به گزارش معاونت پژوهشی مدرسه علمیه و عالی و تخصصی الزهرا(س) کرسی آزاد اندیشی «اذن ولی در نکاح دوشیزه رشیده» در تاریخ99/11/18 از طریق سامانه سیما و به صورت حضوری برگزار گردید در این کرسی خانم مهدیه محمدی به عنوان ارائه کننده بحث گفت:

زن به عنوان انسان وخلیفه الله آزاد آفریده شده و مختار است و این اختیار و آزادی در بخشی از تبیین احکام شرعی دچار محدودیت و منع شرعی می‌شود. از جمله مباحثی که در فقه شیعه بسیار مورد اختلاف است مسئله اذن ولی در نکاح دوشیزه است که آیا این ولایت به نحو استقلالی است یا به نحو تشریک؟

البته باید به چند نکته دقت داشت:

1_محل بحث حکم وضعی و ترتب اثر‌ یا‌ عـدم تـرتب اثر بـر ایـن نـکاح،بدون اذن یا اجازه‌یولی است نه حکم تکلیفی حرمت و عدم آن.

2_مورد‌ بحث‌ صرفا ازدواج دوشیزه‌ی بـالغ و رشـید است.

3_منظور از«ولی»در عـنوان بحث بنابر مذهب برخی از فقیهان فقط پدر‌ و بنابر‌ نظر جمع کثیری پدر و جدّ پدری دختری است که قصد ازدواج داردو توسعه‌ی آن به غیر این دو، مانندولی‌ قهری و حاکم شرع،نـیازمند بـحثی جـداگانه است. 

در مسئله‌ی مورد بـحث اقـوالی از فـقیهان متقدّم، متأخّر و معاصر موجود است. عمده‌ی اقوال از این قرار است:

ادامه »

صفحات: 1 · 2

پژوهشگر: امه حبیبه فغانی

 چکیده

 این مقاله با هدف چگونگی تاثیر آیات قرآن و مخاطبین مورد مطالعه قرار گرفته است تحقیق از نوع تحقیق توصیفی و روش به کار رفته در آن اسنادی است در این روش محقق با مراجعه به منابع مکتوب و آیات و روایات متناسب با اهداف و سوالات مطالب را جمع آوری و مورد نقد و بررسی قرار داده است. و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل گرفته از مهم‌ترین یافته‌های این تحقیق نشان می دهد که قرآن کریم جایگاه ویژه ای نسبت به مخاطبین خود قائل است، قرآن برنامه تربیتی کارآمد و مفید که تمام جوانب زندگی انسان ها را ارائه می دهد.

 از آنجا که قرآن از منبع عالی معرفت سرچشمه گرفته است دارای انواع تاثیرات عاطفی، عقیدتی، رفتاری و دارای مراحل ازجمله برانگیختن توجه، انزار، تبشیر، ایمان و اخلاص است. که در فرایند تاثیرگذاری به بیان آیات توحیدی و معاد اشاره دارد و سعی در ایجاد فضایل اخلاقی و سلب رذایل اخلاقی دارد. قرآن نه تنها غذای عقل و اندیشه معرفی می باشد در غذای روح انسان هم می باشد که با فطرت الهی انسان سخن می گوید و سبب تحریک و هیجانات روحی می گردد.

 کلید واژه: قرآن، آیات قرآن، تاثیرگذاری، مخاطب.

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) نشست «عوامل پایداری و مانایی انقلاب اسلامی» در تاریخ 99/11/20 از طریق سامانه سیما در مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان برگزار گردید.

در این نشست خانم لیلا کابوسی معاون فرهنگی مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران استان گلستان، شکل گیری انقلاب اسلامی را بر اساس اهداف بلند اسلامی و انگیزه الهی و وحدت کلمه دانسته و گفت: انقلاب اسلامی علیرغم تمام توطئه ها همچنان به راه خودبا صلابت ادامه داده و آینده روشنی را خواهد داشت.

 ایشان علت پابرجائی این انقلاب را تاکنون علی‌رغم دشمنی‌ها و مانع تراشی ها و محدودیت ها و فشارها، رهبری دهه اول و بعد از آن رهبری خردمندانه مقام معظم رهبری دانست.

معاون فرهنگی مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران استان گلستان اذعان داشت: عمر چهل و دو ساله انقلاب گویای این است که شاخص های اقتدار و پیشرفت در جمهوری اسلامی موجود است و این انقلاب همواره یک مسیر صعودی را داشته و آینده روشنی را نوید می دهد و این انقلاب منحصر به فرد است و هر روز بر دامنه این انقلاب افزوده می‌شود.

