معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی حوزه الزهرا (س) گرگان








اردیبهشت 1403
شن یک دو سه چهار پنج جم
 << <   > >>
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31        








جستجو






Random photo


رابطه انسان کامل با قرآن در کلام امام رضا«علیه السلام»


 
  رابطه انسان کامل با قرآن در کلام امام رضا«علیه السلام» ...
رابطه انسان کامل با قرآن در کلام امام رضا«علیه السلام»

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان نشست علمی با عنوان رابطه انسان کامل با قرآن در کلام امام رضا«علیه السلام» در تاریخ 3/21/ 1401 به صورت حضوری و مجازی برگزار گردید. در این نشست آقای دکتر محمد حکیمی، قرآن را مرام‌نامه و دستور‌العمل اسلامی انسان بر‌شمرد که او را به مقصد رسانده و راه و هدف را تعیین می‌کند.
وی در پاسخ به این سوال که «رابطه ما با قرآن چطور باید باشد» با استناد به کلام امام رضا‌(علیه السلام) گفت: «از خدا پیشی نگیرید و از آن دور هم نشوید و هدایت را از غیر قرآن مجویید که در این صورت گمراه می شوید» بنابر گفته امام رضا‌(علیه اسلام) قرآن کتاب هدایت است و هدایت یعنی انسان مقصد و راهِ رسیدن به هدف را شناخته و در این مسیر حرکت کند.
استاد حوزه، هدایت را برخلاف ضلالت دانست و ادامه داد: ضلالت بدین معنا است که انسان راه را گم کرده و به طرف مقصد و هدف حرکت نکند، راه رسیدن به هدف، راهی است که قرآن کریم معرفی می کند که همان صراط مستقیم و مساوی با بندگی خداوند است و هدف «قرب و وصال خداوند» و «رسیدن به مقام ولایت اللهی» است.
آقای دکتر حکیمی، در بیان راه‌های رسیدن به خداوند خاطرنشان کرد: قدم اول؛ شناخت و معرفت نسبت به خداوند، دوم؛ محبت و قدم سوم اطاعت است و اطاعت برای این است که به مقام عبودیت نائل شویم و وقتی به مقام عبودیت رسیدیم به مقام قرب الهی نیز نائل می شویم که مقدمه فنا و وصال در حضرت حق و مقدمه مقام ولایت است.
وی افزود: قرآن کریم صورت کتبی انسان کامل است و انسان کامل صورت عینی قرآن است، به عبارتی؛ صورت کتبی شخصیت امام رضا(علیه السلام) قرآن کریم است و صورت عینی قرآن کریم، امام رضا(علیه السلام) می شود.
پژوهشگر گلستانی با استناد به کلام شمس تبریزی در کتاب مقالات بیان کرد: اولیاء خدا عین و خود قرآن هستند، همانطور که در قرآن باطل راه ندارد، در وجود امام(علیهم السلام) هم باطل راه ندارد. امام معصوم(علیه السلام) از جهت علمی و اخلاقی؛ تجلی عملی و عینی قرآن کریم است.
دکتر حکیمی با استناد به کلام امام رضا(علیه‌السلام)، مراد از نجم در آیه 16 سوره مبارکه نحل را «رسول خدا و مقصود از علامات را ائمه معصومین(علیهم‌السلام)» دانست و گفت: این مقام، مقام تاویل است، به معنی حقیقت قرآن که امام معصوم(علیه ‌السلام) به آن حقیقت آگاه است.
وی در ادامه، امام رضا(علیه‌السلام) را جانشین سیاسی و اجتماعی در امور دین و دنیای مردم دانست و تاکید کرد: حضرت، علاوه بر این دو مقام دارای مرجعیت علمی یعنی بیان حقیقت قرآن و مقام ولایت الهی و عرفانی که همان خلیفه اللهی در زمین است می باشد.
استاد حوزه با استناد به کلامی از علامه حسن زاده آملی اضافه کرد: قرآن دفترچه راهنمای وجود ما انسان‌ها است، قرآن کریم کتاب انسان شناسی، انسان سازی و جامعه سازی است، به هر آیه آن که می رسیم، باید در آن تفکر کنیم قرآن کتاب بسیار پرسود و برکت است.
دکتر حکیمی در پایان تاکید کرد: وظیفه همه ما در مقابل اهل بیت(علیهم السلام) دستیابی به معرفت، تقویت محبت و نیز پیروی عملی از دستورات اهل بیت(علیهم السلام) است که باید این مهم را به دیگران نیز به درستی منتقل کنیم.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
[دوشنبه 1401-03-23] [ 11:12:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  ماهیت شناسی فقه گردشگری (نگاهی به موضوع شناسی فقه های مضاف) ...

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان کرسی علمی ترویجی با عنوان «ماهیت شناسی فقه گردشگری (نگاهی به موضوع شناسی فقه های مضاف)» در تاریخ1401/3/9 برگزار گردید. در ابتدای بحث آقای افروغ با تأکید بر روش مندی فقه های مضاف گفت: رویکردهای مختلفی نسبت به فقه وجود دارد؛ رویکرد فقه فردی که وظایف فرد و آحاد مسلمین و مکلفین رابیان می کند. رویکرد فقه اجتماعی که به دنبال سروسامان دادن زندگی انسان است و رویکرد فقه حکومتی که چالش ها و نیازهای حکومت اسلامی را بحث و رفع می کند.

وی در ادامه ترکیب فقه مضاف را از نوع موصوف و صفت دانسته یعنی موصوفی به نام فقه که دارای صفت های متفاوتی از جمله فقه سیاسی، فقه اجتماعی و فقه گردشگری و … می باشد.

ایشان در ادامه گفت: پیش از پرداختن به طرح و حل مسائلِ هر علمی نیازمندیم در ابتدای بحث ماهیت موضوع و اصول کلی آن علم را بشناسیم.

وی فقه گردشگری را از جمله مسائل مستحدثه دانسته و گفت: فقه گردشگری دارای ماهیت منطقی است که از طریق بررسی عوارض آن یعنی بررسی ویژگی ها و مشخصاتش به دست می آید.

استاد افروغ پنج روش برای بدست آوردن ماهیت هر فقه مضافی را بیان کرده و گفت: موضوع شناسی، شناخت محمول، تعیین هدف و غرض، واکاوی و تحلیل مفاهیم، آسیب شناسی و پیدا کردن جامع مشترک که این دو روش اخیر روشهایی است که علما برای پیدا کردن علوم جدید و مستحدثه پیشنهاد کردند، از جمله آن روشها می باشد.

