش از جانب پدر با ۲۷ واسطه به امام موسی بن جعفر می‌رسد. 1

میر حامد حسین در هفت سالگی آموزش را در مکتب آغاز کرد. پس از مقدمات دروس ابتدائی، مقامات حریری و دیوان متنبی را نزد سید برکت علی صاحب، نهج البلاغه را در محضر نزد علامة علی الاطلاق آیة الله العظمی مفتی سید عباس شوشتری لکهنوی آموخت. سپس به فراگیری علوم عقلی نزد سید مرتضی خلاصة العلماء، علوم شرعی نزد سید محمد سلطان العلماء و برادر او «سید حسین سید العلماء» پرداخت. 2

اساتید

علّامه از همان کودکی، استعداد سرشاری در فراگیری علوم مختلف داشت. وی از هفت سالگی، تحصیل دروس مقدّماتی را آغاز کرده و به جز خوشه‌چینی از خرمن دانش پدر، محضر اساتید بزرگ دیگری را نیز درک کرده‌ است، همچون:

1.علّامه سلطان العلماء، رضوان‌مآب، سیّد محمّد (۱۱۹۹ - ۱۲۸۴ ق.)، پسر ارشد مجدّد الشریعة حضرت آیت اللّه العظمی سیّد دلدار علی غفران‌مآب (۱۱۶۶ - ۱۲۳۵ ق.)؛

2.علّامه سیّد العلماء، علّیّین‌مکان، سیّد حسین (۱۲۱۱ - ۱۲۷۳ ق.) پسر کوچک علّامه سیّد دلدار علی غفران‌مآب؛

3.علّامه خلاصة العلماء، سیّد مرتضی (م ۱۲۶۶ ق.) پسر سلطان العلماء؛

4.علّامه مفتی محمّد عبّاس تستری (۱۲۲۴ - ۱۳۰۶ ق.) .

اینان، از مفاخر و اندیشمندان مکتب امامیه در شبه قارّه و صاحب تألیفات فاخر و پرشماری بودند که در شکل‌گیری شخصیّت علمی صاحب عبقات، نقش بسزایی داشته‌اند و شواهد متعدّدِ آن را میتوان در یادداشت‌های شخصی و آثار علمی علّامه میرحامد حسین رحمه الله مشاهده کرد.3

تحصیلات
میر حامد حسین، تعلیم را از سن 6 سالگى با رفتن به مکتب‌خانه نزد شیخى به نام«شیخ کرم‌على» شروع کرد، امّا پس از مدت کوتاهى پدر ایشان، خود، عهده‌دار تعلیم وى گردید و تا سن 14 سالگى، کتب متداول ابتدائى را به وى آموخت. میر حامد حسین، در سن 15 سالگى و پس از رحلت پدر بزرگوارش، براى تکمیل تحصیلات، به سراغ اساتید دیگر رفت.

«مقامات حریرى» و«دیوان متنبى» را نزد«مولوى، سید برکت‌على» و«نهج البلاغه» را نزد«مفتى، سید محمد عباس تسترى» خواند. علوم شرعیه را نزد«سلطان العلماء، سید محمد بن دلدارعلى» و برادر ایشان«سید العلماء، سید حسین بن دلدارعلى»- که هر دو از علماى بزرگ شیعه در هند بودند- و علوم عقلیه را نزد فرزند «سید مرتضى سید العلماء»، ملقب به«خلاصه العلماء» فراگرفت. در این زمان، ایشان کتاب«مناهج التدقیق» را که از تصنیفات عالیه استادش، «سید العلماء» بود، از ایشان اخذ کرد که حواشى وى بر آن کتاب، بیانگر عظمت تحقیق و قدرت نقد ایشان مى‌باشد.