ایشان در بحث تاثیرگذاری این انقلاب به آن طرف مرزها گفت: این انقلاب به آن طرف مرزها صادر شده و روح بیداری و مقاومت که در مردم محروم دنیا به وجود آمده نشان دهنده این است که انقلاب اسلامی تاثیرگذاری فراتر از سایر انقلاب ها داشته است.

خانم کابوسی با استناد به بیانات امام خمینی در وصیت‌نامه شان اظهار داشت: نباید شک کنیم که انقلاب اسلامی هم در پیدایش هم در کیفیت مبارزه هم در انگیزه انقلاب و قیام، از سایر انقلاب ها جداست.

وی در ادامه به بیان ویژگی هایی که باعث تداوم انقلاب اسلامی تا کنون گردید پرداخته و گفت: مهم ترین عامل تداوم انقلاب اسلامی، اسلامی بودن انقلاب وتکیه بر مذهب و تاسیس حکومتی برخاسته از اصل دین و سازگار با اهداف آرمانی و انتظارات بشر می باشد.

ایشان در ادامه به بیان حضرت امام(ره) در مورد پایداری اسلام پرداخته و گفت: اسلام و حکومت اسلامی سعادت فرزندان خود را در دنیا و آخرت به بالاترین وجه تامین می کند و قدرت آن را دارد که قلم سرخ برچپاول گری ها  بکشد. اگر کسی در خط اسلام ناب حرکت کند و مردم هم ارزش های اسلامی را در وجود خود زنده نگه دارند هیچ قدرتی نمی‌تواند اسلام را از حرکت خودش بازدارد.

خانم کابوسی  با توجه به بیانات مقام معظم رهبری همراهی انقلاب با خواست و اراده خود مردم را دومین عامل پایداری انقلاب اسلامی دانسته و بیان کرد:  مردمی بودن انقلاب اسلامی از ویژگی های این انقلاب است. انقلاب اسلامی در خصوصیت  خود استثنایی بود. مبنای این انقلاب ارزش های اخلاقی دینی و معنوی بوده و این انقلاب هم در پیدایش بر پایه اراده و خواست خود مردم تشکیل شد و هم در ادامه.

وی از دیگر عوامل پایداری انقلاب اسلامی را رهبری صادقانه و حکیمانه حضرت امام (ره) دانسته و گفت: وجود خصلت های نیکو در حضرت امام مانند صداقت، شجاعت، شخصیت فقاهتی و سادگی و..  در ارائه الگوی رهبری موثر بوده است ولی آنچه امام را امام کرد و ایشان را به عنوان اسطوره قرار داد این بود که مردم ندا را از سیره پیامبر و امام علی علیه السلام و ائمه اطهار شنیده بودند و همانند آن را از حضرت امام شنیدند.  رهبری حکیمانه امام خمینی و نیز در ادامه آن رهبری مقام معظم رهبری باعث شد که این انقلاب به پیروزی رسیده و تداوم یابد.

ایشان از دیگر عوامل پایداری انقلاب اسلامی را اهداف بلندی که انقلاب اسلامی داشت دانست و بیان کرد: انقلاب اسلامی با اهداف بلند خود بر نیازهای فطری و واقعی مردم تکیه می‌کند و در همه ابعاد فردی، اجتماعی و سیاسی، اهداف بلندی برای حکومت خود ترسیم کرده و آن را از قرآن و سنت گرفته است.

 خانم کابوسی در ادامه به بیانات مقام معظم رهبری در رابطه با اهداف بلند انقلاب پرداخته و گفت: حرکت تاریخی انقلاب اسلامی که شعارهایش بر اساس نیاز ذاتی انسان بوده به شرط اینکه مسئولان و مردم به وظایف خود عمل کنند قطعاً این انقلاب هیچ وقت پیر وکهنه نمی شود و جوان و پویا باقی می ماند. با مقایسه وضعیت کشور قبل از انقلاب و بعد از انقلاب از نظر سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی نشان دهنده کارآمدی انقلاب اسلامی می باشد.

ایشان با استناد به بیانات امام خمینی (ره) یکی دیگر از عوامل پایداری این انقلاب را وحدت کلمه دانسته و گفت: رمز بقای این انقلاب، انگیزه الهی و مقصد عالی و وحدت کلمه همه آحاد مردم می باشد.

