معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی حوزه الزهرا (س) گرگان








اردیبهشت 1403
شن یک دو سه چهار پنج جم
 << <   > >>
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31        








جستجو






Random photo


رابطه انسان کامل با قرآن در کلام امام رضا«علیه السلام»


 
  آموزه های تربیتی در دعای عرفه ...

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان؛ خانم سیده نفیسه حسینی واعظ در نشست علمی با عنوان آموزه های تربیتی در دعای عرفه  که در تاریخ1401/4/18 در جمع عموم بانوان و از سوی مدرسه علمیه و عالی الزهرا‌(سلام الله علیها) گرگان برگزار شد، بیان کرد: دعا نه تنها عبادت است، بلکه از برترین عبادت‌ها به شمار می رود، این مطلب از آیات و روایات استفاده می شود.

وی با استناد به آیه 60 سوره مبارکه غافر «وَ قالَ رَبُّکمُ ادْعونی اسْتَجِبْ لَکمْ انَّ الَّذینَ یسْتَکبِرُونَ عَنْ عِبادَتی سَیدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرینَ» علت تعبیر دعا به عبادت را عبادت به معنای مطلق آن دانست.

مدیر محترم حوزه های علمیه خواهران، دعا را باعث اعتنای خدا به انسان و وسیله تقرب بنده به مولا دانست و گفت: علی‌رغم گناهان فراوانی که انسان انجام داده و فساد‌هایی که مرتکب می شود، تنها چیزی که سبب ارج نهادن خداوند به انسان می شود، دعای او است.

وی در ادامه به بیان آثار تربیتی دعا پرداخت و افزود: اوّلین اثر دعا؛ ایجاد نور امّید در دل است، انسان بیمار اگر به سلامت خود امّیدوار باشد، بهبود یافته و اگر مأیوس شود و چراغ امّید در دلش خاموش گردد، دیگر امیدی به بهبودی او نیست.

خانم حسینی واعظ، دومین اثر دعا را ایجاد نور تقوا در وجود انسان دانست و گفت: تقوا؛ سبب تقرّب انسان به درگاه الهی و زاد و توشه ای است که سبب نجات انسان در جهان آخرت می گردد و  برات و گذرنامه بهشت است.

مدیر محترم حوزه های علمیه خواهران گفت: وقتی انسان دست به دعا برداشته، به درگاه خداوند توسّل می جوید و خدا را با أسمای حسنی و صفات جلال و جمالش می خواند، آن صفات بازتابی در وجود انسان خواهد داشت به‌گونه ای که انسان احساس می کند اگر بخواهد دعایش مقرون به اجابت شود، باید توبه کند و توبه نیز او را به تجدید‌نظر در زندگی سوق می دهد.

وی سومین اثر تربیتی دعا را تقویت نور معرفت دانست و تصریح کرد: وقتی انسان به درگاه خداوند روی می آورد، در این فکر فرو می رود که او بر همه چیز توانا و قادر است و اسرار درون و برون ما را می داند، این مطلب سبب می شود که سطح معرفت انسان بالا برود.

خانم حسینی واعظ، دعاي عرفه را  مكتب تربيتي امام حسين(عليه‌السلام) ناميد و بیان کرد: از اين دعا مي‌توان به جهان‌‌بيني و هستي‌‌شناسي ژرف امام حسين(عليه‌السلام) كه به حماسه جاودانه عاشورا انجاميد، پي برد و بخش والايي از شخصيت سيد الشهدا(عليه‌السلام) به‌ويژه شخصيت اخلاقي و عرفاني ايشان را شناخت.

استاد مدرسه علمیه الزهراء‌(سلام‌الله‌علیها)گرگان يكي از آموزه ‌هاي اخلاقي دعاي عرفه را يادآوري نعمت‌هاي بي‌شماري دانست كه خداوند به بندگانش ارزاني داشته است.

وی از جمله آثار يادكرد نعمت‌هاي پروردگار را، رويش و زايش محبت قلبي به پروردگار، رها‌شدن از احساس مالكيت موهوم بر نعمت‌هاي خداوند، شكل‌گيري احساس مسئوليت در برابر نعمت‌ها در انسان و وظیفه‌شناسی در برابر نعمت‌ها دانست.

خانم حسینی واعظ شكرگزاري از نعمت‌ها را از آموزه های تربیتی دیگر دعای عرفه دانست و گفت: شکرگزاری از نعمت‌ها نشانه قدرداني از منعم است و كسي كه قدر نعمت‌هاي خدا را مي‌داند، آن را مؤدبانه مصرف مي‌كند، بي‌آنكه به اسراف دست يازد يا نعمتي را بيهوده هدر دهد.

خانم حسینی واعظ يكي از درخواست‌هاي مهم امام حسين(عليه‌‌السلام) در دعاي عرفه از خداوند را «بي‌نيازي نفساني» يا همان چشم و دل سيري و سيرچشمي دانست گفت: غناي نفساني يا همان چشم دل سيري، گنج نقد و سرمايه حاضر است؛ انسان را از احساس بي‌نيازي سرشار کرده و او را از حرص، طمع، زياده‌خواهي و خواسته‌هاي ناروا ايمن مي‌دارد.

خانم حسینی واعظ ريشه اصلي زياده‌‌روي را در لذت‌‌جويي‌ها و كامجويي‌‌ها و نبود چشم دل‌سيري دانست و گفت:  هيچ عاملي به اندازه سيرچشمي و بي‌‌نيازي دروني، غريزه‌هاي انسان را تعديل نمي‌كند و هيچ ويژگي رواني، به انسان امنيت رواني و آسودگي روحي نمي‌بخشد، کسي كه بي‌نيازي نفساني و دروني دارد، حتي آن هنگام كه از هيچ يك از موهبت‌هاي مادي برخوردار نيست، باز هم احساس بي‌نيازي مي‌كند.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
[سه شنبه 1401-04-28] [ 11:31:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  نقش امام باقر(علیه السلام) در مبارزه با انحرافات اعتقادی ...

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه ، خانم ربابه کابوسی در نشست علمی با عنوان نقش امام باقر(علیه السلام) در مبارزه با انحرافات اعتقادی در تاریخ1401/4/16  با حضور کارکنان مجموعه حوزوی الزهرا(سلام‌الله‌علیها) برگزار شد، بیان کرد: ائمه معصومین(علیهم‌السلام) پیشوایان راستین و حجت های خدا در زمین هستند که در زمان خود با توجه به شرایط، اوضاع، امکانات، مصلحت اسلام و مسلمین و امر خداوند، کاری را که به صلاح اسلام و حفظ آن باشد انجام دادند.

وی افزود: فرهنگ شیعه تا زمان امام باقر(علیه السلام) سختی‌ها و ناملایمات زیادی را به خود دید و درگیری‌های سیاسی میان امویان و انتقال قدرتی که از بنی‌امیه به عباسیان اتفاق افتاد، زمینه ای فراهم آورد که امام باقر(علیه‌السلام) جنبش علمی به وجود آورد که در دوره امامت فرزندش امام صادق(علیه‌السلام) به اوج خود رسید.

