به گزارش معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی حوزوی الزهرا سلام الله علیها گرگان نشست علمی با عنوان تجلی آیات قرآن کریم درسیره امام جواد علیه السلام در تاریخ1402/03/29 در این مجموعه برگزار گردید.

 در این نشست علمی مریم علیجانی به بیان توضیحاتی در این موضوع پرداخت و گفت: اهمیت و ضرورت بحث در این موضوع به خاطر این است که آسیب های اخلاقی زیادی در جامعه کنونی مشاهده می شود که با توجه به حدیث ثقلین با تمسک به قرآن کریم و اهل بیت علیهم السلام می توان به درمان این آسیب‌ها و مشکلات روحی و روانی در جامعه پرداخت.

 با توجه به اینکه قرآن کریم و اهل بیت علیهم السلام همراه همیشگی همدیگر تا روز قیامت می باشند می توان دریافت که از سیره اهل بیت علیهم السلام برای یاری گرفتن و درس گرفتن در زندگی می توان استفاده کرد.

باید توجه داشت که اهل بیت علیهم السلام خود نیز به قرآن کریم و تمسک به آن نیاز دارند چون آنها نیز در این جهان مکلف هستند و باید تحت هدایت قرآن کریم واقع شوند و لازم است که آیات قرآن کریم را در وجودشان با به عمل به آن، تجلی دهند.

مشخصه اصلی امام نهم علیه السلام که نشان دهنده این موضوع است و قرآن کریم در زندگی و شخصیت ایشان تجلی کرده است همین القاب ایشان می باشد که ایشان به لقب تقی ملقب داده شده اند. تقی صفت مشبهه و به معنی شدت تقوا و پرهیزگاری می باشد. این کلمه در مورد حضرت یحیی در قرآن کریم به کار برده شده است آیه ۱۳ سوره مریم .

وی گفت: در تعریف حقیقت تقوا می توان گفت: تقوا درجات و مراتبی دارد که مرتبه عالی آن عبارت هست از خویشتن داری در برابر آنچه قلب آدمی را به خود مشغول می سازد و از حق منصرف می‌کند و از طرف دیگر تقوا در هر کاری مناسب با خود آن کار است. مثلاً تقوی در زراعت حفظ آن زراعت از آفات زراعتی است. تقوا در علم این است که با عجب علم را خراب نکنیم. تقوا در انفاق این است که با منت آن را بی ارزش نکنیم. تقوا در دین هم اجتناب از اموری است که موجب زیان دین و سبب عقوبت دنیا و آخرت و محروم شدن از فیوضات و درجات دنیوی و آخری می گردد.

 باید توجه داشت که چه چیزی باعث شد که امام جواد علیه السلام به تقی به عنوان یک فرد متقی و دارای تقوای شدید معروف گردد و اینکه چه آسیبی می توانست در آن زمان وارد شود که امام جواد علیه السلام با امامت خود و تقوی خود از آن آسیب جلوگیری کرد .در بررسی دوران امامت امام جواد جواد علیه السلام متوجه می‌شویم که امام در کودکی به امامت رسیده بود و وجود فرقه ها و نحله های کلامی مختلف و تشتت آرا و مکاتب مختلف، نیاز به برخورد معقولانه و به دور از برخورد و حساسیت داشت. چون بسیاری از کتب یونانی و ایرانی به عربی ترجمه شده بود و علوم زیادی از قبل آن بین مردم منتشر شده بود و اگر امام تقوا پیشه نمی کرد حفظ تشیع و پیشبرد اهداف شیعه و امامان معصوم علیه السلام که بر سر آن جان داده بودند از بین می رفت.

تعریف امام از تقوا در سخنی از ایشان این است که می فرماید: با هواهای نفسانی مخالفت کن و بدان که هیچگاه از دیدگاه خداوند پنهان و مخفی نخواهی ماند. پس مواظب باش که در چه حالتی خواهی بود. این توصیف امام از تقوا بیانگر حقیقت تقوا است چون صفتی است که با تمامی مراتب ایمان جمع می شود و در پرتو آن مقامات ایمانی همچون احسان و بخشندگی، رفق و مدارا، صبر و حلم و عزت نفس و دیگر فضایل انسانی حاصل می شود.

در بررسی سیره امام جواد علیه السلام در تمسک ایشان به قرآن کریم، تقوی ای که ایشان پیش گرفتند تا حدی که به تقی معروف شدند، مدارا و رفق و صبر و بردباری بود که در مواجهه با مسائل مختلف جامعه آن روز بود. در تعریف مدارا می توانیم آسان گیری و بردباری برخاسته از رحمت و بصیرتی نورانی را بیان کنیم و از لوازم اصلی و مهم و اساسی مدارا نفی نفرت و تاکید بر تعریف و الفت گرفتن است . در روابط اجتماعی اگر رفق و مدارا حکومت نکند نفرت ظهور می کند تبدیل کینه ها و دشمنی ها به محبت و دوستی، محبوبیت، و جذب افراد به دین از آثار اجتماعی مدارا است.