وی ماهیت فقه گردشگری را از طریق تعیین موضوع و تحلیل و واکاوی مفاهیم بررسی کرده و گفت: مفاهیم رایج در صنعت گردشگری اعم از صنعت به معنای تولید کالا یا خدمت، گردشگری یعنی سفر از نقطه ای به نقطه دیگر ، توریسم یعنی دور زدن و رفت و برگشت و جهانگردی به معنای گذر در جهان می باشد.

ایشان در ادامه به بیان مفاهیم صنعت گردشگری اسلامی پرداخته و گفت: سفر یعنی آشکار کردن حقائق بر انسان، سیاحت به معنی مطالعه و تفکر، سیر یعنی پرداختن به امور معنوی و ذهنی، هجرت یعنی جدایی انسان از غیر خود، و زیارت به معنی رویگرداندن و عدول از غیر می باشد. که مفاهیم گردشگری اسلامی دارای بار معنوی، عقلانیت، و تفکر است و با مفاهیم رایج در صنعت گردشگری که دارای مولفه هایی چون لذت و تفریح است تفاوت های زیادی دارد.

ایشان در پایان بیان کرد: مدلول تصوری گردشگری اسلامی که دارای بار معنوی است با مدلول تصوری گردشگری غیراسلامی که به معنای لذت و تفریح است تفاوت ماهوی دارد.

ناقد: آقای قاسمی

در ادامه بحث آقای قاسمی بیان کرد: در رابطه با مسئله فقه گردشگری فعالیت حوزوی خیلی محدود است شاید جزء آن دسته از مسائل و مباحث مستحدثه ای است که در فقه در رابطه با آن خیلی کم بحث شده است و از آن نایاب تر بحث ماهیت شناسی فقه گردشگری است که استاد ارائه دهنده به آن پرداخته اند.

وی در ادامه گفت: در بیان تقسیم رویکردهای فقه بهتر بود بر روی مثال خود گردشگری در رویکردهای متفاوت متمرکز می شد.

ایشان برای گردشگری ارکان مهم دیگری از جمله مکان گردشگری، پذیرش گر و… را قائل شدند و آنها را دخیل در موضوع دانسته و به پررنگ تر شدن جایگاه آن ها اشاره کردند.

استاد قاسمی در ادامه دلیل انتخاب روش موضوع و کنار گذاشتن روش محمول و سایر روش ها را خواستار شدند.

وی در پایان بیان کرد: اگرچه در گردشگری غیر اسلامی هدف لذت است ولی به هر حال نمی توان دایره گردشگری را محدود کرد. روش و برنامه برای جذب نیز لازم است.

پاسخ استاد افروغ در جواب اشکالات داور:

آقای افروغ در پاسخ اشکالات استاد داور گفت: در مقاله به مباحث مرتبط با رویکرد فردی و اجتماعی گردشگری پرداخته شده و به علت ضیق وقت در جلسه بیان نشد.

ایشان در پاسخ اشکال دوم بیان کرد: موضوع این کرسی ماهیت گردشگری بود، لذا برخی نکات مانند مکان گردشگر، پذیرشگر و… جزء محمولات است و نیازی به بیان آن نبود.

وی در ادامه گفت: به دلیل مشهور بودن دو روش موضوع و تحلیل و واکاوی مفاهیم این دو روش انتخاب شد و این به معنی اشتباه بودن سایر روشها نیست.

استاد افروغ در ادامه گفت: ادعای بنده پذیرش تفاوت بین گردشگری اسلامی و گردشگری غیر اسلامی است، بعد از پذیرش این ادعا به بحث جذب گردشگران غیر مسلمان پرداخته می شود.

جمع بندی دبیر جلسه:

حجت الاسلام افروغ با تاکید بر روش مندی فقه های مضاف رویکرد فقه فردی، رویکرد فقه اجتماعی، رویکرد فقه حکومتی که چالش‌ها و نیازهای حکومت اسلامی را رفع کند از جمله رویکردهای فقه دانست. گردشگری و جهانگردی به معنای صنعتی درآمدزا و اقتصادی، مربوط به سده اخیر است و از مسائل مستحدثه فقه به شمار می آید. گردشگری اسلامی یک عقلانیت، تفکر و معنویتی دارد که در گردشگری متعارف وجود ندارد.

ماهیت و موضوع فقه گردشگری را از طریق مشخصات و ویژگی ها و عوارض (که خود پنج راه دارد ) از راه بررسی موضوع و واکاوی مفاهیم بررسی می کنیم.

تعاریف جهانی مفاهیم: تعریف صنعت «تولید خدمت و کالا» است. گردشگری (یا توریسم) به معنای مجموعه اقدامات و تلاش‌هایی است که طی آن، یک فردِ موسوم به گردشگر دست به جابجایی مکانی می‌زند و تصمیم می‌گیرد که از نقطه‌ای مکانی و جغرافیایی و به نقطه‌ای دیگر سفر کند؛

توریست گردشگری است که به خارج از کشور و با مدت زمان بیش از ۲۴ ساعت سفر اطلاق می‌شود.

تعریف مفاهیم اسلامی

بیش از ۳۰ لغت در زمینه گردشگری مانند: سفر، سیر، سیاحت، هجرت، عروج (9 بار در قرآن)، سلوک، زیارت، رکب، نقب، خروج، رحلت (4 مرتبه با مشتقات)، شاخص، اسری (10 مرتبه با مشتقات)، طوی، ضرب من الارض، طی الارض، نفر، مضی، ذهاب (28 مرتبه به مفهوم حرکت)، جری، تابعیت، اقامت، تبعید، ذهب و جاء که چند لفظ مشهور آن بررسی می شود.

تعریف سفر: سفر چیزی اعم از سایر واژگان مانند رحیل، جابجایی، سیاحت، عزیمت، کوچ، مهاجرت و هجرت و… است. و به مطلق گشت و گذار می‌گویند. و البته در قرآن ۱۲ آیه داریم که به سفر اشاره کرده است و شامل سفرهای مادی و معنوی که عبرت گیری در آن است می‌شود.