استاد مدرسه علمیه الزهرا(سلام‌الله‌علیها) گرگان، با اشاره به این مطلب که «شهرت علمی امام باقر(علیه‌السلام) نه تنها در حجاز، بلکه در عراق و خراسان نیز فراگیر شده بود» تصریح کرد: درایت، برنامه ریزی و ذکاوت سایر ائمه‌(علیهم السلام) سبب شد تا امام باقر(علیه‌السلام) و امام صادق(علیه‌السلام) بیشترین آرای فقهی، تفسیری و اخلاقی را در کتب فقهی و حدیثی از خویش بر جای گذارند از این رو راویانی چون محمد بن مسلم ۳۰ هزار حدیث و جابر جعفی ۷۰ هزار حدیث از امام باقر(علیه‌السلام) نقل کرده‌اند.

خانم کابوسی اظهار کرد: از جمله اقداماتی که در نهضت امام باقر‌(علیه‌السلام)  برای تحکیم مبانی اسلام صورت گرفت،  مبارزه با انحرافات اعتقادی بود؛ زیرا یکی از عوامل تغییر و تحریف ادیان آسمانی، ورود عناصر جعلی و خرافی به ساحت مقدس دین و بسط و گسترش آن در قالب آموزه های دین بوده است.

وی، خرافه و بدعت را زیر مجموعه انحراف دانست و خاطرنشان کرد: خرافه و بدعت، انحراف و کجروی از راه حق و صراط مستقیم الهی است؛ اما هر انحرافی، بدعت در دین یا خرافه نیست با این حال؛ در بسیاری از موارد در کتاب‌های دینی هر سه واژه کنار هم و یا به‌ جای یکدیگر استفاده می‌شوند.

استاد مدرسه علمیه الزهرا(سلام‌الله‌علیها) گرگان، جهل و نادانی، آداب و رسوم غلط، تعصب نسبت به آداب و رسوم اقوام، توطئه دشمنان، تبلیغات دروغ، تملک افکار، سادگی مردم، دور شدن از اصول و مبانی اسلام، محکم نکردن پایه های اعتقادی، عدم تفکر در سخن بزرگان را از عوامل انحراف بر‌‌شمرد.

خانم کابوسی از جمله راهکارهای امام باقر(علیه السلام) در مبارزه ی با انحرافات اعتقادی را علاوه بر برخوردهای موردی با مصادیق ، تلاش در جهت ارتقای سطح فکری و علمی و نیز پرهیز دادن از زمینه های ابتلا به خرافه دانست.

وی ادامه داد: امام باقر(علیه‌السلام)، شناخت قرآن را منحصر در اهل بیت(علیهم‌السلام) می‌دانست؛ زیرا می‌توانند محکمات قرآن را از متشابهات و ناسخ و منسوخ تشخیص دهند و چنین علمی در نزد هیچ کس غیر از اهل بیت(علیهم‌السلام) وجود ندارد.

 

پژوهشگر فعال مدرسه علمیه عالی الزهرا(سلام‌الله‌علیها) گرگان با استناد به کلام امام محمد باقر(علیه‌السلام) گفت: «مراتب شیعیان ما را با میزان روایت‌کردنِ آنان از احادیثِ اهل بیت و معرفتشان به آن احادیث بشناسید» حضرت‌(علیه‌السلام) معرفت را«همان شناخت روایت و درایة الحدیث» می‌داند که با درایت و فهم روایت، مؤمن به بالاترین درجات ایمان می‌رسد .

خانم کابوسی در پایان اضافه کرد: امام محمد باقر(علیه‌السلام) در کنار کرسی‌های درس و بحث، مناظراتی را با افراد مختلف به ویژه اندیشمندان داشت که از جمله این موارد می‌توان به مناظره با «اسقف مسیحیان»، «حسن بصری»، «هشام بن عبدالملک»، «نافع بن ارزق» و «قتادة بن دعامة» اشاره کرد.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
[یکشنبه 1401-04-26] [ 09:55:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  هبه از منظر فقه ...

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی الزهرا «سلام الله علیها» گرگان نشست علمی با عنوان بررسی «هبه از منظر فقه» در تاریخ1401/4/12  برگزار گردید.

در ابتدای این نشست خانم جندقی از طلاب سطح سه این مدرسه به بیان حکم ممنوعیت رجوع از هبه خویشاوندان در فقه پرداخته و گفت: خانواده یکی از بنیان های مهم اجتماعی محسوب می‌شود و دین اسلام بر استحکام آن تاکید ورزیده و اهمیت آن را در حیطه احکام از جمله احکام زکات بر خویشاوندان و صدقه به آنان و… اشاره کرد.

ایشان هبه را عقد جایز دانسته اما هبه به خویشاوندان را لازم دانست.

 وی در ادامه بیان کرد: در تعاریف واژه های رحم و قرابت و نسب اختلاف چشمگیر نیست آنچه مورد اختلاف است تعیین مصداق واژه های آن است.

 خانم جندقی از نظر شیخ طوسی تشخیص مصادیق رحم را بر عهده عرف دانسته و آن را به سه دسته تقسیم کرده و گفت: ارحام به سه دسته ابوین، فرزندان و خویشاوندان تقسیم می شوند و در مورد ابوین و فرزندان اجماع فقها بر ممنوعیت رجوع از هبه می‌باشد. اختلاف در سایر خویشاوندان است که متقدمین رجوع هبه از سایرین را جایز می دانند.

 طلبه سطح سه این مدرسه فلسفه ممنوعیت رجوع از هبه را این دانست: که هبه موجب استحکام خانواده می‌شود و رجوع از هبه موجب کینه و کدورت می‌شود.

 وی در پایان گفت: از نظر قانون هبه ابوین و فرزندان ممنوعیت رجوع از هبه می باشد اما در سایر خویشاوندان جواز رجوع می باشد و رجوع به هدایای بین همسران نیز جایز شمرده شده است.

در ادامه خانم سقایی به حکم هبه طلب پرداخته و گفت: دو نظر در این رابطه وجود دارد عده ای که مخالف با هبه طلب هستند معتقدند چون هبه عقد است نیاز به تملیک دارد، بنابراین تملیک مالی که در ذمه شخص است امر لغو و بی اثر است.

 ایشان در ادامه به دلیل دوم برای مخالفت با هبه طلب پرداخته و گفت: هبه عقد است و نیاز به عقد دارد در حالیکه دین امر اعتباری است و قابل اقباض نیست.

 وی در ادامه نظر دوم را قول افرادی دانست که قائل به صحت هبه هستند و در بیان دلیل آنان گفت: چون هبه عقد است و در عقد قبول طرف مقابل شرط است و امتنان و سنگینی برای بدهکار به همراه ندارد و اگر قبض صورت بگیرد هبه صحیح تر می باشد.