رفتار امام در دوران مامون و معتصم اینگونه بود. با توجه به این که تقوا در هر کاری مناسب با خود آن کار است، امام مدارا را پیش گرفته بودند. امام علیه السلام در تعریف دیگری در مورد تقوا می فرمایند: هر کسی بی نیازی خویش را از خداوند بخواهد مردم محتاج او خواهند شد و هر که تقوای الهی داشته باشد محبوب مردم گردد هرچند آنان نخواهند. با توجه به این تعریف که تقوا در هر کاری مناسب با خود آن است شیوه مدیریتی امام جواد علیه السلام در دوران امامت مبتنی بر رفق و مدارا با خلفای عباسی جهت پیشبرد و حفظ تشیع بود. ما در زندگی امام جواد علیه السلام یکی از صفات بارز ای که شاهد آن هستیم مدارا در زندگی با ام الفضل بود در صورتی‌که ام الفضل دختر مامون بود و مامون هم قاتل امام رضا علیه السلام بود اما امام جواد علیه السلام به خاطر حفظ شیعه و آرمان های تشیع  مخالفت با این امر نکرد و در این قضیه مدارا را پیش گرفت در صورتی که به طور حتم مورد سوال مردم آن زمان قرار می گرفت. ولی از آنجایی که امام می فرماید هر که تقوای الهی داشته باشد محبوب مردم می گردد هرچند آنان نخواهند ایشان با مدارا ای که پیش گرفت با حفظ تشیع توانست این امر را به سلامت به مقصد برساند و تشیع واقعی را از آسیب مصون بدارد.

در تعریف دیگری که امام علیه السلام از تقوی دارند که می فرمایند: خداوند متعال انسان را به واسطه تقوا از حوادثی که عقلش نجات از آن را بعید می داند حفظ می کند و به سبب تقوا آنچه را که نمی بیند و نسبت به آن ناآگاه است آگاه می‌کند. با توجه به این تعریف از تقوا که امام جواد علیه السلام بیان می فرمایند، ما باز هم در زندگی ایشان در مواجهه ایشان با علما و دانشمندان عصر خصوصاً علمای عامه و اهل سنت متوجه می شویم که ایشان حتی در مناظرات به گونه‌ای عمل می‌کرد که دستگاه خلافت و دانشمندان اهل سنت تحریک نشوند و با تکیه بر قرآن و علم و دانش خویش به سوالات آنان پاسخ می دادند و از این طریق با در نظرگرفتن هجمه زیادی که به تشیع در آن زمان وارد می شد و تصور بر این بود که شاید از راه صحیح اهل بیت و شیعه واقعی اثری باقی نماند توانستند اسلام حقیقی و شیعه را از خطر حفظ نمایند.

بنابراین تجلی آیات در زندگی حضرت امام جواد علیه السلام در القاب ایشان کاملاً مشخص است و ایشان با توجه به به همراه بودن همیشگی شان با قرآن کریم و تمسک به قرآن کریم درس های بسیار زیاد را برای ما ما به ارمغان آوردند.

