به گزارش معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی حوزوی الزهراء(س) گرگان نشست علمی با عنوان روش پژوهش های فقهی در مسائل نو پدید در تاریخ1402/03/14  در محل این موسسه برگزار گردید.

آیت الله ابوالقاسم علیدوست درابتدای بحث، پژوهش را به معنای تحقیقی که به کتابت در بیاید دانست و گفت:

 عنصر پژوهش چیزی است که در قرآن به آن قسم یاد شده است و رسول اکرم(ص) نیز در این زمینه فرموده است صدای اقلام و قلم عالمان به خدا میرسد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اهمیت پژوهش را یک اصل انسانی دانست و بیان کرد: پژوهش امری اسلامی و دینی نیست انسان به ماهو انسان برای پژوهش ارزش قائل است اما در اسلام به پژوهش و پژوهشگر اهمیت ویژه داده شده است.

وی در ادامه به بیان اقتضائات و هنجارهای عام پژوهش پرداخته و گفت: یک پژوهش نیاز به تتبع و تحقیق و مدیریت دارد. 

آیت الله علیدوست  در ادامه بیان کرد: مقدارِ تتبع باید کافی و معقول باشد، یعنی به مقدار کافی تتبع صورت گیرد و مبتلا به پرخوری و افراط نشود و مدیریت گردد.

رئیس انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه قم یکی دیگر از امور مهم در پژوهش را استفاده از تجربه صاحبان تجربه دانست و گفت: قدم به جلو بودن و متعهد بودن و جدید و نو بودن نیز از امور مهم دیگری است که باید در امر پژوهش به آن دقت کرد.

وی در ادامه به بیان هنجارهای ویژه در مسائل نوپدید پرداخته و بیان کرد: درست است که جنس پژوهش مسائل نوپدید جدید است اما نباید پژوهش ها دچار مدزدگی شود زیرا این نوع پژوهش ها دوام نمی آورد و ضررش این است که کتاب به چاپ دوم نمی رسد.

آیت الله علیدوست  در ادامه یکی دیگر از هنجارهای ویژه در مسائل نوپدید را رسیده و معلوم بودن موضوع تحقیق دانست وگفت: موضوع تحقیق در حال تولد نباشد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه به بیان سومین هنجار ویژه در مسائل جدید پرداخت و بیان کرد: موضوع تحقیق باید بتواند ادبیات تولید کند که این ویژگیِ موضوعات کهن است. مسائل قدیم جای نوآوری دارد ولی مسائل جدید کمتر ادبیات دارد کسی که وارد مسائل جدید میشود باید بتواند در آن موضوع، خلق مطلب کند، والا اگر کسی نمیتواند ادبیات تولید کند به پژوهش مسائل نوپدید نپردازد.

وی در پایان گفت: چهارم از هنجار های خاص پژوهش در مسائل نوپدید این است که باید از بروزترین آثار استفاده شود و پژوهشگر نسبت به آثار جدید دچار حجاب معاصرت و به شرط لا نباشد. در پایان این نشست پرسش هایی از سوی طلاب مطرح گردیده و به آن پاسخ داده شد.

به گزارش معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی حوزوی الزهراء(س) گرگان، نشست علمی با موضوع «سیره تبلیغی و مخاطب شناسی امام صادق(ع) در نشر و گسترش معارف اسلامی» در تاریخ1402/02/24  با همکاری و مشارکت مدیریت حوزه علمیه خواهران استان گلستان برگزار شد.

در این نشست، که ۲۵۰ نفر از مدیران، معاونان و مبلغان مدارس علمیه خواهران استان حضور داشتند، خانم سیده طاهره موسوی با تسلیت فرارسیدن شهادت امام جعفر صادق(علیه‌السلام) بر لزوم الگوپذیری از حضرت تاکید کرد و به بیان نقش اثرگذار مبلغان حوزوی و وظایف آنان پرداخت.

وی به تشریح معنای «تبلیغ» پرداخت و گفت: تحقیق درباره این کلمه را منوط به فرهنگ لغات نکنید بلکه بیندیشید آیا تبلیغ با کاری که انجام می‌دهید، قابل تطبیق است؟

استاد حوزه تبلیغ را رساندن کلام حق به سوی مردم با هدف تاثیرگذاری و سوق دادن به سوی صعود الی الله برشمرد و گفت: فرد مبلغ باید به ویژگی و نیازمندی‌های خود بیندیشد تا در امری که به عهده گرفته موفق باشد.