تعریف سیاحت: سیاحت به معنای سیر در زمین توأم با مطالعه و تفکر است. لذا در سیاحت هم امر معنوی قرار دارد و گردش همراه تفکر و تدبر است

تعریف سیر: سیر اعم از گردشگری است و در واقع هر سیری شامل گردشگری نمی‌شود مثل سیر انفسی . تعریف هجرت: هجر به معنای جدایی انسان از غیر خود است و در قرآن دستور به هجرت ها برای رسیدن به معنویتی الهی و فرار از دیار کفر است، پس هجرت امری مقدس می باشد.

تعریف زیارت: اصل کلمه دارای ماهیت معنوی و دینی است و به معنی به مشاهد متبرک و به بقعه ها رفتن است

نتیجه کلی که می‌توانیم از این فصل بگیریم این است که مفاهیم گردشگری اسلامی با مفاهیم گردشگری موجود فرق‌های زیادی دارند و مفاهیم اسلامی دارای بار معنویت، عقلانیت و تفکری است و نمی‌شود آن‌ها را بدون چنین پشتوانه‌ای معنا کرد. حتی در مقام ترجمه هم نمی‌توانیم کاملاً بگوییم که گردشگری مثلاً همان سیاحت است. اما منظور ما از تفکر و معنویت و عقلانیت این است که گردشگری اسلامی، گردشگری «بی جهت» نیست و بلکه به امور معنوی و دینی اهمیت می‌دهد.

ناقد: خوب بود که تفاوت رویکرد فقه حکومتی با سایر رویکردها در حل مسائل فقه گردشگری بیان می گردید.

در بیان تمایز فقه گردشگری با گردشگری مدرن و با نگاه غربی و سکولار باید در حوزه مکان گردشگری، گردشگر و پذیرشگر هم ورود پیدا کرد.

در ضمن باید اشاره شود در میان روشهای تعریف مفهوم گردشگری، چرا تحلیل موضوع و مفاهیم را انتخاب کردید؟

و همچنین اگرچه در گردشگری غیر اسلامی هدف لذت است ولی به هر حال نمی توان دایره گردشگری را محدود کرد. روش و برنامه برای جذب نیز لازم است.

 

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, کرسی علمی ترویجی
 [ 08:20:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  معناشناسی واژه های پوشش در قرآن کریم «واژه خمار» ...

کرسی علمی ترویجی با عنوان   «معناشناسی واژه های پوشش در قرآن کریم «واژه خمار»» در تاریخ1401/3/8 برگزار گردید.      

چکیده نظر ارائه دهنده یا صاحب نظر یکم کرسی: حجت الاسلام والمسلمین دکتر مجید دهقان                   

در ابتدای بحث آقای دهقان به بیان سه دسته از معانی واژه خمار پرداخته و گفت: بررسی معنای خمار در زبان عربی، محاورات، ضرب المثل ها و کنایه ها از جمله امور زبانی است. بررسی این واژه از جنبه اخلاقی یا از جهت بهداشت و جلوگیری از اذیت حرارت آفتاب، امر اجتماعی و بررسی آن از جهت ویژگی و اندازه های مختلفش جزء ویژگی های عینی خمار است. که در این جلسه به معناشناسی این واژه با توجه به این سه امر پرداخته می شود.

ایشان رجوع به لغت نامه ها را تنها یکی از راههای فهم معنای لغوی واژه های آن زمان دانسته و گفت: فرد لغوی آن زمان وقتی به معنای خمار می رسد به دلیل واضح بودن معنای این واژه نیازی نمی بیند که معنایش را بیان کند.

وی در ادامه در بررسی استعمالات واژه خمار به دلیل شکل گرفتن واژه های جدید از اشتقاق ماده در هیئت، بررسی ماده و هیئت این واژه را لازم می داند.

استاد دهقان بحث دیگر برای فهم دقیق تر حوزه های معنایی را بحث با هم آیی دانسته و بیان کرد:  با هم آیی یعنی همراهی واژه ای با واژه دیگر در محور هم نشینی که وقتی پر بسامد واژه هایی کنار هم قرار بگیرد اتفاقی نیست. احتمال دارد که یک مسئله یا معنایی یا مسئله متنی یا فرا متنی وجود داشته باشد. یکی از راه هایی که می توان معنای خمار را در زبان آنها فهمید بررسی باهم آیی است که مهم ترین آن با هم آیی «وضع» و «خمار» است.

 وی بحث دیگر در بررسی زبانی را کاربرد خمار در ضرب المثل ها و کنایه های عربی دانسته و اظهار داشت: الاَبان در ضرب المثل «الاَبان لا تعلّم الخمره » زن میانسالی است که امور مربوط به خانه داری را بلد است و نیاز به تعلیم ندارد. با توجه به عدم نیاز زن میانسال به تعلیم خمره می توان گفت خمار پارچه ای نبود که روی سر گذاشته شود و پوشانندگی نداشته باشد بلکه خمار تعلیم لازم داشت و دختر باید برای بستن خمار تعلیم می دید؛ دوم این که اگر خمار یک امر در واقع معمولی بود که گاهی بود و گاهی نبود در ضرب المثل چنین جایگاهی نداشت.

ایشان در ادامه به فرق معنای اجتماعی با معنای زبانی پرداخته و گفت: در معنای زبانی دال و مدلول وجود دارد دال واژه ها هستند و مدلول معنای بین الاذهانی در زبان ( مجموعه موجد بین الاذهانی در یک فرهنگ) است. اما در معنای اجتماعی  همان نظام دلالی وجود دارد اما دال ، واژه نیست بلکه پدیده خارجی است.

استاد دهقان در پایان گفت: بررسی معنای اجتماعی خمار یعنی آن زمان واژه خمار در جهان  اجتماعی عرب بر چه مدلولی دلالت داشته است مد نظر بنده می باشد.

چکیده نظر ناقد( ناقدان) یا صاحب نظر دوم کرسی: حجت الاسلام والمسلمین دکتر سیدمحمود طیب حسینی

در ادامه دکتر طیب حسینی گفت: در بحث مشتقات دو واژه مشتق« اخمره المرئه » در باب افعال با فاعل المرئه یعنی کان لها خمر یعنی زن دارای خمار است و « اخمره الجاریه» یعنی دختر به سنی رسیده است که باید خمار بپوشد را ذکر نکردند.

وی در ادامه واژه مشتق «خمره المرئه راسها بالخمار » را نیز از واژه های اشتقاقی دانست که می توانست نماینده فرهنگ صدر اسلام باشد.