” به گزارش معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی حوزوی الزهرا (س) گرگان نشست هم اندیشی با موضوع « نقش تعارضات گفتار و رفتار مبلغین در دینداری جامعه» در تاریخ1401/8/22 در این مدرسه برگزار گردید.
در این هم اندیشی ابتدا مریم علیجانی از مبلغین این موسسه به عنوان دبیر جلسه به بیان توضیحاتی در این موضوع پرداخت و سپس چند تن از طلاب به ایراد نظرات خود در این موضوع پرداختند. سپس دبیر جلسه به جمع بندی مطالب و نظرات طلاب در این موضوع به این شرح پرداخت:
لزوم هماهنگی و تطابق بین گفتار و اعمال انسان، مورد تأکید عقل و شرع می باشد. مردان وزنان راستگو (به تعبیر قرآن صادقین وصادقات) کسانی هستند که بین گفتار و عمل شان هماهنگی وجود دارد. اما امروزه رشد رو به افزایش دوگانگی گفتار و رفتار، آفت بسیار بزرگ و خطر عظیمی است که جامعه اسلامی و انقلابی ما را تهدید می کند.
با توجه به این که جامعه ما یک جامعه اسلامی است اما مشاهده می شود طلاب و مبلغین در زندگی فردی و اجتماعی خود علی رغم این ادعا درگفتار و نوشتار، خلاف این ادعا را عمل می کنند و از مهم ترین آسیب های فرهنگ عمومی که البته نخبگان جامعه را نیز در گیر کرده است، تضاد گفتار و رفتار می باشد که مطالبی را در حیطه عقاید، اخلاق، سیاست و… به عنوان دیدگاه ها ومعتقدات خویش (رفتاری، نوشتاری و.. ) بیان می کنند ولی در عمل به آن پایبند نیستند و یا حتی خلاف آن را مرتکب می شوند. خداوند متعال در قران در سوره صف این سوال را به صراحت مطرح ومومنان را به همین دلیل توبیخ فرموده است : « يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ * كَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ …..» اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد چرا چيزى مى‏ گوييد كه انجام نمى‏ دهيد. نزد خدا سخت ناپسند است كه چيزى را بگوييد و انجام ندهيد …..»
حدیثی از امام صادق (عليه السلام) در همین زمینه وارد شده است که می فرماید: مردم را به غیر زبان خود به سوی حق دعوت کنید، تا از شما تقوی و تلاش و کوشش، نماز و کارهای خیر راببینند. همانا این اعمال دعوت کننده به سوی خیر هستند.
در واقع امام (علیه السلام) به یک نکته تربیتی اشاره می کند و آن این که: اگر اقدام های عملی افراد در معرض دید دیگران باشد آنان را جذب کرده، انگیزه و زمینه تحقق همان افعال را در آنان فراهم می سازد.
امام علی (علیه السلام) در سخن صریحی در این زمینه می فرماید: کسی که خود را امام و رهبر مردم ساخته باید پیش از آن که به تعلیم دیگران بپردازد به تعلیم خویش اقدام نماید، و پیش از آن که با گفتار تربیت نماید با رفتار و کردار خویش تربیت نماید. در این حدیث امام علی (علیه السلام) بر سیره عملی در تربیت تاکید دارد و به دو ویژگی مهمی که مربی و مبلغ باید داشته باشد تاکید می کند: این که مربی باید قبل از هر امر دیگری، به کسب صلاحیت علمی و اخلاقی لازم بپردازد و نیز این که عمل و رفتار او بر سخن و گفتارش مقدم بوده و فعل و قولش هماهنگ و موید یک دیگر باشد.
در آیه 44 سوره مبارکه بقره خداوند متعال می فرماید:
أَ تَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنْسَوْنَ أَنْفُسَكُمْ‏ وَ أَنْتُمْ تَتْلُونَ الْكِتابَ أَ فَلا تَعْقِلُون
آيا مردم را به نيكى فرمان مى‏دهيد و خود را [در ارتباط با نيكى‏] فراموش مى‏كنيد؟ در حالى كه كتاب [تورات را كه با شدت به نيكى دعوتتان كرده‏] مى‏خوانيد. آيا [به وضع زيان‏بار و خطرناك خود] نمى‏انديشيد؟
لازمه‏ى خردورزى و تفكر آن است كه انسان خود به آنچه مى‏گويد عمل كند؛ و گفتار بدون عمل نتيجه‏ى بى‏خردى است و شرع به این مطلب تاکید دارد.
در روایات به این امر مهم تاکید شده است:
امام صادق عليه السلام: موعظه‏ى عالم بى‏عمل، چون باران بر روى سنگ است كه در دلها نفوذ نمى‏كند.
-امام على (علیه السلام ) در این رابطه مى‏فرمايد: « اى مردم به خدا سوگند شما را به هيچ طاعتى تشويق نمى‏كنم مگر قبلا خودم آن را انجام مى‏دهم و از هيچ كار خلافى باز نمى‏دارم مگر اينكه پيش از شما از آن دورى جسته‏ ام»
بنابراین آمران به معروف، بايد خود عامل به معروف باشند.و اگر مقدّمات فراموشى را خودمان فراهم كرده باشيم، معذور نيستيم. عذر فراموشكارى پذيرفته است كه بى‏تقصير باشد. .
عوامل فردی مغایرت گفتار با رفتار عبارتند از: ضعف ایمان(عدم خداباوری و معادباوری)، تعصب نژادی و مذهبی، انگیزه های روانی ، دنیادوستی و هوی پرستی، نفاق و روحیه منافقانه، بخل، استکبار و غرور، لجاجت ،حسادت ، بهانه جویی، ضعف اراده .
عوامل اجتماعی عبارتند از: عوامل خانوادگی، فرهنگی، سیاسی و تاریخی و عوامل اقتصادی
محرومیت،عدم صداقت والدین، نابرابری و فرق گذاشتن بین فرزندان، تعارضات رفتاری افراد، تناقضات رفتاری والدین، عدم وفای به وعده از جمله عوامل خانوادگی است. در عوامل فرهنگی، رفتار معلمان و اساتید، نقش رسانه ها و فضای مجازی ، منش روحانیون و زمامداران نظام اسلامی بسیار موثراست. عوامل سیاسی و تاریخی این مساله: گسترش اباحه‌گری، ترویج مرجئه گری ، شیعیان غُلات می باشد و در عامل اقتصادی فقر و فاصله طبقاتی بسیار موثر می باشد.