به‌هرحال، ایشان پس از چندین سال تحصیل، به امر تحقیق و پژوهش پرداخت و در این زمینه، ابتدا به تصحیح و نقد تصانیف پدر بزرگوارش «سید محمدقلى» از جمله«فتوحات حیدریه»،«رساله تقيّه» و«تشیید المطاعن» پرداخت و سال‌هاى سال، از عمر خویش را صرف تصحیح و مقابله عبارات این کتب، مخصوصا«تشیید المطاعن»- که ردیه‌اى بر«تحفه اثناعشریه» بود- با اصول و منابع آنها کرد و در ادامه به تألیف کتاب های مختلفی پرداخت .4

آثار

اگرچه علّامه میرحامد حسین را بیشتر با موسوعۀ سترگش، عبقات الأنوار، می‌شناسند، ولی افزون بر این کتاب، نگاشته‌های ارزشمند دیگری نیز از آن عالم یگانه به جای مانده است:

1.النجم الثاقب في مسألة الحاجب.

2.إسفار الأنوار عن وقایع أفضل الأسفاراین کتاب شرح سفر به بیت‌الله الحرام، مدینه منوره و عتبات عالیات مرحوم میرحامد حسین، به زبان عربی است.

3.استقصاء الإفحام واستیفاء الانتقام في ردّ منتهی الکلام؛ این اثر سترگ و پرحجم، کتابی است در ردّ منتهی الکلام حیدر علی فیض‌آبادی حنفی (م ۱۲۹۹ ق.).

4.شوارق النصوص في تكذيب فضائل اللصوص؛ کتابی است در ردّ فضائل مزعوم خلفا و برخی صحابه.

5.العضب البتّار في مبحث آية الغار؛  رساله‌ای است در ردّ کتاب درّة التحقیق في نصرة الصدّیق نوشتۀ محمّد فاخر اِله‌آبادی

6.إفحام أهل المَين في ردّ إزالة الغين؛ کتابی است در ردّ إزالة الغين عن بصارة العين بإثبات شهادة الحسين عليه السلام، نوشتۀ حيدر علی فیض‌آبادی حنفی (م ۱۲۹۹ ق.)

7.الدرر السَّنيّة في المكاتيب والمنشآت العربیّة والفارسیّة والاُردویّة؛ این مجموعه شامل مکاتبات خاندان عبقات با اندیشمندان بلاد مختلف به ویژه ایران و عراق است.

8.اللآلي البهیّة في المكاتيب والمنشآت العربیّة والفارسیّة والاُردویّة؛ این مجموعه نیز شامل مکاتبات داخلی خاندان عبقات با یکدیگر و هم­چنین نامه نگاری‌ها با برخی افراد با نفوذ و همچنین عالمان و دانشمندان دیار مختلف است و…5

عبقات الأنوار و شیوۀ پژوهشی علّامه

این مرزبان حریم امامت پس از آن‌که ردود نوشته شده بر باب هفتم کتاب پر از افتراء و تهمت تحفۀ اثنا عشریّه را کافی ندانست، با عزمی راسخ و تلاشی ستودنی، برای شکستن بتی که از تحفه ساخته شده بود کمر همّت محکم بست. ایشان در این راه، سختی‌ها و مشقّت‌های فراوانی را به جان خرید و حدود ۴۰ سال از عمر شریف خویش را در راه تکمیل این موسوعۀ عظیم امامتی سپری کرد.

مرحوم علّامه، کتاب عبقات الأنوار را در نقد بخشی از باب هفتم کتاب تحفۀ اثنا عشریّۀ عبدالعزیز دهلوی _که جز سرقتی از کتاب الصواقع الموبقة لإخوان الشیاطین والضلال والزندقة، تصنیف عالم ناشناخته و متعصّب سلفی، خواجه نصرالله کابلی، و تبویب و ترجمۀ آن به فارسی چیز دیگری نبوده_ و ناظر به مباحث مطرح شده در آن کتاب نگاشت. در عظمت این کتاب گران‌مایه همین بس که تا کنون هیچ ردّیه‌ای بر آن نوشته نشده است!

عبقات در دو منهج نگاشته شده است: منهج اوّل: آیات، منهج دوّم: احادیث.

منهج اوّل خود دو بخش دارد: نیمۀ اوّل پاسخ به عقاید شش­گانۀ اهل سنّت در امامت و نقد ادلّۀ اثبات خلافت خلفاء است. نیمۀ دوّم نیز پاسخ به تشکیکات دهلوی در تمامیّت دلالتِ آیاتِ دالّه بر امامت امیر المؤمنین علیه السلام است.