خانم سقایی در پایان گفت: طلبی که طلبکار از مدیون یا بدهکار دارد حق مالی اوست و می‌تواند با ابراء وجه، انتقال دین و یا هبه طلب در آن تصرف کند.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی
[پنجشنبه 1401-04-23] [ 09:10:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  عوامل آرامش خانواده در سبک زندگی امام علی(علیه السلام) و حضرت فاطمه(سلام الله علیها) ...

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان ، خانم فاطمه احمدی در نشستی علمی با عنوان «عوامل آرامش خانواده در سبک زندگی امام علی(علیه السلام) و حضرت فاطمه(سلام الله علیها)» در‌ جمع شماری از اساتید و کارکنان مدرسه علمیه و عالی الزهرا‌‌(سلام‌الله‌علیها) گرگان که در تاریخ 1401/4/11  برگزار گردید: ناپایداری و تزلزل و فقدان آرامش در خانواده‌ها را از آسیب‌های جدی جامعه امروز برشمرد که با تأسی به خانواده‌ تراز اسلامی به‌ویژه زندگی حضرت علی‌(علیه‌السلام) و حضرت فاطمه‌(سلام‎‌الله‌علیها) می‌توان بسیاری از این معضلات را حل کرد.

وی گفت: قرآن از اهمیت تشکیل و بنای این بنیان با تعبیر «میثاقاً غلیظاً» یاد می کند که در سوره طلاق برای جلو‌گیری از گسستن این «میثاق غلیظ» بارها به لزوم رعایت تقوا، مراعات حدود الهی، توصیه به نیکی و خوشی و توکل و صبر سخن گفته است.

مبلغ فعال مدرسه علمیه الزهرا(سلام‌الله‌علیها) گرگان ادامه داد: قرآن کریم با توجه به اینکه داشتن الگو و اسوه امری ضروری است، رسول گرامی اسلام‌(صلی الله علیه) را مصداق الگو در زندگی مسلمانان معرفی می کند.

خانم احمدی تصریح کرد: یکی از بهترین منابعی که می‌توان برای تقویت تحکیم خانواده از آن بهره برد، رجوع به سبک زندگی حضرت علی‌(علیه‌السلام) و حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) به عنوان نمونه و الگویی عینی است که می‌تواند الهام بخش و جهت دهنده اقدامات و برنامه‌های کلان و خرد کشور و به‌ویژه راهنمای خانواده ها در مقام عمل باشد.

وی خاطرنشان کرد: به واسطه عشق و محبتی که در محیط خانواده و در رفتار پدر و مادر نسبت به یکدیگر و مهربانی و ترحمی که نسبت به خود و فرزندان دارند، آرامش جسمی و روانی در خانواده و به تبع آن در جامعه استقرار می‌باید.

استاد حوزه با استناد به آیه شریفه سوره مبارکه روم، آرامش و احساس امنیت را مهم‌ترین نیازی دانست که در اثر ازدواج تامین می‌شود.

وی اظهار کرد: اطاعت حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها) از حضرت علی(علیه‌السلام) اطاعتی کورکورانه و بدون آگاهی نبود بلکه حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) به علم، ایمان، عقل و تدبر همسر خود آگاه بود و با رضایت‌خاطر اطاعت می‌کرد.

استاد مدرسه علمیه الزهرا(سلام‌الله‌علیها) گرگان، آرامش و احساس امنیت را مهم‌ترین نیازی برشمرد که در اثر ازدواج تامین می شود، زن بر اساس ویژگی فطری خود دوست دارد در پناه مردی مقتدر زندگی کند و امنیت داشته باشد، زن از عزم جدی، اقتدار و رفتار مردانه همسرش احساس آرامش می‌کند و مرد در نقطه مقابل دوست دارد همسرش او را به عنوان پناهگاه خود دانسته و به او تکیه کند .

خانم احمدی، مودت و رحمت را عامل بقاء و تداوم آرامش در زندگی برشمرد و در بیان راه‌کارهای تامین آرامش در سیره امام علی‌(علیه‌السلام) و حضرت فاطمه‌(سلام‌الله‌علیها) ،حاکم ساختن روحیه بندگی در خانواده، اطاعت از همسر، حفظ اقتدار، احترام و توجه به همسر، تامین آسایش جسمی و روحی و نیاز جنسی همسر را از جمله این راه‌کارها بر‌شمرد.

 

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
 [ 09:06:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  سبک زندگی وسیره اخلاقی امام جواد(علیه السلام) ...

    

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان؛ خانم زهره میراحمدی در نشست علمی با عنوان سبک زندگی وسیره اخلاقی امام جواد(علیه السلام) که در تاریخ1401/4/9  و در‌ جمع شماری از اساتید و کارکنان مدرسه علمیه و عالی الزهرا‌‌(سلام‌الله‌علیها) گرگان برگزار شد، با استناد به آیاتی از قرآن کریم؛ امام جواد‌‌(علیه‌السلام) را از مصادیق بارز آیه تطهیر و آیه « ذریه  بعضها من بعض» دانست.

وی، به بیان شیوه‌های رفتاری امام جواد‌(علیه‌السلام) پرداخت و توجه به مساکین، تواضع و فروتنی، علم و حکمت، احسان به والدین، صبر و بردباری، عفو و گذشت، دعوت به خیرجمعی و شاگرد پروری را از جمله آنها دانست.  

پژوهشگر مدرسه علمیه عالی الزهرا‌(سلام‌الله‌علیها) گرگان اظهار کرد: امام جواد‌(علیه السلام) مصداق عملی این آیه شریفه از قرآن کریم است که می‌فرماید: «اَلَّذِینَ ینْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیلِ وَ اَلنَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَ لا هُمْ یحْزَنُونَ» چراکه امام‌(علیه‌السلام) توجه به وضعیت معیشت فقرا و مساکین را از وظایفی می دانست که مأمور به انجام آن بوده  است.

خانم میراحمدی خاطرنشان کرد: دستیابی به فرصتی تربیتی برای آموزش مکارم اخلاق، همواره در سیره عملی معصومین‌(علیهم السلام) مورد توجه است، از این روست که طبق آموزه های قرآن، گسترش تواضع و فروتنی با کمترین امکانات مادیِ ظاهری، جهت تنظیم مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جهان اسلام در سیره عملی و شخصیت قرآنی امام جواد‌(علیهم السلام) نیز مشهود است.

طلبه سطح سه مدرسه علمیه عالی الزهرا‌(سلام الله علیها) در بحث از صبر و بردباری تصریح کرد: یکی از راههای رسیدن به قرب خداوند، صبر در برابر اتفاقات دنیای پیرامون هر انسانی است و قرآن نیز بر آراستگی انسان به صبر در شرایط دشوار زندگی تأکید دارد و آن را به عنوان درمانی مؤثر برای انسان تجویز نموده و می‌فرماید: «وَ لِرَبِّک فَاصْبِرْ».