و مهم ترین آثار فردی مغایرت گفتار با رفتار: دچار شدن به خشم و غضب الهی، کم شدن اعتماد به نفس و ایجاد سرخوردگی ، عدم آرامش و امنیت اخلاقی، بی اعتبار شدن شخصیت اجتماعی، ایجاد یاس و ناامیدی و مهم ترین آثار اجتماعی آن شعاری نمودن ایمان، آموزش رفتار منافقانه و ریاکارانه، شیوع بی‌اعتمادی و تزلزل در افراد، گسترش روحیه تجمل طلبی و بی ارزش شدن زهد و ساده زیستی.و….. می توان اشاره نمود.
مهم ترین مساله تاثیر گزار در این موضوع منش مبلغین و زمامداران نظام اسلامی می باشد زیرا که مبلغین نقش تربیتی ویزه ای برای افراد جامعه دارند
سخن گفتن و دیگران را به کار خیر دعوت کردن امر بسیار با ارزشی است که مورد تاکید بسیار در قرآن کریم و روایات اسلامی می باشد.اما همین امر باارزش و پسندیده زمانی موثر است که گوینده و مبلغ به آنچه می‌گوید خود عمل نماید و حتی پیش از گفتن، به آن عامل باشد.
در فرآیند انجام فریضه امر به معروف و نهی از منکر اگر مخاطب بین دل و زبان گوینده ناهماهنگی ببیند طبیعتاً نیز از قول او تاثیری نمی گیرد.
از طرف دیگر می توان گفت مبلغین به عنوان الگو، نقش مهمی در این عرصه دارند به طوری که هرچه قدرت نفوذ الگوها بیشتر و زمینة پذیرش آماده‌تر باشد، نمونه‌برداری کامل‌تر صورت می‌گیرد.
از پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) روايت شده است كه فرمود:
دو گروه از امّت من باشند كه چون صالح شوند، امّتم صالح شود، و چون فاسد شوند، امّتم فاسد شود. گفتند: اى رسول خدا، آنان چه كسانى‌اند؟ فرمود:] فقيهان و زمامداران.
قرآن کریم می‌فرماید: ﴿ وَإِذَاأ َرَدْنَاأَن نُّهْلِکَ قَرْیَةً أَمَرْنَا مُتْرَفِیهَا فَفَسَقُواْ فِیهَا فَحَقَّ عَلَیْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْنَاهَا تَدْمِیرًا: و هنگامى که بخواهیم شهر و دیارى را هلاک کنیم، نخست اوامر خود را براى مترفین آنجا، بیان مى‏داریم، سپس هنگامى که به مخالفت برخاستند و استحقاق مجازات یافتند، آنها را به شدّت درهم مى‏کوبیم﴾ با توجّه به این آیة شریفه، قدرت نفوذ الگوها و بزرگان کاملا مشخص است، به ‌گونه‌ای که وقتی آنان دچار فساد می‌شوند، زیردستانشان از آنان تقلید و الگوبرداری می‌کنند و تباه می‌شوند. به همین دلیل است که نقش الگوها، حسّاس‌ترین نقش تربیتی است، تا جایی که الگوهای صالح، مردم را به اصلاح می‌رسانند و الگوهای فاسد مردم را به فساد می‌کشانند
اگر مجریان و مسؤولان حکومت، مردمانی صالح و متعهد باشند، از باب «النّاس علی دین مُلُوکِهِم» مردم به تدریج اصلاح می شوند، ولی چنانچه آنان در تربیت و مراقبت از نفس خود سستی کنند و به دنیاگرایی روی آورند، آرام آرام جامعه نیز لباس صلاح را از تن بیرون کرده و رو به تباهی خواهد گذاشت. آنگاه نصیحت ناصحان بی اثر می ماند و صالحان امت تضعیف و منزوی می گردند و افراد ناشایست و تهی از ارزش های انسانی میدان دار خواهند شد.
امیرمؤمنان علی (علیه السلام) در این مورد می فرمایند: پس رعیت اصلاح نمی شوند، جز آنکه زمامداران اصلاح گردند».
این موضوع در حکومت های دینی که متولیان، زمامداران آن اهل دین می باشند، از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است. چرا که صلاح و فساد جوامع به شدت متأثر از عملکرد اینان می باشد. می توان گفت: اگر يكى بودن حرف و عمل واجب است، بر زمامداران و مديران واجب‌تر است، زيرا ناديده انگاشتن آن به معناى ستيزه با خدا و گسستن پيوند قلب‌ها و زوال توانايى ادارۀ درست امور است.
رفتار و گفتار عالمان و فقها در مردم و جامعه اثر فراوان دارد. اگر عالمی صالح باشد، جامعه را به صلاح و رستگاری می کشاند، و چنانچه عالمی فاسد باشد، جامعه را به فساد می کشاند. قرآن در بیان تأثیر عالمان با اشاره به هدایت پذیری نصارا می فرماید:
«ذَلِکَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّیسِینَ وَ رُهْبَانًا وَأ َنَّهُمْ لاَ یسْتَکْبِرُونَ؛ این هدایت پذیری آنان به جهت آن است که در میان ایشان کشیشان و رهبانان عالی هستند که استکبار نمی ورزند.
امام علی (علیه السلام) در این باره می فرماید: لغزش عالِم همچون شکستن کشتی است، غرق می شود و دیگران را هم با خودش غرق می کند»
عملکرد تمام کسانی که به عنوان متولیان دین شناخته می شوند، درنوع سلوک دینی و دینداری و مردمان نقش و تأثیری اساسی دارد، اساساً انسان بیش از آنکه از قول وسخن وتبلیغ متولیان دین تأثیر بپذیرد،از رفتار و سلوک و عملکرد آنان متأثر می شود، و به همین سبب عملکرد متولیان دین، به ویژه عالمان دین در تقویت جایگاه دین یا تضعیف آن در میان مردمان بسیار مهم است و صلاح و فساد آنان با توجه به مراتب و حوزه عملشان جامعه را نیز در بر می گیرد
همانا عالمی که به غیر علم خود عمل کند، چونان جاهل سرگردانی است که از بیماری نادانی شفا نخواهد گرفت، بلکه حجّت بر او قوی تر و حسرت و اندوه بر او استوارتر و در پیشگاه خدا سزاوارتر به نکوهش است».
بنابر آنچه گفته شد مسئولیت عالمان و متولیان دین، بسیار خطیر است، چرا که رفتار و کردار آنان الگو و سرمشقی برای سایر افراد جامعه می باشد و اگر با هم تناقض داشته باشد اجتماع را دچار خسران نموده و طغیان افراد بسیاری را شامل می شود.