در منهج دوّم نیز علّامه بررسی تفصیلی و پردامنۀ هر حدیث را در دو بخش سند و دلالت سامان می‌دهند. در بخش نخست، ابتدا به بررسی سندی هر روایت می‌پردازد و اعتبار آن را بر مبنای رجال عامّه اثبات می‌کند، و در بخش دوّم، وجوه متعدّد دلالت حدیث بر امامت بلافصل امیرالمؤمنین علیه السلام را برمی‌شمارد. 6

علّامه در کلام بزرگان

1. سید حسن صدر در کتاب «تکمله امل الآمل» گفته است: «میرحامد حسین در رده بزرگترین متکلمان است و عظیمترین عالمان نام آور دین و اسطواره های استوار منطق و استدلال. او عمر خویش را در یاری ایمان و نگهبانی شریعت جدش، مهتر پیامبران و امامان و راهنمایان بگذرانید. دین را با تحقیق های ارجمند خویش یاری کرد و با دقت نظرهای والای خود و با آن برهان های پیامبرانه و آن منطق و استدلال علی (ع) مانند و آن احتجاجها که چونان احتجاجهای امام علی بن موسی الرضا(ع) بود. و بدین گونه روشن ساخت که باب هفتم «تحفة اثنا عشریه» عبدالعزیز دهلوی خطابه هایی است یاوه و عباراتی است هذیانی که مردم جهان به آنها می خندند… و میرحامد حسین را کراماتی بوده است مشهور و افتخاراتی معروف….»

2.  علامه امینی در موارد متعددی در کتاب الغدیر از میرحامد حسین و کتابش عبقات الانوار سخن گفته است. از جمله در جلد نخست الغدیر، در فصل «المؤلفون فی حدیث الغدیر» عبقات الانوار را مطرح کرده و نویسنده آن را ستوده است: «این سید پاک بزرگوار چونان پدر قدیس خویش یکی از شمشیرهای آخته خداست بر سر دشمنان حق و درفش پیروزی حقیقت است و دین و آیتی بزرگ است از آیات خدای سبحان. خداوند به دست او حجت را تمام کرد و راه راست حق را آشکارا ساخت. اما کتاب او عبقات، بوی خوش آن از کران تا کران جهان وزید و آوازه این کتاب، خاور و باختر را فراگرفت. هر کس این کتاب را دید، دید که معجزه ای است روشن و روشنگر که هیچ باطلی و نادرستی در آن راه نخواهد داشت. ما از این کتاب پرارج و علم و دانش فراوانی که در آن گرد آمده است، استفاده بسیار بردیم. از این رو سپاسهای پیاپی خویش را به پیشگاه او و پدر گرامیش تقدیم می داریم و از درگاه خدا برای آنان پاداشهای بزرگ و بسیار می طلبیم.»7

3.امام خمینی رحمة الله علیه (م ۱۴۰۹ ق.) در کشف الأسرار، عبقات را «بزرگ‌ترین حجّت مذهب» می‌خواند: چنین کتابی تاکنون نوشته نشده.  بر علمای شیعه بالخصوص و دیگر طبقات لازم است این کتاب بزرگ را که بزرگ‌ترین حجّت مذهب است نگذارند از بین برود و به طبع آن اقدام کنند.8

4.رهبر معظّم انقلاب «حفظه الله» در یکی از سخنرانی‌های خود دربارۀ عبقات چنین می‌گویند: مسألۀ دیگر هم مسألۀ حجّیّت اهل بیت و ولایت‌شان است؛ همین کاری که مرحوم سیّد شرف الدین رضوان الله تعالی علیه با آن وسعت نظر و با آن قدرت انجام داده و قبل از ایشان مرحوم میر حامد حسین و دیگران این کارهای مهم را انجام دادند…

من دیدم که اخیراً کشورهای عربی، این کتاب تحفۀ اثنا عشریّه را که خودِ کتاب، کتاب تفرقه‏افکنی و برانگیزانندۀ اختلافات است و در حقیقت بر ضدّ و ذمّ شیعه و در مدح اهل بیت است، خلاصه کرده‏اند و با زبان عصر و با بهترین چاپ و با فهرست و با تصحیح منتشر نموده‏اند. این کتاب شاید مثلاً در صد و پنجاه سال قبل، یعنی در زمان شاه ولی ‏اللّه دهلوی، نوشته شده است که مرحوم میر حامد حسین همین کتاب عبقات را در جوابش نوشت. ما شیعیان هنوز چاپ شدۀ کتاب عبقات با این عظمت را نداریم.9

وفات

آن سیّد جلیل پس از تحمّل بیماری‌ها، ناگواری‌ها و نامهربانی‌های فراوان روزگار، در ۱۸ صفر سال ۱۳۰۶ ق. چشم از جهان فروبست و عالم تشیّع را به سوگ خود نشاند.