ایشان از دیگر مشتقات واژه خمار را « الخمار من الناس و خمارهم» دانسته و بیان کرد: «الخمار من الناس» به گروه زیادی از مردم که در جایی باشند می گویند در حالی که کاربرد عرب اینگونه است که «دخل فلان فی خمارالناس» یعنی فلانی وارد کثرت جمعیت شد و این با بحث پوشش ارتباط دارد.

وی در ادامه بیان کرد: در بحث معنای فرهنگی ارائه کننده با استناد به ضرب المثل های متعدد و روایات مختلف همتشان بر این بود که کلمه خمار در عصر نزول و حتی دوره جاهلیت، پوشش و پوشانده شدن تمام موی سر زن را شامل می شود  

اما به نظر می آید با بررسی بعضی روایات اسلامی، خمار صدر اسلام یک مسئله فرهنگی بوده و نشان دهنده این است که زن حریم داشته و آزاد و با شخصیت است. اما از مستندات مورد نظر این مطلب که مقداری موی زن بیرون باشد یا نه؟ یا این که خمار یعنی همه مو را بپوشاند یا نه؟ بدست نمی آید.

دکتر طیب حسینی تعبیر وضع خمار در صدر اسلام را صرفا یک قرارداد اجتماعی دانسته و بیان کرد: جامعه در آن زمان پذیرفته بود که خمار دال بر حیا و عفت و پاک دامنی زن دارد و زن با داشتن این خمار ولو این که یک مقدار از موهایش هم بیرون باشد حریم دارد و جامعه عرب هم پذیرفته بود که برای این زن باید حرمت قائل شد و نباید به هیچ وجه متعرض او شد.

وی در پایان دو مورد را از وضع خمار استثنا کرده و گفت:  مورد اول کنیزان، مورد دوم زنانی هستند که دچار مصیبت شده و به دلیل مصیبت دردناک که به آنها وارد شده است از وضع خمار استثنا شده و در عین حال به آنها به عنوان زن بی حجاب نگاه نکرده  بلکه گفته شده است مصیبت دردناک باعث شده که خمار را از سر برداشته و مو پریشان کنند.

جمع بندی مدیر علمی کرسی: حجت الاسلام والمسلمین امیرمهاجر میلانی

در میان الفاظ پوشش، واژه خمار ویژگی و اهمیت خاصی دارد. در یکی از مهم ترین آیات حجاب با واژه خمار به پوشاندن محدوده خاصی از بدن اشاره شده است .

در نگرش های جدیدی که نسبت به مسئله حجاب مد نظر برخی جریان های نو اندیش است معناشناسی و بازشناسی دوباره الفاظ پوشش از اهمیت مضاعفی برخوردار است. چرا که می بینیم که جریان های نواندیش در حقیقت درصدد ارائه معناهای متفاوت از آن معنا های پیش گرفته هستند و این اهمیت مسئله را مضاعف می کند .

قسمت اول بحث ارائه کننده، شناسایی معنای زبانی واژه خمار بود و نویسنده از سه راه معنای زبانی خمار را بررسی کردند: روش اول بررسی شبکه معنایی ماده خمار، تا بتوانند با بررسی این ماده در هیئت های مختلف، دلالت اصلی واژه خمار را دریابند . روش دوم استفاده  از روش جانشینی و هم نشینی با تاکید بر هم نشینی و همآیی بعضی از واژگان در کنار واژه خمار، مثل وضع خمار و میل خمار و…

و روش سوم توجه به کاربرد واژه خمار در ضرب المثل های مختلف مثل ذات الخمره و…. .

منتقد آقای دکتر طیب حسینی در بحث همآیی وضع و خمار گفت: وضع با واژه “عن” با وضع با واژه “علی” می تواند معنای متفاوتی داشته باشد ، لذا دلالت همآیی وضع و خمار نیاز به توضیح بیشتری دارد. علاوه بر این همآیی میل و خمار نیز دلالت مدنظر نویسنده را به راحتی نمی تواند تامین کند. در فهم شبکه معنایی خمار در هیئت های مختلف آقای دکتر طیب حسینی مد نظرشان این است که بعضی از ترکیبها مهم است و لازم است که بررسی بیشتری برروی آن انجام شود مثل الخمار من الناس یا الخمار منهم که این بررسی شاید بتواند به ما کمک بیشتری در فهم معنایی دقیق خمار بکند .

نکته مهم دیگری که مورد تاکید آقای طیب حسینی بود اینکه وضع خمار بر پوشش تمام موی سر دلالت روشنی ندارد و به لحاظ فرهنگی هم شواهد ارائه شده نشان دهنده این نیست که خمار به صورت متداول پوششی برای پوشاندن تمام سر و تمام موی سر بوده باشد. قرائنی که استفاده کردند اشاره دارد که در دوره جاهلی و صدر اسلام خمار از پشت گوش انداخته می شده و بخشی از قسمت های جلوی بدن زن مشخص می شده که این امر نشان می دهد که پوشش تمام سر کارکرد عرفی و عادی خمار نبوده است. شواهد ارائه شده بر این که در دوره صدر اسلام و صدور نصوص دینی، خمار به صورت طبیعی پوششی بوده برای پوشش تمام سر، نیاز به شواهد فرهنگی و تاریخی بیشتری دارد.

دبیر کرسی تاکید کرد: دغدغه منتقد و حاضرین و اینجانب این است که : در فهم  مختصات واژگان مراجعه به کلمات عرف خاص( مثلا فقه) می تواند مضر باشد. زیرا فقیه مبتنی بر دیدگاه های فقهی اش می تواند و محتمل است یک واژه ای را استخدام کند و در استخدام این واژه در حقیقت ملاحظات دانشی خود را لحاظ می کند.

 

 

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, کرسی علمی ترویجی
[یکشنبه 1401-03-22] [ 02:23:00 ب.ظ ]



 لینک ثابت

  سیره حضرت امام‌(رحمه الله علیها) در خانواده ...

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان؛ خانم مریم دوست محمدیان در نشست علمی با عنوان «سیره حضرت امام‌(رحمه الله علیها) در خانواده» که در تاریخ 1401/3/14  برگزار گردید گفت: حفظ و استحکام خانواده، به شناخت صحیح و درست از آن بستگی دارد، به طوری که بدون شناخت، نتیجه مطلوب حاصل نخواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: نهاد خانواده در اسلام، مهم‌ترین و تاثیر‌گزارترین نهاد اجتماعی است، چنانچه در روایتی از پیامبر مکرم اسلام‌(صلی الله علیه) وارد است که می فرماید: «در اسلام هیچ بنایی نزد خداوند، محبوب‌تر از ازدواج وجود ندارد».