وی یاد‌آور شد: مانایی و گسترش دین مبین اسلام مورد توجه و اهتمام اهل بیت به روش‌های گونا گون است که گاهی این موضوع با جهاد و گاهی با آموزش و تعلیم دین اتفاق می‌افتد، لذا یکی از مهمترین اقدامات فرهنگی امام جواد‌(علیه السلام) در راستای توجه به مقتضیات زمان و با تمسک به آموزه های هدایتگر قرآن کریم این بود که به تربیت شا گردانی پرداخت.

خانم میراحمدی در پایان بیان کرد: أمیرمؤمنان‌(علیه السلام) می‌فرمایند: «حاصل عقل، مدارا با مردم است» رفق‌ورزی و مدارا آثار فردی چون سلامت روانی و جسمانی، آرامش و آسایش و برکت و فزونی در روزی را به دنبال دارد، تبدیل کینه ها و دشمنی ها به محبت و دوستی، محبوبیت، امنیت و جذب افراد به دین از آثار اجتماعی مدارا است و این فضیلت اخلاقی، ویژگی بارز امام جواد(علیه السلام) در زندگی بوده است.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
 [ 08:56:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  ساختار پیشگیری از جرم در قوه قضاییه با نگاهی به آموزه های فقهی ...

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه و عالی  الزهرا (سلام الله علیها ) گرگان نشست علمی با عنوان ساختار پیشگیری از جرم در قوه قضاییه با نگاهی به آموزه های فقهی در تاریخ 1401/4/7  به صورت حضوری و مجازی برگزار گردید.

در این نشست حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا مزیدی در بحث پیشگیری از وقوع جرم بر اساس آموزه های دینی اصل ۱۵۶ قانون اساسی را به عنوان اصل صریح در این زمینه بیان کرد.

 مسئول ارزشیابی و نظارت قضات استان گلستان اصل ۴ و ۸ قانون اساسی را مقدمه اصل ۱۵۶ قانون اساسی دانسته و در بیان اصل ۴ قانون اساسی گفت: کلیه قوانین و مقررات جزایی، مدنی، مالی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و  سیاسی باید بر اساس آموزه های اسلامی باشد.

وی در ادامه گفت: این اصل بر اطلاق یا عموم همه قوانین قانون اساسی و مقررات و قوانین دیگر حاکم است و تشخیص این امر بر عهده فقهای شورای نگهبان است.

حجت الاسلام مزیدی در ادامه به بیان اصل ۸ قانون اساسی پرداخته و گفت: در جمهوری اسلامی ایران دعوت به خیر، امر به معروف و نهی از منکر وظیفه همگانی و متقابل بر عهده مردم نسبت به یکدیگر و دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت است و شرایط و حدود و کیفیت آن را قانون معین می‌کند که آیه ۸ سوره توبه به آن اشاره دارد.

استاد مدرسه علمیه عالی الزهرا سلام الله علیها گرگان اصل چهارم قانون اساسی را اصل کلی دانسته و بیان کرد: کلیه اقدامات ما باید مطابق شرع و آموزه‌های دینی باشد.

وی در ادامه اظهار داشت: اصل ۸ قانون اساسی بیان کننده پیشگیری از جرم و یک وظیفه همگانی است و اختصاص به قوه قضاییه ندارد.

 مسئول ارزیابی و نظارت قضات استان گلستان در بیان اصل ۱۵۶ قانون اساسی گفت: قوه قضاییه قوه مستقل است که پشتیبان حقوق فردی و اجتماعی و مسئول تحقق بخشیدن به عدالت و عهده دار وظایفی است.

وی رسیدگی و صدور حکم در مورد تظلمات، تعدیات، شکایات، حل و فصل دعاوی، رفع و گسترش عدل و آزادیهای مشروع و نظارت بر حسن اجرای قوانین، کشف جرم و تعقیب از وقوع جرم و اصلاح مجرمین را از جمله وظایف قوه قضاییه دانست.

ایشان در ادامه بیان کرد: بند ۵ اصل ۱۵۶ قانون اساسی صراحتا به بحث پیشگیری از جرم و اصلاح مجرمین اشاره دارد.

استاد مزیدی با توجه به بخشنامه مربوط به سال ۹۱ و متعاقب آن سال ۹۲ بیان کرد: رئیس قوه قضائیه با توجه به بند ۵ ماده ۱۵۶ قانون اساسی دادستان‌های مراکز استانها را مکلف به تعیین معاون به عنوان معاون پیشگیری از وقوع جرم کرده است که مصوبات این قانون پیشگیری که در سال ۹۴ از طرف مجمع تشخیص مصلحت نظام تدوین شده به امضای سران سه قوه رسیده است.

وی در ادامه با توجه به قانون آیین دادرسی کیفری، جرم را به دو دسته مشهود و غیرمشهود تقسیم کرده و گفت: در جرم مشهود یعنی جرمی که در مرئی و منظر انجام می شود نیروی انتظامی نیاز به دستور مقام قضایی ندارد و می‌تواند اقدامات لازم را انجام داده و پرونده را به مراجع قضایی تحویل بدهد.

استاد مزیدی برای جلوگیری از فساد هایی که با پشتوانه صورت می گیرد گفت: در قوه قضاییه سازمان بازرسی کل کشور وجود دارد که وظیفه اش نظارت بر دستگاه‌های اجرایی است و به صورت دوره‌ای دستگاههای اجرایی را بازرسی می‌کنند و موارد فساد و تخلف را مرکز رسیدگی به تخلفات به دادسرا ها اعلام می کند.

وی در پایان مرجع رسیدگی به اقدامات غیرقانونی دستگاه اجرایی را دیوان عدالت اداری دانست.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
 [ 08:51:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  رابطه انسان کامل با قرآن در کلام امام رضا«علیه السلام» ...
رابطه انسان کامل با قرآن در کلام امام رضا«علیه السلام»