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه الزهرا گرگان نشست علمی با عنوان« سیره اخلاقی امام حسن مجتبی علیه السلام در تعامل مطلوب با دیگران» در تاریخ 4 مهر 1401 در موسسه الزهرا سلام الله علیها برگزار گردید.
در این نشست علمی مریم علیجانی از مبلغه های این مدرسه با اشاره به اهمیت ایام سوگواری اهل بیت علیهم السلام گفت: این ایام و شرکت در این مراسمات بهانه خوبی است جهت قوی تر کردن سرمایه ایمان و انجام اعمال صالح و و توصیه به صبر و پایداری و استقامت در کارها و نیز دعوت همدیگر به حق و حقیقت که یکی از آن حقایق این است که پیمودن راه کمال و سعادت بدون داشتن الگو و راهنما ممکن نیست و انسان برای این که به هدف و مقصد نهایی که تقرب الی الله هست برسد باید از الگویی پیروی نماید.
وی با اشاره به آیه 21 سوره مبارکه احزاب « لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه ….» ادامه داد: خداوند تعالی از همان آغاز خلقت انسان را در وادی جهان هستی بدون راهنما رها نکرده و با تعیین پیامبر(ص) و پیشوایانی شایسته که دستور های الهی را به بندگان هدیه کنند، او را را از عالم سرگردانی نجات داده است.
مبلغه این مدرسه گفت: یکی از این پیشوایان و اوصیای شایسته پیامبر اکرم (ص) امام حسن مجتبی علیه السلام است که به تبیین سیره اخلاقی ایشان در تعامل و ارتباط ایشان با دیگران می پردازیم.
علیجانی تاکید کرد: ضرورت بحث به این خاطر است که امروزه شاهد کشمکش ها و تضادهای رفتاری بسیاری در تعاملات افراد با یکدیگر هم در خانواده ها هم در جامعه در محیط های کاری، محیط های تحصیلی ، ….. هستیم. می توان گفت یکی از عوامل مهم این مساله علی رغم شناخت و آگاهی نسبت به این موضوعات ، غفلت و بی توجهی در عمل به این موضوع می باشد که یادآوری این نکات کلیدی می تواند در ایجاد یا ادامه تعاملات و ارتباطات انسانی مطلوب موثر باشد. اهمیت و فایده این مباحث این است که وجود معیارهای مشخص و قطعی به انسان اطمینان و آرامش خاطر می بخشد و استحکام و تداوم و تعمیق آن رفتار را موجب می شود و از بروز ویا تاثیر عواملی که به ارتباطات و تعاملات انسانی آسیب می رساند جلوگیری می کند.
وی در ادامه بیان کرد: ثبات شخصیت و پایداری در عمل از خصوصیات امام حسن مجتبی علیه السلام هست که مانند سایر معصومان آیینه تمام نما و جلوه گاه صفات جمال و کمال خداوندی بودند. ثبات در شخصیت از جمله ویژگی‌های است که آن حضرت را از دیگران ممتاز می سازد که به همین علت مجتبی نامیده شده است یعنی واکنش های حضرت در موقعیت های ناهمسان یکسان بود و در مواقع متفاوت از سازگاری رفتار برخوردار بودند و به خاطر برخورداری از تربیت الهی وحدت شخصیت داشتند چه پیش از امامت و چه در زمان امامت چه درحال آسودگی و شادی چه در زمان مصیبت و تلخی و رنج. ایشان در برخورد با دوستان و مخالفان از اصول و ضوابط انسانی هرگز غفلت نورزید. و همیشه خدارا در نظر داشت.
وی با بیان اینکه امام حسن الگوی کامل مهر و عاطفه نسبت به بندگان خدا بودند اظهار داشت: ایشان محبت فراوانی نسبت به مردم اهل خانه و خدمتکاران شان داشتند. ایشان در جایی که مربوط به خودشان بود بزرگترین گذشت ها، عالی ترین رفتارهای عملی را از خود نشان دادند. امام نمونه انسانی کامل است که هیچ علاقه ای به دنیا و ظواهر آن ندارد. آن حضرت به مستمندان و گرفتاران توجه خاصی می کردند. اگر آنها گرفتاری و ناراحتی داشتند سعی میکردند مشکل آنها را حل نمایند. افراد زیادی که در سایه یاری رسانی امام به خیر دست یافتند بسیار است.