معاون آموزش مرکز تخصصی الزهرا‌(سلام الله علیها) گرگان) ادامه داد: نهاد خانواده، از جایگاه عظیمی برخوردار است که ارکان اصلی آن، مرد و زنی هستند که با پیوند زناشویی، پایه‌های این نهاد را تشکیل می دهند.

خانم دوست محمدیان، در بیان عوامل استحکام خانواده بر«دقت در انتخاب همسر» تاکید و تصریح کرد: صرف ازدواج مهم نیست بلکه دقت در انتخاب همسر اهمیت دارد که از ناحیه معصومین‌(علیهم السلام) نیز مورد تاکید قرار گرفته است، چنانچه در روایتی از امام صادق‌(علیه السلام) است که می فرماید:«نگاه کن که وجود و هستی خود را در کجا قرار می‌دهی، چه کسی را شریک زندگی، محرم‌راز و امانت‌دار خود قرار می‌دهی».

وی در بحث از «دقت در انتخاب همسر» به کلامی از  حضرت امام(‌رحمه الله علیه) اشاره کرد که فرمودند: «اسلام انسان‌ساز است، می‌خواهد انسان درست کند، قبل از اینکه شما ازدواج کنید به زن و مردگفته شده چه کسی را انتخاب کنید» از این کلام استفاده می‌شود که حضرت امام هم صرف زن و مرد بودن را کافی نمی‌داند؛ بلکه به چگونه بودن آنان توجه دارد.

عضو کارگروه فقه و اصول این مدرسه، در پاسخ به این سوال که «آیا برنامه هایی که به نام اسلام ارائه می شود و دستورالعمل‌هایی که در خانواده مسلمان به نام دین اجرا می شود، قابل اعتماد است؟» گفت: برنامه‌های اسلام، زمینه سعادت و کمال انسان‌ها را فراهم می کند و ازدواج را وسیله‌ای برای آرامش زن و مرد معرفی می کند، ولی خلاف آن در جامعه دیده می شود که علت آن؛ دوری از دستوالعمل‌های اسلام و فهم غلط از خانواده است.

خانم دوست محمدیان ابراز کرد: امام خمینی در هیچ شرایطی از خانواده و خانه غافل نبود و این نقطه برجسته در کارنامه شخصیتی ایشان است که با وجود مشغله‌های بسیار زیاد، برای خانواده وقت می‌گذاشت که حتی در زمان تبعید نیز برای آنها نامه نوشته و مرتب خانواده خود را در جریان کار خود قرار می‌داد.

وی، توجه به همسر و فرزندان، محبت و اظهار آن به همسر، توجه به نیاز‌های اساسی  فرزندان و نیز شناخت، درک و مراقبت از فرزندان را از جمله سیره علمی حضرت امام در زندگی برشمرد و اظهار کرد: ایشان پس از آشنا‍‌کردن فرزندان با ارزش‌ها، رفتار آنان را کنترل و هدایت می‌کرد.

عضو هیئت امناء مجموعه حوزوی الزهرا‌(سلام الله علیها) افزود: مبنای حضرت امام‌(رحمه الله علیه) در آموزش و فرا‌گیری علم این بود که انسان در هر رشته ای که تحصیل می کند، فقط یک هدف داشته باشد که آن رسیدن به قرب الهی است.

خانم دوست محمدیان در پایان متذکر شد: حضرت امام خمینی‌(رحمه الله علیه) با الهام از منبع وحی و تأسی و الگو‌گیری از زندگی اهل بیت‌(علیهم السلام) توانست برنامه‌ای جامع و کامل برای همسر و فرزندان ترسیم کند، لذا بهترین راه حل برای رفع مشکلات خانوادگی، معرفی زندگی حضرت امام‌(رحمه الله علیه) به جامعه است تا چراغ راه کسانی باشد که در‌صدد ایجاد و تقویت یک خانواده سالم، پویا، معنوی و اخلاقی هستند.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
 [ 02:10:00 ب.ظ ]



 لینک ثابت

  مساله سالخوردگی جمعیت در سیاست های کلی جمعیت ...

 

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان کرسی علمی ترویجی با عنوان «مساله سالخوردگی جمعیت در سیاست های کلی جمعیت» در تاریخ1401/2/31  برگزار گردید. در ابتدا دکتر رضا کیانی به عنوان ارائه کننده بحث گفت: سیاست های ابلاغی جمعیت که مقام معظم رهبری در اردیبهشت سال ۹۳ مطرح کردند دارای 32 بند است که یک  بند آن مربوط به سالخوردگی و شاخص های آن است که به توضیح پیرامون آن و دلایل و راهکارها خواهم پرداخت.

وی در ادامه آیت الله مکارم شیرازی و آیت الله سبحانی و …. را از جمله مراجعی دانست که مسئله سالخوردگی را مطرح کردند.

ایشان در ادامه در بیان اهمیت جمعیت و توجه دشمنان به مسئله جمعیت و برنامه‌ریزی گسترده آنان در این زمینه به بیان جمله ای از آقای برژینسکی پرداخته و گفت :از فکر کردن درباره حمله پیش دستانه به ایران اجتناب کنید چرا که مطابق آمارهای جمعیتی تغییر نسل در ایران به نفع حکومت ایران نیست.

وی جمعیت سالخورده را با توجه به تعریف سازمان جهانی بهداشت و سازمان ملل جمعیتی دانست که ۷۰ درصد یا بیشتر افراد آن بالای ۶۰ سال باشند.

استاد کیانی در ادامه به وضعیت و تغییرات سالمندی در ایران پرداخته و گفت: سالمندی موضوع جهانی است و اکثر کشورهای توسعه یافته با موضوع سالخوردگی جمعیت دست به گریبان هستند که می‌توان کشور ژاپن، ایتالیا و آلمان را در سال ۲۰۱۷ جزء پیرترین کشورها برشمرد و در سال ۲۰۵۰ ژاپن، اسپانیا و پرتغال را جز سالخورده ترین کشورهای جهان دانست و جوانترین کشورها را امارات، قطر، اوگاندا و عمان پیش‌بینی کرد.