خانم موسوی با بیان این‌که هر حرکتی به سمت بالا و صعود به فشار مضاعف نیازمند بوده و این حرکت تکاملی و صعودی است، خاطرنشان کرد: تمام حرکت‌های انبیاء دارای دو بخش است‌ که بخش اول، مبارزه با طاغوت و بخش دوم فرهنگ‌سازی است و البته بخش اول آسان‌تر است زیرا در فرهنگ سازی بدنبال جایگزینی چیز دیگری به جای طاغوت هستید که این امر عنوان انقلاب را ندارد.

وی در ادامه به ویژگی‌های وقوع یک انقلاب پرداخت و گفت: انقلاب باید دارای محتوا باشد، زیرا همواره انقلاب به این معناست که باید به مرحله بالاتری دست یافت؛ انقلاب اسلامی که الهام گرفته از حرکت انبیاء است، با همین ایده و شعار آغاز شد و با درد و رنج‌هایی همراه بود.

مسئول پاسخگویی به سؤالات شرعی بانوان در دفتر رهبری، با یادآوری سختی‌های وقوع انقلاب گفت: انقلاب ما بعد از مبارزات و شکنجه‌ها و سختی‌های فراوان شکل گرفت اما این مرحله نسبت به بخش دوم یعنی فرهنگ‌سازی آسان‌تر است، مردم بعد از مبارزات، منتظر رویارویی با مدینه فاضله‌ای بودند که هیچ مشکلی در جامعه وجود نداشته باشد.

خانم موسوی با اشاره به مشکلات و شبهات موجود در جامعه به‌ویژه نسل جوان که سرمایه انسانی آن محسوب می شوند، عنوان کرد: جامعه را می توان به دو قسمت و صف تقسیم کرد که گروه اول هادیان، مربیان و مبلغان و گروه دوم متربیان و مأمومین این جامعه هستند که باید بر گروه دوم سرمایه‌گذاری کرد.

وی با تاکید بر این‌که باید در جامعه دردشناسی کرده و ریشه‌های آن را پیدا نمود، اظهار کرد: اگر برای درمان درد حرکت نکنیم رسالت تبلیغی را انجام نداده‌ایم؛ به عنوان مثال در بحث جهاد تبیین و آمرین به معروف نیازمند شیوه‌های تبلیغی نوینی هستیم که شیوه‌های سال‌های گذشته در جامعه کنونی کارآمدی ندارد که امروز نسل جوان را باید درک کرد.

خانم موسوی با تاکید بر اینکه باید برای نسل امروز به دنبال شیوه‌های جدید تبلیغی بوده و آنها را جذب کرد، توضیح داد: به سیره و کلام معصومین و پیشوایان(علیهم‌السلام) در امر‌به‌معروف و نهی‌از‌منکر توجه کنید که تمام انبیاء(صلی‌الله‌علیهم) به دنبال پروراندن، هدایت‌کردن و تربیت بودند.

مبلغ بعثه رهبری نقش مبلغین را نقش تربیتی معرفی کرد و بار دیگر بر استفاده از شیوه‌های نوین تربیتی برای جذب نسل جوان تاکید کرد.

 استاد حوزه اذعان کرد: گاهی به جای تبلیغ از شیوه‌های ضد تبلیغ استفاده می‌شود که اثرگذاری بدنبال ندارد؛ بلکه امر به معروف و نهی از منکر شرایطی دارد و همیشه با کلام نیست، گاهی با شیوه‌های رفتاری محقق می‌شود، باید هر مسئولی با شیوه‌های صحیح به انجام تبلیغ بپردازد، فرد تا زمانی که مَهدی نباشد نمی‌تواند هادی دیگران باشد.

خانم موسوی در پایان گفت: باید حقیقت را با کلام و شیوه‌های زیبا بیان کرد که در ابتدا پذیرش افراد مهم بوده که این امر نیازمند ایثار و گذشت است؛ حضرت موسی(علیه‌السلام) نیز در راه انجام رسالت‌شان از خداوند درخواست کردند که: «اللهم رب اشرح لی صدری» دوره‌های انبیاء و معصومین(علیهم‌السلام) همواره متفاوت بوده و به مقتضیات زمان، مکان و فرهنگ آن جامعه نیازهای تبلیغی را تهیه می‌کردند.