هنگامی که بدن نحیف و رنجورش برای غسل و تکفین آماده شد، غسّال از شستن بدن مطهّر دست کشید و از پینه‌های روی سینه پرسید. ناصر الملّه در پاسخ او حکایت شیدایی پدر را بازگفت. دستان او در اواخر عمر بر اثر امراض مختلف ناتوان شده و دیگر به کار نمی‌آمد. می‌فرمود: کتاب‌های مخالفین را بر سینه‌ام بگذارید تا پاسخش را بگویم و بنویسید. این علامت‌ها نشانۀ همان جانبازی است.

مدفن آن فردوس‌مآب در شهر لکهنو در امام‌بارۀ علّامه غفران‌مآب، در جوار استاد بزرگوارش علّامه مفتی محمّد عباس تستری و قریب به مزار مطهّر والد مکرّم‌شان علّامه مفتی محمّد قلی و برادر بزرگوارشان علّامه اعجاز حسین (۱۲۴۰ – ۱۲۸۶ ق.) رحمهم الله قرار دارد. درود خدا بر او و اجداد طاهرینش.10

 

 

تهیه کننده: پژوهش مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(سلام الله علیها) گرگان

 

 

منابع

1. https://fa.wikishia.net/view/

2. https://fa.wikipedia.org/wiki/

3. https://www.hawzahnews.com/news/1106284

4. https://www.noorsoft.org/fa/Mostabser/View/83

5. https://mirhamedhosein.com

6. همان

7. https://wiki.ahlolbait.com

8. http://manahej.ir/post/%F0%9F%8C%80

9. https://farsi.khamenei.ir/speech- content?id=2496

10. https://mirhamedhosein.com

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(س) گرگان کارگاه یک روزه پایان نامه نویسی در تاریخ1403/11/04  در مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(س) گرگان برگزار گردید.

در این کارگاه حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای فضیلت در جلسات صبح به بیان مولفه های یک عنوان خوب، واژگان کليدي، بيان مسأله تشريح ابعاد و حدود مسأله و معرفي دقيق آن، بيان جنبه هاي مورد توجّه در پژوهش حاضر، علت انتخاب موضوع و اهميت و فائده آن، تاريخچه یا پيشينه پژوهش پرداختند و نمونه هایی از یک طرح اجمالی را بررسی کردند و در ادامه سرفصل‌های طرح تفصیلی یعنی سؤال های پژوهش، پيش فرضها و فرضيه هاي پژوهش، مفاهيم و متغيرها، روش پژوهش،  روش گردآوری اطلاعات و داده‌ها، اهداف پژوهش،  سازماندهي پژوهش (شامل بخش¬ها، فصل¬ها و گفتارها)، نتیجه گیری نهایی، فهرست منابع (کتاب شناسي پژوهش) را مورد بررسی قرار دادند.

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(س) گرگان، آیت‌الله سیدمجتبی نورمفیدی در اختتامیه همایش«هویت عصری زنان در آینه قرآن و حدیث» که از سوی مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(سلام‌الله‌علیها) گرگان و با مشارکت حوزه علمیه خواهران استان گلستان و مدارس سطح دو حوزه های علمیه خواهران استان برگزار شدبه سخن پیرامون عصری سازی هویت زن پرداخت و گفت: علی رغم اینکه در معنا، مفهوم و قوامیت هویت اختلاف وجود دارد اما یک رکن غیر قابل بنام ثبات دارد و دگرگونی‌های تاریخی موجب تغییر آن نمی‌شود.