وی در ادامه گفت: کشور ایران از سال ۸۵ وارد فاز سالمندی شده و متوسط رشد جمعیت سالمند کشور سه برابر رشد جمعیت سالانه شده است و این روند افزایشی همچنان ادامه خواهد داشت.

ایشان سالخورده ترین استانهای کشور را از سال ۹۰ تا ۹۷ گیلان، مازندران و آذربایجان دانست و استان های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر را جزء جوانترین استان ها برشمرد.

استاد کیانی مواردی که برای سالخوردگی جمعیت باید روی آنها انگشت گذاشت را عبارت  از پوشش‌های بیمه‌ای، تقویت نظام تامین اجتماعی، تقویت فرهنگ احترام به سالمندان و انجام تحقیقات مستمر در خصوص مسائل و سیاست‌های جمعیتی دانست.

وی در ادامه به بیان سه روش پوشش بیمه ای پرداخته و گفت: پوشش های بیمه ای شامل متد های مشارکتی، متدهای غیر مشارکتی و متدهای ترکیبی می باشد.

 

ایشان پوشش بیمه ای مشارکتی را از نوع پوشش صندوق های مشارکتی دانسته و افراد و کارفرما و دولت را در پرداخت حق بیمه شریک دانسته و مهمترین صندوق در این نوع پوشش بیمه‌ای را صندوق تامین اجتماعی دانست.

استاد کیانی پوشش غیر مشارکتی را نوعی روش حمایتی دانست که در آن شخص چیزی پرداخت نمی‌کند و ارتباطی به اشتغال فرد ندارد، خواه شامل بازنشستگی باشد یا نباشد و بیمه سلامت، افراد تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد را از انواع این نوع بیمه دانست.

وی پوشش بیمه ای در ایران را از سال ۹۴ تا ۹۷ دارای روند کاهشی دانسته و با توجه به مطالعات صورت گرفته، پوشش در بیمه ای در ایران را از ۷۰ درصد به ۶۴.۴ درصد کاهش دانسته که این جای نگرانی دارد.

ایشان در ادامه گفت: مسئله جمعیّت مسئله ای است که به شدت در صندوق های تامین اجتماعی و بازنشستگی اثر می گذارد و یکی از بحران های کلان، بحران صندوق بازنشستگی می باشد و برای سنجش وضعیت پایداری صندوق بازنشستگی، شاخصی به نام نسبت پشتیبانی لازم است که این شاخص به ما می‌گوید به ازای هر نفر شاغل چند نفر بازنشسته وجود دارد.

استاد کیانی گفت: بر اساس تجربیاتی که وجود دارد اگر هر صندوق بازنشستگی نسبتش یک به هفت شود آن صندوق دچار ناپایداری شده و اگر 3 به 1 برسد آن صندوق ورشکسته است و نمی تواند به تعهدات خود ایفا کند. اگر نسبت پشتیبان در صندوق تامین اجتماعی 37/6 باشد آن صندوق قادر نخواهد بود تعهدات خود را انجام بدهد و اگر به زیر 35/5 نفر برسد که حتی اگر دولت هم بدی های خود را به این صندوق انجام بدهد بازهم کفاف نخواهد داد و با بحران سالخوردگان و بازنشستگان روبرو خواهیم بود.

وی نسبت پشتیبان در تامین اجتماعی را از سال ۵۴ که حول ۲۵ نفر شاغل و یک نفر بازنشسته بود در سال ۹۸ این عدد را زیر ۵ دانسته و گفت: پیش بینی می شود این روند نزولی ادامه داشته باشد و این صندوق در پرداخت تعهداتش با مشکل مواجه باشد.

ایشان تغییر در ساختار سنی کشور و عدم هماهنگی در بین سازمان‌های متولی پوشش‌های بیمه‌ای و حمایتی را موجب تغییر در ساختار پوشش‌های بیمه‌ای و صندوق‌های بازنشستگی و ایجاد وضعیت نامطلوب آن دانست.

وی اصلی ترین دلیلی که وضعیت پوشش بیمه ای سالمندان در کشور را تحت تاثیر خود قرار داده را پایین بودن میزان افراد شاغل در کشور دانست

 

استاد کیانی در پایان به ارائه راهکار برای استفاده همه افراد از خدمات بیمه ای و حمایتی پرداخته و گفت: اجرای طرح هایی که در مجلس به عنوان قانون مطرح شده و یا دبیرخانه ابلاغ کرده و همچنین وفاق بین صندوقهای بازنشستگی و حمایتی از جمله راهکارها می باشد.

در ادامه استاد حق شناس گفت: ارائه کننده بحث به جنبه‌های رفاهی سالمندان پرداخته و به جنبه های اجتماعی و فرهنگی اشاره نکرده است.

وی با استناد به حدیثی از امام علی «علیه السلام» درباره احترام و تکریم سالمندان گفت: فرهنگ سازی برای احترام و تکریم سالمندان و ایجاد شرایط لازم برای تامین سلامت و نگهداری آنها در خانواده و پیش بینی ساز و کار لازم برای بهره مندی از تجارب سالمندان در عرصه های مناسب، لازم است.

ایشان سیاست های جمعیتی را پیشران توسعه اقتصادی اجتماعی هر کشوری دانست و گفت: سه ویژگی که باید در تحولات جمعیتی کشور به آن توجه کرد تغییرات ساختار سنی، کاهش میزان باروری، کاهش رشد جمعیت می باشد.

ایشان در ادامه گفت: با توجه به این زنگ خطر ها باید تاکیدات مقام معظم رهبری در دستور کار قرار ‌گیرد و بررسی شود که سیاست ها چقدر محقق شده و چقدر جای کار دارد.

استاد حق شناس در ادامه بیان کرد: آنچه به لحاظ تئوریک و از نظر فرهنگی و اجتماعی مهم است، سالمندی فعال یعنی فرآیند به حداکثر رساندن سطح سلامت، مشارکت و امنیت است که توسط سازمان بهداشت جهانی ابلاغ شده و در آن به رویکرد اقتصادی، فرهنگی، بهداشتی، اخلاقی و بین نسلی و جامعه محور توجه شده است.

وی در ادامه به بیان رویکرد اخلاقی پرداخته و گفت: اسلام به سالمندان با احترام و تکریم نگاه می‌کند و سالمندی را نماد تجربه و دانایی می تواند و آنان را دارای مقام بزرگ دانسته که باید مورد دلجویی و محبت قرار گیرند.