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان نشست علمی با عنوان رابطه انسان کامل با قرآن در کلام امام رضا«علیه السلام» در تاریخ 3/21/ 1401 به صورت حضوری و مجازی برگزار گردید. در این نشست آقای دکتر محمد حکیمی، قرآن را مرام‌نامه و دستور‌العمل اسلامی انسان بر‌شمرد که او را به مقصد رسانده و راه و هدف را تعیین می‌کند.
وی در پاسخ به این سوال که «رابطه ما با قرآن چطور باید باشد» با استناد به کلام امام رضا‌(علیه السلام) گفت: «از خدا پیشی نگیرید و از آن دور هم نشوید و هدایت را از غیر قرآن مجویید که در این صورت گمراه می شوید» بنابر گفته امام رضا‌(علیه اسلام) قرآن کتاب هدایت است و هدایت یعنی انسان مقصد و راهِ رسیدن به هدف را شناخته و در این مسیر حرکت کند.
استاد حوزه، هدایت را برخلاف ضلالت دانست و ادامه داد: ضلالت بدین معنا است که انسان راه را گم کرده و به طرف مقصد و هدف حرکت نکند، راه رسیدن به هدف، راهی است که قرآن کریم معرفی می کند که همان صراط مستقیم و مساوی با بندگی خداوند است و هدف «قرب و وصال خداوند» و «رسیدن به مقام ولایت اللهی» است.
آقای دکتر حکیمی، در بیان راه‌های رسیدن به خداوند خاطرنشان کرد: قدم اول؛ شناخت و معرفت نسبت به خداوند، دوم؛ محبت و قدم سوم اطاعت است و اطاعت برای این است که به مقام عبودیت نائل شویم و وقتی به مقام عبودیت رسیدیم به مقام قرب الهی نیز نائل می شویم که مقدمه فنا و وصال در حضرت حق و مقدمه مقام ولایت است.
وی افزود: قرآن کریم صورت کتبی انسان کامل است و انسان کامل صورت عینی قرآن است، به عبارتی؛ صورت کتبی شخصیت امام رضا(علیه السلام) قرآن کریم است و صورت عینی قرآن کریم، امام رضا(علیه السلام) می شود.
پژوهشگر گلستانی با استناد به کلام شمس تبریزی در کتاب مقالات بیان کرد: اولیاء خدا عین و خود قرآن هستند، همانطور که در قرآن باطل راه ندارد، در وجود امام(علیهم السلام) هم باطل راه ندارد. امام معصوم(علیه السلام) از جهت علمی و اخلاقی؛ تجلی عملی و عینی قرآن کریم است.
دکتر حکیمی با استناد به کلام امام رضا(علیه‌السلام)، مراد از نجم در آیه 16 سوره مبارکه نحل را «رسول خدا و مقصود از علامات را ائمه معصومین(علیهم‌السلام)» دانست و گفت: این مقام، مقام تاویل است، به معنی حقیقت قرآن که امام معصوم(علیه ‌السلام) به آن حقیقت آگاه است.
وی در ادامه، امام رضا(علیه‌السلام) را جانشین سیاسی و اجتماعی در امور دین و دنیای مردم دانست و تاکید کرد: حضرت، علاوه بر این دو مقام دارای مرجعیت علمی یعنی بیان حقیقت قرآن و مقام ولایت الهی و عرفانی که همان خلیفه اللهی در زمین است می باشد.
استاد حوزه با استناد به کلامی از علامه حسن زاده آملی اضافه کرد: قرآن دفترچه راهنمای وجود ما انسان‌ها است، قرآن کریم کتاب انسان شناسی، انسان سازی و جامعه سازی است، به هر آیه آن که می رسیم، باید در آن تفکر کنیم قرآن کتاب بسیار پرسود و برکت است.
دکتر حکیمی در پایان تاکید کرد: وظیفه همه ما در مقابل اهل بیت(علیهم السلام) دستیابی به معرفت، تقویت محبت و نیز پیروی عملی از دستورات اهل بیت(علیهم السلام) است که باید این مهم را به دیگران نیز به درستی منتقل کنیم.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
[دوشنبه 1401-03-23] [ 11:12:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  ماهیت شناسی فقه گردشگری (نگاهی به موضوع شناسی فقه های مضاف) ...

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان کرسی علمی ترویجی با عنوان «ماهیت شناسی فقه گردشگری (نگاهی به موضوع شناسی فقه های مضاف)» در تاریخ1401/3/9 برگزار گردید. در ابتدای بحث آقای افروغ با تأکید بر روش مندی فقه های مضاف گفت: رویکردهای مختلفی نسبت به فقه وجود دارد؛ رویکرد فقه فردی که وظایف فرد و آحاد مسلمین و مکلفین رابیان می کند. رویکرد فقه اجتماعی که به دنبال سروسامان دادن زندگی انسان است و رویکرد فقه حکومتی که چالش ها و نیازهای حکومت اسلامی را بحث و رفع می کند.

وی در ادامه ترکیب فقه مضاف را از نوع موصوف و صفت دانسته یعنی موصوفی به نام فقه که دارای صفت های متفاوتی از جمله فقه سیاسی، فقه اجتماعی و فقه گردشگری و … می باشد.

ایشان در ادامه گفت: پیش از پرداختن به طرح و حل مسائلِ هر علمی نیازمندیم در ابتدای بحث ماهیت موضوع و اصول کلی آن علم را بشناسیم.

وی فقه گردشگری را از جمله مسائل مستحدثه دانسته و گفت: فقه گردشگری دارای ماهیت منطقی است که از طریق بررسی عوارض آن یعنی بررسی ویژگی ها و مشخصاتش به دست می آید.

استاد افروغ پنج روش برای بدست آوردن ماهیت هر فقه مضافی را بیان کرده و گفت: موضوع شناسی، شناخت محمول، تعیین هدف و غرض، واکاوی و تحلیل مفاهیم، آسیب شناسی و پیدا کردن جامع مشترک که این دو روش اخیر روشهایی است که علما برای پیدا کردن علوم جدید و مستحدثه پیشنهاد کردند، از جمله آن روشها می باشد.

وی ماهیت فقه گردشگری را از طریق تعیین موضوع و تحلیل و واکاوی مفاهیم بررسی کرده و گفت: مفاهیم رایج در صنعت گردشگری اعم از صنعت به معنای تولید کالا یا خدمت، گردشگری یعنی سفر از نقطه ای به نقطه دیگر ، توریسم یعنی دور زدن و رفت و برگشت و جهانگردی به معنای گذر در جهان می باشد.

ایشان در ادامه به بیان مفاهیم صنعت گردشگری اسلامی پرداخته و گفت: سفر یعنی آشکار کردن حقائق بر انسان، سیاحت به معنی مطالعه و تفکر، سیر یعنی پرداختن به امور معنوی و ذهنی، هجرت یعنی جدایی انسان از غیر خود، و زیارت به معنی رویگرداندن و عدول از غیر می باشد. که مفاهیم گردشگری اسلامی دارای بار معنوی، عقلانیت، و تفکر است و با مفاهیم رایج در صنعت گردشگری که دارای مولفه هایی چون لذت و تفریح است تفاوت های زیادی دارد.

ایشان در پایان بیان کرد: مدلول تصوری گردشگری اسلامی که دارای بار معنوی است با مدلول تصوری گردشگری غیراسلامی که به معنای لذت و تفریح است تفاوت ماهوی دارد.

ناقد: آقای قاسمی

در ادامه بحث آقای قاسمی بیان کرد: در رابطه با مسئله فقه گردشگری فعالیت حوزوی خیلی محدود است شاید جزء آن دسته از مسائل و مباحث مستحدثه ای است که در فقه در رابطه با آن خیلی کم بحث شده است و از آن نایاب تر بحث ماهیت شناسی فقه گردشگری است که استاد ارائه دهنده به آن پرداخته اند.

وی در ادامه گفت: در بیان تقسیم رویکردهای فقه بهتر بود بر روی مثال خود گردشگری در رویکردهای متفاوت متمرکز می شد.

ایشان برای گردشگری ارکان مهم دیگری از جمله مکان گردشگری، پذیرش گر و… را قائل شدند و آنها را دخیل در موضوع دانسته و به پررنگ تر شدن جایگاه آن ها اشاره کردند.