خانم کابوسی در ادامه به دستاوردهای بسیار انقلاب اسلامی هم داخل کشور هم خارج کشور اشاره کرده و اظهار داشت: استقلال سیاسی و سیرتحولی در سیاست خارجی، دفاع از حقوق همه مسلمانان و بیداری و آگاهی بخشی به مسلمانان جهان، از بین رفتن روحیه خود باختگی و عدم اعتماد بنفس در مسلمانان از جمله دستاوردهای انقلاب اسلامی است.

وی در پایان انقلاب اسلامی و پیروزی آن را پابرجا دانسته و بیان کرد:  انقلاب اسلامی، انقلاب دینی و مردمی و دارای رهبری شایسته است و برتامین نیازهای مردم همت دارد و اهداف بلندی دارد که با وحدت و انسجام ملی به سمت اهداف خود پیش می رود.

پژوهشگر: ماندگار محتاج

چکیده: یکی از مهمترین مسائل زندگی بشری وحدت بین مسلمین است لذا قرآن به مساله اتحاد از دیدگاه اجتماعی آن نگریسته و بر اهمیت آن میان جهانیان ، مسلمانان و نهادخانواده تاکید کرده است و پیوند میان دلهای مؤمنان را نوعی تصرف الهی می شمارد و برای ایجاد و حفظ چنین یگانگی ، ارسال پیامبران به همراه شرایع را ضروری می داند و برای برقراری یگانگی و نیز حفظ آن راهکارهای گوناگونی را پیش بینی کرده که بخشی از آن جنبة پیش گیری از تفرقه و بخشی دیگر به درمان آن ناظر است .

هدف از انجام این مطالعه شناسایی راه های تحکیم وحدت اسلامی براساس آموزه های قرآن بوده و در آن تلاش گردیده تا به این سوال پاسخ داده شود که راه های ایجاد وحدت و تقویت همبستگی بین مسلمین از دیدگاه قرآن چیست؟

تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی و روش به کار رفته در این مطالعه اسنادی می باشد.

از مهمترین نتایج این مطالعه می توان به این نکته اشاره نمود که در دین مبین اسلام مواردی به عنوان محور وحدت مسلمانان آمده است که توجه به آنها و شناخت راه های تحکیم وحدت می تواند عامل توسعه وحدت در جهان اسلام باشد که در قرآن نیز به آن سفارش شده است.

کلید واژه ها:راههای تحکیم، وحدت اسلامی،آموزه های قرآن

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهرا (س) گرگان میزگرد علمی با عنوان « مولفه های کلیدی در وصیت نامه امام خمینی (ره) » در تاریخ99/11/21   ازطریق سامانه سیما برگزار گردید.

در ابتدای این میزگرد معاون آموزش سطح 3 و4 مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان خانم دوست محمدیان، اشاره حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه به این حدیث را  دلایل مختلفی دانسته و گفت:  حضرت امام(ره) به پیروی از رسول گرامی اسلام وصیت نامه خود را با حدیث «انی تارک فیکم الثقلین » آغاز نمودند تا تأکید نمایند در هر زمان و مکان باید طبق این دو عمل کنیم که راه نجات و رستگاری در گروی پیروی از قرآنی است که اهل بیت پیغمبر بیان کننده و مفسران آن و قرآن مجسم هستند.

وی با صحیح دانستن سند حدیث ثقلین گفت: این  حدیث متواتر بین جمیع مسلمین است و سند آن معتبر بوده و در کتب اهل سنت از صحاح ششگانه گرفته تا کتب دیگر آنان با الفاظ مختلف به طور متواتر از پیامبر مکرم نقل شده است. این حدیث در روایات اهل سنت و شیعه جمعا با ۲۶۱ سند از بزرگان شیعه و سنی نقل شده است لذا این حدیث حجت قاطع برای جامعه بشری به ویژه مسلمانان مذاهب مختلف می باشد و اگر عذری برای جاهلان بی‌خبر باشد برای علمای مذاهب نیست.

ایشان در ادامه از دلایل دیگر انتخاب این حدیث با وجود احادیث معتبر دیگری مانند حدیث غدیر و سفینه و.. بحث از رحلت پیامبر و توجه عاطفی مسلمانان به آن دانسته و بیان کرد: از آنجائی که قرآن در بین مسلمانان از اهمیت خاصی برخوردار است لذا وقتی کنار عترت و اهل بیت قرار می‌گیرد نشانه جایگاه والاتر عترت است و همچنین این حدیث، تداعی کننده قیامت و روبرو شدن با پیامبر اکرم صلی الله است، زیرا می فرماید:” حتی یردا علیَّ الحوض".