خانم علیجانی در ادامه به نمونه ای از ضابطه و بایدهای اخلاقی ایشان در ارتباط مناسب با دیگران پرداخت و بیان کرد: خوش رفتار بودن، هم دلی کردن، دوستی با مردم، یاری دیگران، فروتنی کردن، صبر وروحیه سپاسگزاری داشتن نمونه ای از ضابطه ها می باشد.
کارشناس پژوهش این مدرسه گفت: نمونه ای از ضوابط و نبایدهای اخلاقی در رفتار امام حسن علیه السلام پرهیز از بخل ، غرور و تکبر ، حسد و حرص و طمع، درخواست و تمنایی که منجر به پستی و ذلت برای انسان شود، پیمان‌شکنی و شوخی زیاد و بیجا اشاره کرد که آن حضرت برای برقراری ارتباط انسانی و تعاملات مناسب با دیگران به آنها تاکید داشت که همه این باید و نبایدها می تواند ما را در ارتباط موثر و مناسب بادیگر افراد یاری دهد .
علیجانی در ادامه به حدیثی از امام حسن مجتبی علیه السلام در مورد خوش رفتاری کردن با مردم اشاره کرد و گفت: خوش رفتاری با مردم راس خرد است و چنان با مردم رفتارکن که دوست داری با تو رفتار کنند.
وی با اشاره به سیره امام مجتبی در موضوع رعایت ادب گفت: ایشان مانند جد بزرگوارش الگوی کامل برای همه مردم محسوب می شدند. یکی از جنبه های الگویی آن حضرت رعایت ادب ایشان بود. به گونه ای که هیچ کس در مقابل ایشان احساس ناراحتی و رنج و حقارت نمی‌کرد. مانند این که امام در مکانی نشسته بودند چون خواستند بلند شوند و بروند فقیری وارد شد امام به آن فقیر خوشامد گفت و ملاطفت کرد و سپس فرمود: انک جلستَ علی حین قیامِنا اَفتاذنُ لی بالانصراف؟ تو وقتی آمدی و نشستی که ما برای رفتن برخاستیم آیا به ما اجازه رفتن می دهی، مرد فقیر عرض کرد: آری پسر رسول خدا .
کارشناس پژوهش این مدرسه ادامه داد: در فقه اسلامی بسیار توصیه شده است. یکی دیگر از رهنمود های اخلاقی اجتماعی امام حسن علیه السلام دیدار از مریض بود. نمونه‌های فراوان در تاریخ در این زمینه ذکر شده است. قائمی در کتاب « در مکتب کریم اهل بیت علیهم السلام » آورده است آن حضرت فردی بلند نظر بود. کینه احدی را در دل نداشت. از بدکاران حتی آنهایی که بر ساحت مقدس آن حضرت جسارت کرده بود ند می گذشت. ولید بن عقبه آن ناپاکی که آن همه به امام ستم کرده بود بیمار شد. امام به عیادت او رفت. او در عین حال از بزرگواری امام شرمنده شد و گفت آنچه درباره مردم انجام دادم توبه می کنم و اما آنچه درباره پدرت انجام دادم و گفتم پشیمان نیستم و توبه نمی کنم ولی امام حرفی نزد.
وی در پایان بیان کرد: همدلی و درک همدلانه و گوش سپاری به صحبت های دیگران یکی از توصیه هایی است که امام حسن علیه السلام در ارتباط با دیگران به آن تاکید کردند و فرمودند: بهترین دوست نزدیک به انسان کسی است که در تمام حالات دلسوز و با محبت باشد گرچه خویشاوندیِ نزدیکی هم نداشته باشد و بیگانه ترین افراد کسی است که از محبت و دلسوزی بیگانه باشد گرچه از نزدیکترین خویشاوندان باشد . امام حس همدلی را نشانه ای برای سنجش وفاداری انسان‌ها به یکدیگر قلمداد کرده تاکید می‌کنند : « وفاداری در سختی و آسایش نشانه برادری است »