استاد قاسمی در ادامه دلیل انتخاب روش موضوع و کنار گذاشتن روش محمول و سایر روش ها را خواستار شدند.

وی در پایان بیان کرد: اگرچه در گردشگری غیر اسلامی هدف لذت است ولی به هر حال نمی توان دایره گردشگری را محدود کرد. روش و برنامه برای جذب نیز لازم است.

پاسخ استاد افروغ در جواب اشکالات داور:

آقای افروغ در پاسخ اشکالات استاد داور گفت: در مقاله به مباحث مرتبط با رویکرد فردی و اجتماعی گردشگری پرداخته شده و به علت ضیق وقت در جلسه بیان نشد.

ایشان در پاسخ اشکال دوم بیان کرد: موضوع این کرسی ماهیت گردشگری بود، لذا برخی نکات مانند مکان گردشگر، پذیرشگر و… جزء محمولات است و نیازی به بیان آن نبود.

وی در ادامه گفت: به دلیل مشهور بودن دو روش موضوع و تحلیل و واکاوی مفاهیم این دو روش انتخاب شد و این به معنی اشتباه بودن سایر روشها نیست.

استاد افروغ در ادامه گفت: ادعای بنده پذیرش تفاوت بین گردشگری اسلامی و گردشگری غیر اسلامی است، بعد از پذیرش این ادعا به بحث جذب گردشگران غیر مسلمان پرداخته می شود.

جمع بندی دبیر جلسه:

حجت الاسلام افروغ با تاکید بر روش مندی فقه های مضاف رویکرد فقه فردی، رویکرد فقه اجتماعی، رویکرد فقه حکومتی که چالش‌ها و نیازهای حکومت اسلامی را رفع کند از جمله رویکردهای فقه دانست. گردشگری و جهانگردی به معنای صنعتی درآمدزا و اقتصادی، مربوط به سده اخیر است و از مسائل مستحدثه فقه به شمار می آید. گردشگری اسلامی یک عقلانیت، تفکر و معنویتی دارد که در گردشگری متعارف وجود ندارد.

ماهیت و موضوع فقه گردشگری را از طریق مشخصات و ویژگی ها و عوارض (که خود پنج راه دارد ) از راه بررسی موضوع و واکاوی مفاهیم بررسی می کنیم.

تعاریف جهانی مفاهیم: تعریف صنعت «تولید خدمت و کالا» است. گردشگری (یا توریسم) به معنای مجموعه اقدامات و تلاش‌هایی است که طی آن، یک فردِ موسوم به گردشگر دست به جابجایی مکانی می‌زند و تصمیم می‌گیرد که از نقطه‌ای مکانی و جغرافیایی و به نقطه‌ای دیگر سفر کند؛

توریست گردشگری است که به خارج از کشور و با مدت زمان بیش از ۲۴ ساعت سفر اطلاق می‌شود.

تعریف مفاهیم اسلامی

بیش از ۳۰ لغت در زمینه گردشگری مانند: سفر، سیر، سیاحت، هجرت، عروج (9 بار در قرآن)، سلوک، زیارت، رکب، نقب، خروج، رحلت (4 مرتبه با مشتقات)، شاخص، اسری (10 مرتبه با مشتقات)، طوی، ضرب من الارض، طی الارض، نفر، مضی، ذهاب (28 مرتبه به مفهوم حرکت)، جری، تابعیت، اقامت، تبعید، ذهب و جاء که چند لفظ مشهور آن بررسی می شود.

تعریف سفر: سفر چیزی اعم از سایر واژگان مانند رحیل، جابجایی، سیاحت، عزیمت، کوچ، مهاجرت و هجرت و… است. و به مطلق گشت و گذار می‌گویند. و البته در قرآن ۱۲ آیه داریم که به سفر اشاره کرده است و شامل سفرهای مادی و معنوی که عبرت گیری در آن است می‌شود.

تعریف سیاحت: سیاحت به معنای سیر در زمین توأم با مطالعه و تفکر است. لذا در سیاحت هم امر معنوی قرار دارد و گردش همراه تفکر و تدبر است

تعریف سیر: سیر اعم از گردشگری است و در واقع هر سیری شامل گردشگری نمی‌شود مثل سیر انفسی . تعریف هجرت: هجر به معنای جدایی انسان از غیر خود است و در قرآن دستور به هجرت ها برای رسیدن به معنویتی الهی و فرار از دیار کفر است، پس هجرت امری مقدس می باشد.

تعریف زیارت: اصل کلمه دارای ماهیت معنوی و دینی است و به معنی به مشاهد متبرک و به بقعه ها رفتن است

نتیجه کلی که می‌توانیم از این فصل بگیریم این است که مفاهیم گردشگری اسلامی با مفاهیم گردشگری موجود فرق‌های زیادی دارند و مفاهیم اسلامی دارای بار معنویت، عقلانیت و تفکری است و نمی‌شود آن‌ها را بدون چنین پشتوانه‌ای معنا کرد. حتی در مقام ترجمه هم نمی‌توانیم کاملاً بگوییم که گردشگری مثلاً همان سیاحت است. اما منظور ما از تفکر و معنویت و عقلانیت این است که گردشگری اسلامی، گردشگری «بی جهت» نیست و بلکه به امور معنوی و دینی اهمیت می‌دهد.

ناقد: خوب بود که تفاوت رویکرد فقه حکومتی با سایر رویکردها در حل مسائل فقه گردشگری بیان می گردید.

در بیان تمایز فقه گردشگری با گردشگری مدرن و با نگاه غربی و سکولار باید در حوزه مکان گردشگری، گردشگر و پذیرشگر هم ورود پیدا کرد.

در ضمن باید اشاره شود در میان روشهای تعریف مفهوم گردشگری، چرا تحلیل موضوع و مفاهیم را انتخاب کردید؟

و همچنین اگرچه در گردشگری غیر اسلامی هدف لذت است ولی به هر حال نمی توان دایره گردشگری را محدود کرد. روش و برنامه برای جذب نیز لازم است.

 

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, کرسی علمی ترویجی
 [ 08:20:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  معناشناسی واژه های پوشش در قرآن کریم «واژه خمار» ...

کرسی علمی ترویجی با عنوان   «معناشناسی واژه های پوشش در قرآن کریم «واژه خمار»» در تاریخ1401/3/8 برگزار گردید.      

چکیده نظر ارائه دهنده یا صاحب نظر یکم کرسی: حجت الاسلام والمسلمین دکتر مجید دهقان                   

در ابتدای بحث آقای دهقان به بیان سه دسته از معانی واژه خمار پرداخته و گفت: بررسی معنای خمار در زبان عربی، محاورات، ضرب المثل ها و کنایه ها از جمله امور زبانی است. بررسی این واژه از جنبه اخلاقی یا از جهت بهداشت و جلوگیری از اذیت حرارت آفتاب، امر اجتماعی و بررسی آن از جهت ویژگی و اندازه های مختلفش جزء ویژگی های عینی خمار است. که در این جلسه به معناشناسی این واژه با توجه به این سه امر پرداخته می شود.