در پایان این نشست خانم موسوی به سوالات حاضران پاسخ داد.

به گزارش معاونت پژوهش موسسه آموزش عال حوزوی الزهرا(سلام‌الله‌علیها)، دکتر محمد حکیمی در نشست علمی عید غدیر که از سوی موسسه آموزش عالی حوزوی الزهرا(سلام‌الله‌علیها) و با حضور اساتید وکارکنان این مجموعه برگزار شد، با استناد به آیه 72 از سوره مبارکه احزاب به بحث پیرامون «ولایت، امامت الهی» پرداخت و نقطه اوج کمال حقیقی انسان را رسیدن به مقام ولایت دانست.

وی، با اشاره به این مطلب که «ایمان، اخلاص، صبر و تقوا ولایت عام می آورد» اضافه کرد: ولایت دارای دو مرتبه است؛ یک مرتبه ولایت عام که برای عموم مسلمانان بوده و به اندازه درجه ایمان و عمل صالح هر کس می باشد و مرتبه دیگر ولایت خاص است که مخصوص ائمه معصوم(علیهم‌السلام) می باشد.

استاد موسسه آموزش عالی حوزوی الزهرا(سلام‌الله‌علیها) گرگان، با استناد به آیه 257 بقره به ولایت الهی اشاره کرد و گفت: علامه طباطبایی در تفسیر المیزان با استناد به روایتی از امام صادق و امام باقر(علیهم‌السلام)، مراد از امانت را در آیه 72 سوره مبارکه احزاب، ولایت می داند، البته اقوال در این باب متعدد است چنانکه برخی؛ امانت را به معنای تکلیف، اختیار، هدایت و قرآن می دانند.

 دکتر حکیمی خاطرنشان کرد: اولین کسی که در اسلام به مقام ولایت الهی رسید، علی بن ابیطالب(علیه‌السلام) بود، به اعتقاد علامه طباطبایی، امام علی(علیه‌السلام) تسلیم محض خدا بود.

وی با استناد به روایتی از پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) می‌فرماید: «علی را سب نکنید، چون علی ممسوس فی ذات الله است» این امر، غلو نیست چراکه خود امیرالمومنین(علیه‌السلام) می‌فرماید: «اگر پرده برداشته شود، بر یقین من چیزی اضافه نمی‌شود» و بکاربردن کلمه «ولی» برای ایشان سزاواراست، زیرا ولی کسی است که در ذات، صفات و افعال خدا به مقام فنا رسیده است یعنی همان مقام قرب. و امام علی(علیه‌السلام) اولین کسی است که به این مقام در اسلام نائل شده است.

استاد حوزه اضافه کرد: آیه غدیر در روز غدیر خم بر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) نازل شده است، اگر آیه اکمال دین مستقل در قرآن ذکر می‌شد ممکن بود در زمان خلفا که قرآن جمع آوری شده بود تحریف می شد، قرار گرفتن این آیه بعد از آیه اکل میته باعث شد که این آیه از تحریف حفظ شود.

آقای دکترحکیمی توضیح داد: در خطبه غدیر که در کتب مختلف از جمله احتجاج طبرسی و در کتاب الغدیر علامه امینی وارد است پیامبراکرم(صلی‌الله‌و‌علیه‌و‌آله) می فرمایند: «من کنت مولا فهذا علی مولا» اهل سنت «ولی» را به معنی محبت و دوستی و یاری و شیعه به معنی امام، هادی و رهبر می دانند.

وی در پایان تصریح کرد: در جامع صغیر سیوطی  که از علمای اهل سنت است، حدیثی از پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) وارد است که«علی مع الحق و الحق مع العلی، علی مع القرآن و القرآن مع العلی» « علی معیار حق و نیز علی به منزله دو کفه ترازوی روز قیامت است» زیرا طبق آیه قرآن کریم« والوزن یومئذ الحق» سنگینی عمل در روز قیامت؛ حقانیت عمل است،  اگر کار برای خدا باشد این عمل حق است و سنگین است چون علی عملش حق است علی ترازوی روز قیامت است یعنی علی عملش حق است و معیار سنجش روز قیامت هم با  عمل علی سنجش می‌شود.