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهرا سلام الله علیها گرگان نشست علمی با عنوان «پاسداری از نهاد خانواده در سیره قرآنی امام حسین علیه السلام» در جمع اساتید و کارکنان این مدرسه برگزار گردید.

 دراین  نشست علمی مریم علیجانی از مبلغین این مدرسه با اشاره به تاکید پیامبر اکرم صلوات الله علیه بر تمسک به قرآن کریم و اهل بیت علیهم السلام در حدیث ثقلین گفت: برای دستیابی به سعادتمندی دنیا و آخرت بر ما مسلمانان واجب است که سیره اهل بیت علیه السلام را درشئونات مختلف زندگی اعم از فردی و اجتماعی، مادی و معنوی سرلوحه زندگی خویش قرار دهیم.

پژوهشگر فعال مدرسه علمیه الزهرا(س) گرگان به ضرورت پرداختن به مباحث خانواده اشاره کرد وافزود : در این عصر هجمه های بسیاری به ارکان خانواده اعم از جایگاه مادری و همسری و…. وارد شده است و خانواده ها دچار تزلزل و آسیب های فراوانی شده اند. لذا توجه به سیره قرآنی امام حسین علیه السلام در پاسداری از نهاد خانواده و پیروی و تمسک به ایشان ما را در حفظ مبانی نظام خانواده و جلوگیری از آسیب های یاری نماید؛ زیرا اگر بنیان خانواده محکم باشد و روابط اعضای خانواده اعم  از پدر و مادر و فرزندان روابطی سالم، توأم با مهر و محبت و صمیمیت و دوستی باشد و جایگاه یکایک آنها حفظ شود می توان از بسیاری از آسیب ها  از جمله آسیب های اجتماعی خانواده را حفظ کرد.

 علیجانی گفت: همراهی، همفکری و همیاری اعضای خانواده و سامان بخشی اخلاق و تفکر آنها مورد توجه اهل بیت علیهم السلام بوده است و رفتار آنها در خانواده توأم با هدایت گری و تربیت درست انسانی بوده است که از جمله آنان امام حسین علیه السلام می باشد.

وی ادامه داد: از دیدگاه امام حسین (ع)و سیره ایشان ، خانواده ای سالم است که از معنویت و فرهنگ دینی ، سلامت جسمی و روحی، رشد و تعالی اخلاق و روحیات عالی برخوردار بوده و بتواند فرزندانی کارآمد و مستعد، عاقل و عالم و دارای بصیرت و خوش اخلاق تربیت نماید.

 کارشناس پژوهشی مدرسه با اشاره به حدیثی از امام حسین علیه السلام که فرمود: هر کسی زبانش راستگو باشد و کردارش پاکیزه باشد و هر کسی نیت خیر داشته باشد روزیش فراوان است و هرکسی با زن و بچه اش خوش رفتار باشد عمرش پربرکت می گردد گفت: بنابر این حدیث  گهربار، صداقت در گفتار و رفتار و کردار پاکیزه از موارد بسیار مهم در ارتباطات خانوادگی ، خصوصا همسران می باشد که باعث می شود رزق و روزی های  مادی و معنوی در زندگی فراوان شده و افزایش یابد و افزایش روزی خصوصا روزی های  معنوی به آرامش روحی افراد خانواده می افزاید.

علیجانی با اشاره به حدیث دیگری از امام حسین علیه السلام که فرمودند: از خوبیها و حسنات دنیا و آخرت این است که پیوند خویشاوندی را برقرار و مستحکم کنید و با کسی که از شما قطع ارتباط کرده پیوند برقرار نمایید اضافه کرد: به طور حتم در اثر ارتباطات خویشاوندی آرامش و شادی بسیاری در روح و روان افراد به وجود می آید و نیز کسی که ارتباط قطع شده را پیوند دهد و شروع کننده ارتباط دوباره باشد از حس رضایتمندی در زندگی برخوردار خواهد شد و این حس رضایتمندی و آرامش، مصداق بارز دریافت خیر و حسنات دنیا و آخرت می باشد.

علیجانی در ادامه به گوشه‌ای از مصادیق پاسداری از نهاد خانواده در سیره قرانی امام حسین علیه السلام اشاره کرده و گفت: از مصادیق بارز این موضوع می توان به احترام به همسر ، توجه به احوالات روحی و آرامش داشتن همسر، عشق به خانواده و ابراز محبت و علاقه به خانواده و فرزندان، توجه به خواسته های متعارف و معقول همسر، توجه به رفع نیازهای فرزندان در خانواده برای دست یابی فرزندان به رشد و تعالی جسمی و روحی اشاره نمود.

مبلغ نهاد رهبری در دانشگاه ، اهمیت دادن به آموزش های دینی فرزندان، تربیت عملی والدین در خانواده، غیرت ورزی نسبت به خانواده وهمچنین تشویق فرزندان در برابر کار خوب آنان که به ایجاد انگیزه در وجود آنان و به تکرار و تقویت رفتار مناسب و شناسایی توانمندی‌های فرزندان و دریافت اعتماد به نفس در مقابل دیگران می انجامد را از مصادیق سیره قرآنی امام حسین در پاسداری از نهاد خانواده دانست.