ایشان رجوع به لغت نامه ها را تنها یکی از راههای فهم معنای لغوی واژه های آن زمان دانسته و گفت: فرد لغوی آن زمان وقتی به معنای خمار می رسد به دلیل واضح بودن معنای این واژه نیازی نمی بیند که معنایش را بیان کند.

وی در ادامه در بررسی استعمالات واژه خمار به دلیل شکل گرفتن واژه های جدید از اشتقاق ماده در هیئت، بررسی ماده و هیئت این واژه را لازم می داند.

استاد دهقان بحث دیگر برای فهم دقیق تر حوزه های معنایی را بحث با هم آیی دانسته و بیان کرد:  با هم آیی یعنی همراهی واژه ای با واژه دیگر در محور هم نشینی که وقتی پر بسامد واژه هایی کنار هم قرار بگیرد اتفاقی نیست. احتمال دارد که یک مسئله یا معنایی یا مسئله متنی یا فرا متنی وجود داشته باشد. یکی از راه هایی که می توان معنای خمار را در زبان آنها فهمید بررسی باهم آیی است که مهم ترین آن با هم آیی «وضع» و «خمار» است.

 وی بحث دیگر در بررسی زبانی را کاربرد خمار در ضرب المثل ها و کنایه های عربی دانسته و اظهار داشت: الاَبان در ضرب المثل «الاَبان لا تعلّم الخمره » زن میانسالی است که امور مربوط به خانه داری را بلد است و نیاز به تعلیم ندارد. با توجه به عدم نیاز زن میانسال به تعلیم خمره می توان گفت خمار پارچه ای نبود که روی سر گذاشته شود و پوشانندگی نداشته باشد بلکه خمار تعلیم لازم داشت و دختر باید برای بستن خمار تعلیم می دید؛ دوم این که اگر خمار یک امر در واقع معمولی بود که گاهی بود و گاهی نبود در ضرب المثل چنین جایگاهی نداشت.

ایشان در ادامه به فرق معنای اجتماعی با معنای زبانی پرداخته و گفت: در معنای زبانی دال و مدلول وجود دارد دال واژه ها هستند و مدلول معنای بین الاذهانی در زبان ( مجموعه موجد بین الاذهانی در یک فرهنگ) است. اما در معنای اجتماعی  همان نظام دلالی وجود دارد اما دال ، واژه نیست بلکه پدیده خارجی است.

استاد دهقان در پایان گفت: بررسی معنای اجتماعی خمار یعنی آن زمان واژه خمار در جهان  اجتماعی عرب بر چه مدلولی دلالت داشته است مد نظر بنده می باشد.

چکیده نظر ناقد( ناقدان) یا صاحب نظر دوم کرسی: حجت الاسلام والمسلمین دکتر سیدمحمود طیب حسینی

در ادامه دکتر طیب حسینی گفت: در بحث مشتقات دو واژه مشتق« اخمره المرئه » در باب افعال با فاعل المرئه یعنی کان لها خمر یعنی زن دارای خمار است و « اخمره الجاریه» یعنی دختر به سنی رسیده است که باید خمار بپوشد را ذکر نکردند.

وی در ادامه واژه مشتق «خمره المرئه راسها بالخمار » را نیز از واژه های اشتقاقی دانست که می توانست نماینده فرهنگ صدر اسلام باشد.

ایشان از دیگر مشتقات واژه خمار را « الخمار من الناس و خمارهم» دانسته و بیان کرد: «الخمار من الناس» به گروه زیادی از مردم که در جایی باشند می گویند در حالی که کاربرد عرب اینگونه است که «دخل فلان فی خمارالناس» یعنی فلانی وارد کثرت جمعیت شد و این با بحث پوشش ارتباط دارد.

وی در ادامه بیان کرد: در بحث معنای فرهنگی ارائه کننده با استناد به ضرب المثل های متعدد و روایات مختلف همتشان بر این بود که کلمه خمار در عصر نزول و حتی دوره جاهلیت، پوشش و پوشانده شدن تمام موی سر زن را شامل می شود  

اما به نظر می آید با بررسی بعضی روایات اسلامی، خمار صدر اسلام یک مسئله فرهنگی بوده و نشان دهنده این است که زن حریم داشته و آزاد و با شخصیت است. اما از مستندات مورد نظر این مطلب که مقداری موی زن بیرون باشد یا نه؟ یا این که خمار یعنی همه مو را بپوشاند یا نه؟ بدست نمی آید.

دکتر طیب حسینی تعبیر وضع خمار در صدر اسلام را صرفا یک قرارداد اجتماعی دانسته و بیان کرد: جامعه در آن زمان پذیرفته بود که خمار دال بر حیا و عفت و پاک دامنی زن دارد و زن با داشتن این خمار ولو این که یک مقدار از موهایش هم بیرون باشد حریم دارد و جامعه عرب هم پذیرفته بود که برای این زن باید حرمت قائل شد و نباید به هیچ وجه متعرض او شد.

وی در پایان دو مورد را از وضع خمار استثنا کرده و گفت:  مورد اول کنیزان، مورد دوم زنانی هستند که دچار مصیبت شده و به دلیل مصیبت دردناک که به آنها وارد شده است از وضع خمار استثنا شده و در عین حال به آنها به عنوان زن بی حجاب نگاه نکرده  بلکه گفته شده است مصیبت دردناک باعث شده که خمار را از سر برداشته و مو پریشان کنند.

جمع بندی مدیر علمی کرسی: حجت الاسلام والمسلمین امیرمهاجر میلانی

در میان الفاظ پوشش، واژه خمار ویژگی و اهمیت خاصی دارد. در یکی از مهم ترین آیات حجاب با واژه خمار به پوشاندن محدوده خاصی از بدن اشاره شده است .

در نگرش های جدیدی که نسبت به مسئله حجاب مد نظر برخی جریان های نو اندیش است معناشناسی و بازشناسی دوباره الفاظ پوشش از اهمیت مضاعفی برخوردار است. چرا که می بینیم که جریان های نواندیش در حقیقت درصدد ارائه معناهای متفاوت از آن معنا های پیش گرفته هستند و این اهمیت مسئله را مضاعف می کند .

قسمت اول بحث ارائه کننده، شناسایی معنای زبانی واژه خمار بود و نویسنده از سه راه معنای زبانی خمار را بررسی کردند: روش اول بررسی شبکه معنایی ماده خمار، تا بتوانند با بررسی این ماده در هیئت های مختلف، دلالت اصلی واژه خمار را دریابند . روش دوم استفاده  از روش جانشینی و هم نشینی با تاکید بر هم نشینی و همآیی بعضی از واژگان در کنار واژه خمار، مثل وضع خمار و میل خمار و…

و روش سوم توجه به کاربرد واژه خمار در ضرب المثل های مختلف مثل ذات الخمره و…. .