وی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم عصری سازی هویت زن از نگاه قرآن و حدیث را با مختصات زمانی و مکانی تطبیق دهیم، باید به گونه‌ای باشد که ماهیت آن‌ تغییر نکند، حفظ شود و در زمانه زندگی کند.

رئیس هیأت أُمناء مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(سلام‌الله‌علیها) گرگان افزود: اگر هویت را پاسخ به کیستی و یا چیستی بدانیم؛ یعنی چیستی و کیستی زن از نگاه قرآن و حدیث و چگونه می تواند در این زمان با حفظ مقومات هویتی خود زندگی کرده و در عین حال در یک مسیر صحیح حرکت کند.

 آیت الله سیدمجتبی نورمفیدی ادامه داد: اگر ما به منزلت، مرتبت، جایگاه و رتبه و دیگری نقش‌ها، اختیارات، مسئولیت‌ها و وظایف برای هر صنفی توجه کنیم، این می تواند دروازه ورود ما به عصری‌سازی باشد و اینها نیازمند پاسخ و ارائه راه‌حل است

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(س) گرگان، خانم سیده طاهره موسوی در اختتامیه همایش«هویت عصری زنان در آیه قرآن و حدیث» که از سوی مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(سلام‌الله‌علیها) گرگان و با مشارکت حوزه علمیه خواهران استان گلستان و مدارس سطح دو مدارس علمیه خواهران استان برگزار شد؛ در بحث از «گستره اختیارات قوامیتی شوهر» گفت: ما در عصری زندگی می‌کنیم که عصر تحول و تکامل تاریخ است.

وی با اشاره به کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان گفت: دلیل عدم الحاق ایران به این کنوانسیون این بود که تفاوت‌های فطری و طبیعی که در زن وجود داشت در این لایحه لحاظ نشده و با این نگاه به زن ظلم می شود و با نگاه دینی ما در تضاد است.

استاد سطوح عالی حوزه با اشاره به کتاب نظام حقوق زن شهید مطهری ادامه داد: آنچه باعث شد شهادت شهید مطهری منشأ تحول شده و روز معلم به ‌نام ایشان شکل بگیرد؛ دردمندی و دغدغه مندی ایشان بود، شهید مطهری در مقدمه این کتاب فرمودند: «عصر ما اقتضاء می‌کند بسیاری از مسائل فقهی بازنگری شود» و این معنای بسیار بلندی دارد.

 

خانم موسوی با اشاره به این مطلب که «ما در مقابل نظریه تساوی بی چون و چرای زن و مرد، نگاه دینی را داریم» اضافه کرد: در نگاه دینی از آغاز خلقت انسان، زن و مرد همیشه در کنار هم هستند؛ چنانچه در تمامی آیات مورد خطاب ضمیر تثنیه بکار برده شده است «إِنّی جاعل فی الارض خلیفة».

 

 وی اضافه کرد: در سیر و سلوک مقامات انسانی جایی و مقامی برای مردان نیست که زنان نتوانند به آن مقامات راه نیابند، البته مقاماتی برای انسان است که اقرب ملائکه هم بدان راه ندارند چنانچه در سفر معراج پیامبر(صلی‌الله‌و‌علیه‌و‌آله) مشهود است.

   

مبلغ بعثه رهبری تصریح کرد: آنچه از ادله عقلی و نقلی بدست می آید؛ وجود مقدس حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) در کنار بالاترین مرتبه انسانیت قرار گرفته و در شأنیت و جایگاه ایشان همین بس که در حدیث قدسی آمده « لولا فاطمه لما خلقتُکما».

 وی با اشاره به مسأله نشور، تمکین، خروج زن بدون اذن شوهر و غیره عنوان کرد: این مباحث آیا امارت مرد و اسارت زن را نمی رساند؟ دین مبین اسلام که نشأت گرفته از فطرت انسانی است باید جلب کننده باشد نه تنفرانگیز لذا باید گفت: قوامیت مرد، حقوق مرد در محیط خانواده و در یک محدوده‌ای است و این حقوق زن در مقابل شوهر آنجا است که با حقوق مرد مغایرت نداشته باشد.