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان، خانم مریم علیجانی در نشست علمی با عنوان «الگوی روابط انسانی عزت مدار با تأکید بر سیره امام حسین(ع)» که با حضور کارکنان و طلاب مدرسه علمیه عالی الزهراء(س) گرگان در تاریخ 15/12/1400 برگزار شد، بیان کرد: امام حسین(ع) مصداق بارز عزت مندی و عزت طلبی در زندگی بودند که نقطه اوج آن در واقعه عاشورا دیده شد.
وی با بیان اینکه عزت نفس یکی از لوازم زندگی موفقیت آمیز است، تصریح کرد: فردی که می‌خواهد در راه اهداف والای خویش تمام مشکلات و موانع را از سر راه خود بردارد و به تکامل برسد باید، کرامت نفس داشته باشد و این موهبت خدا دادی را در خود بارور کند.
مبلغ مدرسه علمیه عالی الزهراء(سلام‌الله‌علیها) افزود: انسان در زندگی اجتماعی با نیازهایی مواجه است که برای تامین آنها نیازمند یک روابط صحیح و پایدار با دیگران می‌باشد تا در پرتو این روابط پایدار استعدادهایش شکوفا شود و به تکامل وجودی خویش برسد.
خانم علیجانی با استناد به کلام امام حسین(علیه‌السلام) که می‌فرمایند: «از انجام کارهایی که نیاز به عذرخواهی دارد و عزت نفس خدشه دار می‌کند بپرهیز، زیرا مومن نه کار بد می‌کند و نه پوزش می طلبد، ولی منافق هر روز کار بد انجام می‌دهد چون برای خود ارزش قائل نیست و پیوسته عذرخواهی می‌کند.» اضافه کرد: داشتن عزت نفس یکی از صفات ضروری مومنین است.
وی ادامه داد: در سیره و سخن امام حسین(علیه‌السلام) موارد زیادی می‎‌توان یافت که ایشان با شیوه‌های مختلف درصدد پرورش و تقویت عزت نفس در نهاد افراد بوده است.
کارشناس پژوهش تصریح کرد: کودکانی که در دوران طفولیت از توجه و احترام بزرگترها به ویژه والدین خود، برخوردار گردند، در زندگی آینده خویش افرادی عزتمند، موفق و دارای اعتماد به نفس خواهند بود؛ زیرا تکریم شخصیت کودکان روحیه خودباوری و اعتماد به نفس را در آنها تقویت می‌کند و زمینه رشد اخلاقی و ایجاد صفات نیک را در وجودشان فراهم می‌آورد.
خانم علیجانی، یکی از شیوه‌های کارساز در مسائل تربیتی و تبلیغی را احترام به اندیشه‌های دیگران دانست و افزود: با توجه کردن به تفکرات و خواسته‌های مخاطب، می‌توان روحیه اعتماد به نفس را در او زنده کرده و عزت نفس وی را تقویت کرد.
وی با بیان اینکه سخنان محبت آمیز و دارای بار عاطفی مثبت، در عمق جان مخاطبان تاثیر می‌گذارد و عزت نفس را در آنان تقویت می‌کند، اظهار کرد: انسانهایی که در الفاظ و عبارات خود کمال ادب و عفت را رعایت می‌کنند، در نظر مخاطب مکرم بوده و عموم مردم آنان را به دیده احترام و بزرگی می‌نگرند.
مبلغ فعال مدرسه علمیه عالی الزهراء(سلا‌م‌الله‌علیها) در پایان سخنان خود تاکید کرد: امام حسین(علیه‌السلام) در عمل سعی می‌کرد اطمینان به نفس را در وجود اشخاص زنده کند و حتی در یاری به محرومان بیشتر از همه به حفظ آبرو، حیثیت و خدشه دار نشدن شخصیت آنان می‌اندیشید، در گفتارهای راهگشا و عزت بخش خود نیز به احیای کرامت انسانی و عزت افراد اهتمام خاصی داشت

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهرا سلام الله علیها گرگان کارگاه آموزش نرم افزار جامع التفاسیر در تاریخ  20/08/1400 برگزار گردید. در این کارگاه که طلاب پایه اول سطح ۳ رشته تفسیر شرکت نمودند خانم علیجانی  به معرفی این نرم افزار پرداخته و چگونگی استفاده از این نرم افزار را به طرز کاربردی بیان نموده و گفت: از جمله نکات کاربردی برای استفاده از این نرم افزار معرفی کتب تفسیری موجود در این  نرم افزار، معرفی کتب لغات موجود در این نرم افزار، قابلیت جستجوی واژه ها و آیات قرآنی، دریافت انواع ترجمه ها، قابلیت دریافت شناسنامه کتاب، قابلیت دریافت کتب مرتبط با موضوع و ……….. می باشد.