خانم دوست محمدیان با توجه به بیانات حضرت امام«ره» حفظ و بقای اسلام را وابسته به ولایت دانسته و گفت: امام«ره» با اشاره به این حدیث در وصیت نامه قصد نشان دادن اهمیت و جایگاه ولایت را به همگان داشتند. همچنانکه در آیه66 سوره مائده خداوند به پیامبرش می فرماید: اگر امامت و ولایت علی(ع) را ابلاغ نکنی در حقیقت رسالتت را انجام نداده ای و نیز اکمال دین و اتمام نعمت به ابلاغ به ولایت منوط شده است.

ایشان وجه نامگذاری این حدیث را به ثقلین  تبیین عظمت و بزرگداشت قرآن و اهل بیت  دانست.

معاون آموزش سطح 3 و 4 در ادامه به علت تقارن کتاب و عترت پرداخته و گفت: از آنجا که رهبر بدون قانون اساسی و قانون اساسی بدون رهبر امکان ندارد ؛ لذا کتاب بدون عترت وعترت بدون کتاب معنا ندارد. علاوه بر آن لازمه کتاب صامت داشتن مفسر است که مفسران قرآن همان اهل بیت علیهم السلام هستند.

 ایشان از دیگر دلایل علت تقارن کتاب و عترت را نیاز کشف حقایق هستی را به وحی دانسته و اظهار داشت: تنها از راه پیشرفت علمی نمی  توان به اسرار هستی دست پیدا کرد و قرآن واهلبیت هردو وحی هستند. و علاوه بر اینها هر کدام از این دو حقانیت یکدیگر را ثابت می‌کند؛ لذاست که رسول خدا فرمودند: یشهد بثقل الاکبر الثقل الا صغر و یشهد بثقل الاصغر الثقل الا کبر.

وی در ادامه بیان کرد: دلیل دیگری که برای تقارن این دو ثقل می‌توان بیان کرد جاودانگی کتاب و عترت می باشد. لذا می فرماید حتی یردا علی الحوض که تا قیامت اینها با هم هستند

ایشان در ادامه با توجه به بیانات حضرت امام«ره» به بیان راز اصلی انحراف در طول تاریخ پرداخته و گفت: کنار زدن آگاهان و مفسران حقیقی قرآن یعنی اهل بیت، خارج ساختن قرآن از دستور کار جامعه و قرآ ، از همه مهمتر از بین بردن آرمان مقدس قران یعنی حکومت اسلامی و جایگزینی حکومت های طاغوتی به جای حکومت های اسلامی و دور نگه داشتن  مردم از خدا و کتاب و سنت پیامبر از جمله عوامل اصلی انحراف می باشد.

خانم دوست محمدیان چاره این درد و خارج شدن از انحراف را آمدن سفیران حقیقی قرآن به صحنه سیاسی و اجتماعی و آوردن قرآن به متن زندگی مردم به عنوان یک دستورالعمل زندگی دانست.

وی برپایی حکومت دینی که در زمان ما به حول و قوه الهی و با عنایت امام زمان و با تلاشهای پیامبرگونه حضرت امام(ره) برپا شد، را یکی از آرمان‌های قرآن دانست و وظیفه ما در برابر آن را حفظ و نگهداری آن بیان کرد.

ایشان با توجه به بیانات حضرت امام«ره» به بیان حفظ حکومت دینی پرداخته و گفت: حفظ نظام جمهوری اسلامی از حفظ جان امام عصر اهمیتش بیشتر است. زیرا که امام عصر خودش را فدای نظام اسلامی می کند و اگر غیر از این باشد باید در مقابل خدا به پیامبر(ص) و اهل بیت و امام و شهدا پاسخگو باشیم.

در ادامه خانم لادن یونسی در بحث از جایگاه حوزه های علمیه در وصیت نامه امام خمینی(ره) گفت: یکی از چیزهایی که امام متذکر می‌شوند نفوذ افراد منحرف و تبهکار در حوزه هاست. نفوذ این افراد دو اثر دارد، اثر کوتاه مدت آن بدنام شدن حوزه ها با اعمال و رفتار ناشایست افراد انحرافی است و اثر دراز مدت آن که خطر بسیار بزرگی است زمانی است که این افراد به مقامات بالای علمی و یا ریاستی برسند و در بین مردم نفوذ کنند و با کلام زیبای خود مردم و جوانان را جذب ­کنند و با رفتار غیر واقعی خود آسیب های زیادی را به وجود آورند. 

 معاون آموزش سطح 2 مدرسه با توجه به بیانات حضرت امام در وصیت‌نامه در ادامه بیان کرد:  باید حوزه‌ها هوشیار باشند و افراد را بشناسند و تصفیه افرادحوزه‌ها به عهده بزرگان حوزه است تا کار به اینجا کشیده نشود.