 خانم موسوی ابراز کرد: هدف از زندگی؛ ایجاد بنایی در سایه زن و مرد برای تربیت انسانی بنام فرزند است، زن و مرد مکمل همدیگر و در کنار یکدیگر هستند، انسان‌پروری کار مرد نیست، بلکه خداوند متعال این مهر و عاطفه را در وجود زن قرار داده است.

 مسئول پاسخگویی به سوالات شرعی دفتر مقام معظم رهبری خطاب به بانوان؛ زنان را انسان‌پرور نامید و تاکید کرد: هرچه احترام و مقام مرد را در خانواده بیشتر حفظ کنید، زندگی بهتر اداره می شود، مرد هم در مقابل زن مسئولیت‌های سنگینی دارد اما متأسفانه نیاز روحی و روانی و غریزی زن مورد توجه واقع نشده و اگر اختلافی پیش آید حامی قانونی ندارد.

 

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(س) گرگان، آیت‌الله سید کاظم نورمفیدی در اختتامیه همایش «هویت عصری زنان در آیه قرآن و حدیث» که از سوی مدرسه علمیه تخصصی الزهراء(سلام‌الله‌علیها) گرگان و با مشارکت حوزه علمیه خواهران و مدارس سطح دو حوزه های علمیه خواهران استان برگزار شد، بر ایجاد تحول اساسی در بینش اصیل اسلامی تاکید کرد و گفت: آنچه می تواند این تحول را بوجود آورد، اجتهاد است.

وی با اشاره به فقه سنتی که از گذشته در حوزه های علمیه رایج بوده افزود: امروزه با توجه به نگاه‌های افراطی و تفریطی و رکود علمی که در آن هستیم نمی توان در مقابل افکار وا ندیشه‌های بوجود آمده قد علم کرده و از دین محافظت کنیم.

 نماینده ولی فقیه در استان گلستان، اجتهاد را حلّال مشکلات دانست و ادامه داد: اجتهاد می تواند در شرایط متغیر زمان، خود را حفظ کرده و همیشه نو و تازه بماند، البته اجتهادی که دنیا و دشمنان دین و راه‌هایی که ارائه می شود و چارچوب فقه سنتی ما را نیز ببیند و دین را در شرایط متغیر زمان سیال کند، در مقام اجتهاد باید ابعاد مختلف یک موضوع را مورد بررسی قرار دهیم.

 آیت الله نورمفیدی در بحث از مرجعیت بانوان به روایتی از آیت الله حکیم استناد و خاطرنشان کرد: مهمترین دلیل بر مسأله مرجعیت؛ بنای عقلاء است، چنانچه عده ای از فقهاء حکم به جواز مرجعیت زنان داده اند.

وی در بحث از قضاوت بانوان به حجیت اجماع اشاره و خاطرنشان کرد: اجماعی که قابل اعتناء است، اجماع قدماء می باشد، چراکه این اجماع نزدیک زمان ائمه معصومین(علیهم‌السلام) است لذا حجت است.

به گزارش معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی حوزوی الزهرا(س)، خانم لادن یونسی در نشست علمی با عنوان «مبانی قرآنی توحید در زیارت جامعه کبیره» که به مناسبت سالروز ولادت امام هادی(علیه‌السلام)، از سوی موسسه آموزش عالی حوزوی الزهراء(سلام ­الله­ علیها) گرگان و با حضور کارکنان و طلاب برگزار شد، زیارت جامعه کبیره را مهم‌ترین اثر معرفتی رسیده از معصومین(علیهم‌السلام) دانست که به اعتقاد بسیاری از عالمان و حدیث شناسان از سند صحیح برخوردار است .

 وی پرداختن به توحید را مهم‌ترین ویژگی زیارت جامعه کبیره برشمرد و با استناد به فراز «والمخلصین فی توحید الله» از زیارت جامعه کبیره ادامه داد: ائمه اطهار(علیهم‌السلام) در توحید به درجه اخلاص دست یافته‌اند که در آن هیچ گونه ناخالصی وجود ندارد البته این خلوص در توحید، عام بوده و همه مراتب توحید از ذاتی تا صفاتی و افعالی و غیره را شامل می‌شود.