ایشان با استناد به کلام پیامبر اکرم «صلوات الله علیه» سالمندان را به عنوان برکت و وجود آنها در میان خانواده و جامعه را همانند وجود پیامبر صلوات الله در میان امت دانست.

وی در ادامه چالش های فرهنگی و اجتماعی در حوزه سالمندان را از جمله بحران های ساختاری خانواده دانست و گفت: افزایش میانگین سن ازدواج، افزایش طلاق، تغییر شکل ازدواج، تغییر شکل خانواده‌ها، شکاف نسلی، کمرنگ شدن گفتمان در خانواده ها، کمرنگ شدن پیوندهای عاطفی و چتر حمایتی خانواده از سالمندان، کاهش تدریجی سرمایه اجتماعی موجب تشدید بحران های ساختاری خانواده می شود.

 

استاد حق شناس در پایان به بیان راهکار هایی برای پررنگ شدن نقش سالمندان در خانواده پرداخته و گفت: ایجاد احساس مسئولیت نسبت به سالمندان، احترام و پاسداری از مسائل ایشان، برآورده کردن توقعات آنها با گشاده رویی، آموزش مهارت روش برخورد با سالمندان، تهیه برنامه‌های ویژه از طریق رسانه ملی و استفاده کردن از تجارب سایر کشورها می‌تواند در این زمینه کمک شایانی کند.

در پایان دبیر جلسه به جمع بندی مباحث پرداخته و گفت: یک دهه است که مسئله جمعیت از مسائل حاکمیتی شده و تمام تلاش روی این مسئله شده است. جمعیت از دسته مفاهیمی است که از هر زاویه ای بررسی بررسی شود در اولویت است. مثلاً از نگاه علوم سیاسی وقتی به جمعیت نگاه می کنیم می بینیم برای تشکیل دولت نیاز به چهار مولفه و عنصر اساسی حکومت، حاکمیت، سرزمین و جمعیت است و جمعیت یکی از مهم‌ترین عناصر تشکیل دولت می باشد و یا از نگاه دینی بررسی می شود با مسئله احیای نفوس مواجه می‌شویم که از شهید صدر، امام موسی صدر و شهید مطهری به این مسئله پرداخته اند و چند سالی است که شیعه و سنی جمعیت را مطرح می کنند. وقتی با نگاه جامعه شناسی بررسی می شود متوجه می شویم قوام هر مسئله ای به جمعیّت است و در  بررسی اقتصادی نیز جمعیت دارای اولویت است.

 از هر زاویه که بررسی می کنیم جمعیت یکی از مفاهیم اجتماعی است که از مزیت به شدت زیاد برخوردار است.

 

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی
[سه شنبه 1401-03-17] [ 11:49:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  جایگاه مردم در نظام اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره) ...


 

 به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان، آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در نشسست علمی با عنوان «جایگاه مردم در نظام اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره)» که از سوی مجموعه حوزوی الزهراء(سلام‌الله‌علیها) گرگان و با مشارکت دفتر نماینده ولی فقیه در استان و کانون فرهنگی مسجد گلشن در تاریخ1401/3/12 برگزار شد، هدف از انقلابِ امام را احیای دین، قرآن و مکتب اهل بیت‌(علیهم السلام) دانست و گفت: با این انقلاب بسیاری از آیات قرآن یک معنای روشنی برای ما و بشر پیدا کرد.
‏‎ وی با تاکید بر شناخت ابعاد وجودی و شخصیتی حضرت امام‌(ره) افزود: شناساندن و معرفی حضرت امام خمینی‌(رحمت الله علیه) برای نسل‌های آینده یکی از مهمترین وظایفی است که برعهده داریم تا همگان بدانند انقلابی که امام ایجاد کرد، یک انقلاب دینی، فکری و برخاسته از قرآن کریم بود که ریشه در آیات قرآن دارد.
‏‎ رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار‌(علیه‌السلام) ادامه داد: امام عاشق خدا بود و غیر از خدا هیچ محبوبی نداشت، این مهم در سخنرانی های ایشان کاملاً مشهود است، چنانچه هیچ سخنرانی از ایشان نیست که در آن اسمی از خدا یا اسلام نباشد و می فرمود: «من خودم را در این انقلاب عظیمی که به وجود آمد، کاره‌ای نمی‌دانم شما هم همینطور باشید، زیرا آنکه این انقلاب را به نتیجه رساند، خدا بود ».
‏‎ آیت الله فاضل لنکرانی ، با اشاره به عشق و محبت قلبی حضرت امام خمینی‌(رحمت الله علیه) به خدا اظهار کرد: امام راحل در مقابل مردم فروتن و حق زیادی برای آنان قائل بود و نسبت به مردم می‌فرمود: «اگر مثل من پای خود را کج گذاشتم شما مردم باید تذکر بدهید و من را به راه راست هدایت کنید ».
‏‎ وی با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری‌ حضرت آیت الله خامنه ای(مد‌ظله‌العالی) در این مدت به بهترین وجه انقلاب را رهبری و اهداف امام‌(رحمت الله علیه) را دنبال نمودند افزود: خداوند متعال را شاکریم بعد از امام‌(رحمت الله علیه) سکان هدایت و رهبری را بدست کسی داد که از همه شاگردان امام به اهداف انقلاب، مبانی فکری و سیاسی امام آشناتر است.
‎وی ادامه داد: امام خمینی‌(رحمت الله علیه) به مردم فرمود: «دین حکومت دارد، یعنی حکومت رسول خدا‌(صلی الله علیبه و آله) حکومت آن کسانی که رسول خدا به دستور خدا آنان را معرفی کرد لذا باید در طول تاریخ جاری باشد، پس حکومت باید باشد و این ریشه قرآنی دارد، یعنی هر کسی که با آیات قرآن یک اُنسی داشته باشد، متوجه می شود که دین حکومت دارد و در هر زمان باید این حکومت محقق شود.
‏‎ عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه ادامه داد: امام می‌خواست مردم ایران در عبادت، تقوا، حب به خدا و در اقتصاد قوی شوند و اینکه ما می‌گوئیم انقلاب ما انقلاب دینی است بدین معنا نیست که کاری به مسائل اقتصادی ندارد بلکه امام از اول هدفش این بود که رفاه کامل اقتصادی برای مردم آورده و ثروتهای این کشور فقط در دست یک گروه‌(در دست مافیا) نباشد.
‏‎آیت الله فاضل لنکرانی در پایان گفت: انقلاب زمانی در ریل اصلی خود حرکت می‌کند که هر روز گوشه‌ای از مشکلات مردم حل شود، اما اگر دیدیم هر روز به مشکلات مردم اضافه می‌شود باید مسئولین در برنامه‌های اقتصادی خود و مشاورانی که انتخاب کردند تجدید نظر کنند تا مردم را نجات دهند.
‏‎ وی با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری‌ حضرت آیت الله خامنه ای(مد‌ظله‌العالی) در این مدت به بهترین وجه انقلاب را رهبری و اهداف امام‌(رحمت الله علیه) را دنبال نمودند افزود: خداوند متعال را شاکریم بعد از امام‌(رحمت الله علیه) سکان هدایت و رهبری را بدست کسی داد که از همه شاگردان امام به اهداف انقلاب، مبانی فکری و سیاسی امام آشناتر است.
‏‎ ‎وی ادامه داد: امام خمینی‌(رحمت الله علیه) به مردم فرمود: «دین حکومت دارد، یعنی حکومت رسول خدا‌(صلی الله علیبه و آله) یا حکومت آن کسانی که به دستور خدا و رسول خدا آنان را معرفی کرد لذا باید در طول تاریخ جاری باشد، پس حکومت باید باشد و این ریشه قرآنی دارد، یعنی هر کسی که با آیات قرآن یک اُنسی داشته باشد، متوجه می شود که دین حکومت دارد و در هر زمان باید این حکومت محقق شود.
‏‎ عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه ادامه داد: امام می‌خواست مردم ایران در عبادت، تقوا، حب به خدا و در اقتصاد قوی شوند و اینکه ما می‌گوئیم انقلاب ما انقلاب دینی است بدین معنا نیست که کاری به مسائل اقتصادی ندارد بلکه امام از اول هدفش این بود که رفاه کامل اقتصادی برای مردم آورده و ثروتهای این کشور فقط در دست یک گروه‌(در دست مافیا) نباشد.
‏‎آیت الله فاضل لنکرانی در پایان گفت: انقلاب زمانی در ریل اصلی خود حرکت می‌کند که هر روز گوشه‌ای از مشکلات مردم حل شود، اما اگر دیدیم هر روز به مشکلات مردم اضافه می‌شود باید مسئولین در برنامه‌های اقتصادی خود و مشاورانی که انتخاب کردند تجدید نظر کنند تا مردم را نجات دهند.”