ایشان مولفه لازم دیگر در حوزه های علمیه را زمان شناسی با حفظ فقاهت و فقه اسلامی و سنتی دانسته و اظهار داشت: بایدفقه سنتی حفظ شود. اگر از این فقه سنتی انحراف پیدا کنیم، تحقیق و تدقیق و ارکان آن متزلزل می شود و این فقه ما باید تحقیقاتی باشد. روحانیت نبض جامعه است. روحانیت همواره چند قدم جلوتر ازجامعه باید باشد و این همان معنای به روز بودن و زمان شناس بودن است .

 وی مولفه دیگر را اهمیت علم اخلاق و تهذیب و سیر و سلوک در حوزه هابیان کرد و گفت: اگر می­خواهید رهبری خوبی داشته باشید باید تهذیب نفس داشته باشید. تباهی حوزه‌ها در بی اخلاقی است و همراه بودن عقل با علم و تهذیب نفس نیز از جمله عواملی است که باید به آن توجه کرد.

در ادامه خانم فاطمه احمدی از اساتید مدرسه علمیه الزهراء(س) گرگان به نقش مردم در انقلاب اسلامی در وصیت نامه امام خمینی اشاره کرده و گفت: امام خمینی در وصیت نامه الهی سیاسی خویش بر مردمی بودن انقلاب اسلامی تأکید دارند در حالی که اکثر انقلاب‌های کشورهای دیگر عنصر اصلی مبارزه نیروهای متشکل حزبی و شبه نظامی است که از طریق جنگ مسلحانه کار را تمام می کردند و نقش مردم بیشتر حمایت و پشتیبانی از آنها بوده. اما در انقلاب اسلامی مردم نقش اساسی داشتند وانقلاب با خصوصیت مردمی بودن و در سایه الهی بودن و اسلامیت به ثمر نشست.

ایشان علت جذب قلب های مردم و حکومت بر آنان را، ایمان اخلاص و صداقت و عدم وابستگی  حضرت امام «ره » را به دنیا دانسته و اظهار داشت: حضرت امام توانست به بهترین وجه ممکن و در شرایط سخت و دشوار داخلی و خارجی مدیریت و رهبری کم نظیر خود را به جهانیان نشان دهد و نقشه های دشمن را برهم بریزد.  امام در عصر خفقان از طریق نوشتن اعلامیه ها و سخنرانی به افشای ماهیت رژیم گذشته پرداختند و به صورت مستمر و شجاعانه مردم را نسبت به اعمال و کارهایشان آگاه کردند.

وی در ادامه  با بیان تأکید امام(ره) بر تعیین سرنوشت ملت به دست خود  گفت:  حضرت امام معتقد بودند که تعیین کردن سرنوشت مردم به دست خود عامل حرکت و تلاش و مشارکت و همکاری ملت می باشد.

خانم احمدی با توجه به بیانات حضرت امام«ره» رمز حفظ انقلاب و پیروزی را توجه داشتن به خدا و معنویت دانسته و بیان کرد: توجه به خدا را از دست ندهید که رمز پیروزی است و این کلید را محکم نگه دارید.  تحول باطنی و تحول روحی که در ملت پیدا شده و در شما جوان ها و مردها و زنها پیدا شده این موجب امیدواری است.

ایشان در ادامه از جمله نکات مورد توجه حضرت امام «ره» را انجام درست وظایف دانسته و اظهار داشت: هر جا هستید خوب عمل کنید آقا در محراب خوب عمل کند و شما در دانشگاه خوب عمل کند و ما هم در مدارس خوب عمل کنیم همه با هم دست به دست هم بدهیم که درست عمل بکنیم ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم.

وی در پایان انگیزه و ایمان مردم و اطمینان آنان به غیب را رمز موفقیت و پیروزی دانسته و گفت: یادآوری امام به قدرت ملت و موفقیت آنان و تشویق به استقامت و پایداری در راه هدف و برتر دانستن ملت ایران و توده میلیونی عصر حاضر را از ملت حجاز در عهد رسول الله و کوفه و عراق  در عهد امیرالمومنین و حسین بن علی علیه السلام که آنها با این عزیزان مخالفت کردند اینها همه از عشق و علاقه و ایمان سرشار آنان نسبت به خداوند متعال و اسلام و حیات جاودان است در صورتی آنان نه در محضر مبارک رسول اکرم هستند و نه در محضر امام معصوم. اسلام باید افتخار کند که چنین فرزندانی تربیت نموده است.