موسسه آموزش عالی حوزوی الزهراء(سلام­الله­علیها) گرگان، مهم‌ترین اصل در دین داری را پذیرش کامل توحید باری تعالی برشمرد و ادامه داد: زیارت جامعه کبیره در توحید ذاتی و افعالی و مراتب آنها انطباق و هماهنگی کامل با قرآن کریم داشته که روح توحید بر همه عبارت‌های این زیارت حاکم است.

خانم یونسی اضافه کرد: در یک تقسیم بندی؛ توحید باری تعالی را می‌توان به دو بخش ذاتی و افعالی تقسیم نمود که توحید افعالی خود مراتبی را مانند توحید در خالقیت، ربوبیت، اطاعت و توحید در عبادت در برمی‌گیرد که به همه این مراتب در قرآن کریم و زیارت جامعه توجه شده است.

وی اضافه کرد: نخستین معنای توحید ذاتی؛ یگانگی و بی‌همتایی باری تعالی است که در آیات متعددی از قرآن کریم و نیز در زیارت جامعه بدان توجه شده، به گونه‌ای که برای خواندن این زیارت نخست باید به یگانگی و بی‌همتایی خداوند شهادت داد.

استاد حوزه با اشاره به عبارت «و من وحّده قبل عنکم» از زیارت جامعه کبیره خاطرنشان کرد: «هرکس خداوند را به یگانگی ستود، اعتقادش را از شما ستانده» بی شک آنان که در درک توحیدی به مقام مخلصین رسیده‌اند، بیشتر از هرکس دیگری شایستگی تبعیت و پیروی را در بیان معنای توحید دارند به همین دلیل است که از ائمه اطهار(علیهم‌السلام) در این زیارت با عنوان ارکان توحید یاد شده است «و ارکانا لتوحیده».

خانم یونسی توضیح داد: توحید افعالی نمود آشکاری در زیارت جامعه کبیره دارد به گونه ای که در تمام عبارات آن، خداوند اصل و محور همه امور معرفی شده است.

 

 به گزارش معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی حوزوی الزهرا(س)، خانم سیده نفیسه حسینی واعظ در نشست علمی با موضوع « عاشورا مکتب رشد و تعالی» که از سوی موسسه آموزش عالی حوزوی الزهرا(سلام‌الله‌علیها) گرگان و در جمع عموم بانوان در موسسه قرآنی این موسسه به مناسبت  عزاداری سید و سالار شهیدان برگزار شد، عاشورا را فرصتی برای خودسازی و جامعه‌سازی و امام حسین(علیه‌السلام) را انسانی در اوج قله انسانیت دانست.

وی گفت: امام حسین(علیه‌السلام) یک انسان تمام،کامل و وارث پیامبر اکرم(صلی‌الله‌و‌علیه‌و‌اله) است، پیامبری که بارها و در طول دوران رسالت، به مخاطبان خود اعلام کرده است «او نیز یک انسان است، نه چیزی ماورای انسان «قل إِنُّما أَنا بشراً مثلکم یوحی الیه»؛ حسین بن علی(علیه‌السلام) با همه آنچه که داشت؛ در راه ایمان، ایفای نقش امامت، احیای دین خدا و اصلاح امت جد خود به میدان آمد.

مدیر حوزه علمیه خواهران استان گلستان افزود: امام حسین(علیه‌السلام) بشارت دهنده هشدارگری است که می‌خواهد انسان‌ها را در هر عصر و زمانی به جنبش و تلاش درآورده و در مسیر هدایت و تکامل انسانی و تقرب الهی حرکت دهد.

 خانم حسینی واعظ ادامه داد: امام حسین(علیه‌السلام) صرفاً برای حفظ حرمت زندگی و معنا بخشیدن به آن و حیات معقول، جان خود را فدا می‌کند و با خون خود به رگ‌های خشکیده زندگی، جان دوباره می‌بخشد و اصولاً فلسفه شهادت نیز همین است.

وی تصریح کرد: عاشورا، فرصت خوبی برای تغییر دادن خود و جامعه خود و بزنگاه مناسبی برای به خود آمدن و بیدار شدن و در مسیر حق و سلامت نفس حرکت کردن است، عاشورا، فرصتی است برای حسینی شدن، که معنای حسینی شدن و هر روز را «عاشورایی» و هر زمین را «کربلایی» کردن، فقط مبارزه با ظلم و شمرهای زمانه و بیرونی نیست، بلکه مهمتر از آن این است که از «شمرهای درون» غفلت نکنی و این همان چیزی است که پیامبر(صلی‌الله‌و‌علیه‌و‌اله) از آن به «جهاد اکبر» تعبیر کرده است.