منتقد آقای دکتر طیب حسینی در بحث همآیی وضع و خمار گفت: وضع با واژه “عن” با وضع با واژه “علی” می تواند معنای متفاوتی داشته باشد ، لذا دلالت همآیی وضع و خمار نیاز به توضیح بیشتری دارد. علاوه بر این همآیی میل و خمار نیز دلالت مدنظر نویسنده را به راحتی نمی تواند تامین کند. در فهم شبکه معنایی خمار در هیئت های مختلف آقای دکتر طیب حسینی مد نظرشان این است که بعضی از ترکیبها مهم است و لازم است که بررسی بیشتری برروی آن انجام شود مثل الخمار من الناس یا الخمار منهم که این بررسی شاید بتواند به ما کمک بیشتری در فهم معنایی دقیق خمار بکند .

نکته مهم دیگری که مورد تاکید آقای طیب حسینی بود اینکه وضع خمار بر پوشش تمام موی سر دلالت روشنی ندارد و به لحاظ فرهنگی هم شواهد ارائه شده نشان دهنده این نیست که خمار به صورت متداول پوششی برای پوشاندن تمام سر و تمام موی سر بوده باشد. قرائنی که استفاده کردند اشاره دارد که در دوره جاهلی و صدر اسلام خمار از پشت گوش انداخته می شده و بخشی از قسمت های جلوی بدن زن مشخص می شده که این امر نشان می دهد که پوشش تمام سر کارکرد عرفی و عادی خمار نبوده است. شواهد ارائه شده بر این که در دوره صدر اسلام و صدور نصوص دینی، خمار به صورت طبیعی پوششی بوده برای پوشش تمام سر، نیاز به شواهد فرهنگی و تاریخی بیشتری دارد.

دبیر کرسی تاکید کرد: دغدغه منتقد و حاضرین و اینجانب این است که : در فهم  مختصات واژگان مراجعه به کلمات عرف خاص( مثلا فقه) می تواند مضر باشد. زیرا فقیه مبتنی بر دیدگاه های فقهی اش می تواند و محتمل است یک واژه ای را استخدام کند و در استخدام این واژه در حقیقت ملاحظات دانشی خود را لحاظ می کند.

 

 

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, کرسی علمی ترویجی
[یکشنبه 1401-03-22] [ 02:23:00 ب.ظ ]



 لینک ثابت

  سیره حضرت امام‌(رحمه الله علیها) در خانواده ...

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان؛ خانم مریم دوست محمدیان در نشست علمی با عنوان «سیره حضرت امام‌(رحمه الله علیها) در خانواده» که در تاریخ 1401/3/14  برگزار گردید گفت: حفظ و استحکام خانواده، به شناخت صحیح و درست از آن بستگی دارد، به طوری که بدون شناخت، نتیجه مطلوب حاصل نخواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: نهاد خانواده در اسلام، مهم‌ترین و تاثیر‌گزارترین نهاد اجتماعی است، چنانچه در روایتی از پیامبر مکرم اسلام‌(صلی الله علیه) وارد است که می فرماید: «در اسلام هیچ بنایی نزد خداوند، محبوب‌تر از ازدواج وجود ندارد».

معاون آموزش مرکز تخصصی الزهرا‌(سلام الله علیها) گرگان) ادامه داد: نهاد خانواده، از جایگاه عظیمی برخوردار است که ارکان اصلی آن، مرد و زنی هستند که با پیوند زناشویی، پایه‌های این نهاد را تشکیل می دهند.

خانم دوست محمدیان، در بیان عوامل استحکام خانواده بر«دقت در انتخاب همسر» تاکید و تصریح کرد: صرف ازدواج مهم نیست بلکه دقت در انتخاب همسر اهمیت دارد که از ناحیه معصومین‌(علیهم السلام) نیز مورد تاکید قرار گرفته است، چنانچه در روایتی از امام صادق‌(علیه السلام) است که می فرماید:«نگاه کن که وجود و هستی خود را در کجا قرار می‌دهی، چه کسی را شریک زندگی، محرم‌راز و امانت‌دار خود قرار می‌دهی».

وی در بحث از «دقت در انتخاب همسر» به کلامی از  حضرت امام(‌رحمه الله علیه) اشاره کرد که فرمودند: «اسلام انسان‌ساز است، می‌خواهد انسان درست کند، قبل از اینکه شما ازدواج کنید به زن و مردگفته شده چه کسی را انتخاب کنید» از این کلام استفاده می‌شود که حضرت امام هم صرف زن و مرد بودن را کافی نمی‌داند؛ بلکه به چگونه بودن آنان توجه دارد.

عضو کارگروه فقه و اصول این مدرسه، در پاسخ به این سوال که «آیا برنامه هایی که به نام اسلام ارائه می شود و دستورالعمل‌هایی که در خانواده مسلمان به نام دین اجرا می شود، قابل اعتماد است؟» گفت: برنامه‌های اسلام، زمینه سعادت و کمال انسان‌ها را فراهم می کند و ازدواج را وسیله‌ای برای آرامش زن و مرد معرفی می کند، ولی خلاف آن در جامعه دیده می شود که علت آن؛ دوری از دستوالعمل‌های اسلام و فهم غلط از خانواده است.

خانم دوست محمدیان ابراز کرد: امام خمینی در هیچ شرایطی از خانواده و خانه غافل نبود و این نقطه برجسته در کارنامه شخصیتی ایشان است که با وجود مشغله‌های بسیار زیاد، برای خانواده وقت می‌گذاشت که حتی در زمان تبعید نیز برای آنها نامه نوشته و مرتب خانواده خود را در جریان کار خود قرار می‌داد.

وی، توجه به همسر و فرزندان، محبت و اظهار آن به همسر، توجه به نیاز‌های اساسی  فرزندان و نیز شناخت، درک و مراقبت از فرزندان را از جمله سیره علمی حضرت امام در زندگی برشمرد و اظهار کرد: ایشان پس از آشنا‍‌کردن فرزندان با ارزش‌ها، رفتار آنان را کنترل و هدایت می‌کرد.

عضو هیئت امناء مجموعه حوزوی الزهرا‌(سلام الله علیها) افزود: مبنای حضرت امام‌(رحمه الله علیه) در آموزش و فرا‌گیری علم این بود که انسان در هر رشته ای که تحصیل می کند، فقط یک هدف داشته باشد که آن رسیدن به قرب الهی است.

خانم دوست محمدیان در پایان متذکر شد: حضرت امام خمینی‌(رحمه الله علیه) با الهام از منبع وحی و تأسی و الگو‌گیری از زندگی اهل بیت‌(علیهم السلام) توانست برنامه‌ای جامع و کامل برای همسر و فرزندان ترسیم کند، لذا بهترین راه حل برای رفع مشکلات خانوادگی، معرفی زندگی حضرت امام‌(رحمه الله علیه) به جامعه است تا چراغ راه کسانی باشد که در‌صدد ایجاد و تقویت یک خانواده سالم، پویا، معنوی و اخلاقی هستند.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
 [ 02:10:00 ب.ظ ]



 لینک ثابت