استاد حوزه اضافه کرد: معنای حسینی بودن این است که حسین(علیه‌السلام)، خوبی‌ها و خصلت‌های والا و انسانی او را مثل احساس مسئولیت کردن در برابر جامعه، خدمت و ایثار برای مردم، فداکاری کردن، از خودگذشتن، راست گفتن، شجاع بودن، وفادار بودن، فریفته دنیا نشدن، به آخرت اندیشیدن را در خود بپرورانیم و بارور کنیم و با شمرهای درون همچون؛ خودخواهی، جاه‌طلبی، زیاده‌خواهی، دروغ، ریا، تظاهر، توهین به مردم و غیره حسین‌وار بجنگیم. 

خانم حسینی واعظ در پایان خاطرنشان کرد: مردم و ملتی که عاشقانه حسین(علیه‌السلام) را دوست دارند و سعی می کنند قهرمانانه و شجاعانه پای آرمان‌های نظام و انقلاب ایستاده و با یزیدیان زمان و ستمگران زمین  مبارزه کنند، لایق‌ترین مردم برای شنیدن حرف‌های بیدارکننده و نجات‌بخش حسین بن‌علی(علیه‌السلام)، حرکت کردن در راه او و نیز حاکم کردن ارزش‌های حسینی در فردیت خود و گستره جامعه هستند.

زندگی نامه علمی خواجه نصیرالدین طوسی

گردآورنده: فرزانه احمدی پو ر

 

چکیده

خواجه نصیرالدین طوسی از متکلمان بزرگ شیعی بوده و دارای آثار ارزشمندی است. آثار کلامی وی خصوصاً تجرید الاعتقاد همواره مورد توجه دانشمندان اعم از شیعه و سنی بوده است. احاطه او بر علوم مختلف خصوصاً علوم عقلی، وی را در عداد متکلمان پرآوازه و صاحب سبک در عالم اسلام قرار داده است. هرچند در مجموع، استدلالات کلامی  وی، عقلی محض، نقلی محض و عقلی و نقلی در کنار هم را شامل میشود؛ لکن سهم قسم اول بیش از دو قسم اخیر است. از این رو نقش عقل و استدلالات عقلی در آثار کلامی او بسیار برجسته و پررنگ است. این مقاله درصدد تبیین خطوط کلی ای است که محقق طوسی (رحمت ا لله علیه)در پژوهش های کلامی خود از آنها پیروی میکند. خطوطی همچون استفاده از قواعد و مسائل فلسفی، تاویل نقل  معارض با عقل قطعی، ابتنای حداقلی ادله بر گزاره های نظری، جامع نگری و…

واژه های کلیدی: نصیرالدین طوسی، ر وش شناسی کلامی، تعارض عقل و نقل، عقل گرایی.

ادامه

 

 

مطالعه کردن برای بسیاری از افراد از سخت‌ترین کارهای دنیاست. علت این امر می‌تواند عدم آگاهی آن‌ها از روش‌های صحیح و اصولی مطالعه باشد. در واقع مطالعه هنری‌ست که ظرافت‌‌های خاص خود را دارد، در صورتی که این ظرافت ‌ها به کار گرفته شود، موفقیت حتمی است. بسیاری از افراد به دنبال روش‌های صحیح درس خواندن و یادگیری هستند و از شیوه‌هایی مانند حفظ کردن گرفته تا حبس کردن خود در یک اتاق استفاده می‌کنند تا مطالب را در ذهن خود ذخیره کنند. اما گاه متوجه می‌شوند تمام آنچه که خوانده‌اند فراموش کرده و تنها وقت خود را هدر داده‌اند. برای حل این مشکل چه باید کرد؟ در ادامه توضیح می دهیم که می‌توانید از روش‌های مؤثرتری در این زمینه استفاده کنید. برای شروع بحث ابتدا به بحث بهداشت مطالعه می پردازیم:

   ادامه