موضوعات: نشست علمی
 [ 11:36:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  ابعاد شخصیت حضرت فاطمه معصومه«س» ...


به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان؛ خانم زهره میراحمدی در نشست علمی ابعاد شخصیت حضرت فاطمه معصومه«س» که در جمع شماری از اساتید و کارکنان مدرسه علمیه الزهرا‌(سلام الله علیها) گرگان در تاریخ1401/3/11 برگزار گردیدگفت: اگر در جامعه دختران اصلاح شده و به نقش و وظایف خود پی ببرند، جامعه نیز اصلاح خواهد شد ، زیرا خوشبختی و سعادت جامعه به نی‍‌ک‌اندیشی، وظیفه‌دانی، آزاد‌اندیشی و وسعت‌فکری دختران و زنان بستگی داشته و سعادت از طریق همین افراد به جامعه سرایت می کند.
وی ادامه داد: باید ببینیم حضرت معصومه‌(سلام الله علیها) در چه مرتبه ای بوده که اگر کسی با معرفت او را زیارت کند اهل بهشت می گردد؟ در جواب این سوال باید به بررسی اجمالی زندگی کوتاه اما پرثمر حضرت معصومه‌‌(سلام الله علیها) پرداخت و ویژگیهای شخصیتی ایشان را بررسی کرد.
خانم میراحمدی در بیان ابعاد وجودی حضرت فاطمه معصومه‌(سلام الله علیها) به عبادت آن حضرت اشاره و اضافه کرد: گـر چـه مقام عصمت از گناه و مصون بودن از لغزش‌ها علیرغم قدرت بر خطا، مقامی است خاصِ انـبیای عـظام و امامان معصوم‌(علیهم السلام) اما راه هرگز بسته نیست و بودند کسانی که به دلیل طاعت و اخـلاص در بـندگی خـدا و پیروی کامل از رهروان راه پاکی و وارستگی به درجه ای از تقوا و طهارت روحی رسیدند که از معاصی و رذایل اخـلاقی دور مـانده و دامن روح و جان خویش را از ناپاکی ها زدودند.
وی توضیح داد: از دیگر ابعاد شخصیتی حضرت مـعصومه‌(سلام الله علیها) عـلم و آگاهی ایشان به علوم و معارف اسلامی است، به طوری که دومین خصوصیت عرشی حضرت معصومه‌(سلام الله علیها) عالمه غیر متعلمه است، لذا شواهد و قرائنی وجود دارد که تأیید می‌کند که حضرت در همین عمر کوتاه خودشان، آن چنان در سلوک معنوی طی طریق کرده بود که مظهر اسماءحسنی الهی شده بود.
خانم میراحمدی، ویژگی دیگر شخصیت حضرت معصومه‌(سلام الله علیها) را شفیعه روز محشر دانست و تصریح کرد: شـکّی نـیست که داشتن حقّ شفاعت و رسیدن به این مقام عظیم، شایستگی لازم را می طلبد، چرا‌که به استناد آیه 109 سوره طه« خداوند شفاعت کسانی را می پذیرد که مأذون و مجاز از طرف او باشند ».
طلبه سطح سه مدرسه علمیه عالی الزهرا(س) گرگان ابراز کرد: از دیگر ابعاد شخصیت عرشی حضرت معصومه‌(سلام الله علیها) که می‌تواند الگو و اسوه زنان باشد؛ «تجلی شخصیت زن با هویت اسلامی» در وجود ایشان است.
وی گفت: حضرت معصومه‌(سلام الله علیها ) با شخصیت اسلامی خود تفسیر سومی از هویت زن را پیش روی همه قرار داده ونشان داده زن شایسته آن بانویی است که حضور در اجتماع به هیچ وجه آسیبی به عفت و پاکدامنی وی نزند، عفت و پاکدامنی هم مانع از حضور در اجتماع و نقش آفرینی وی نشود.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
[پنجشنبه 1401-03-12] [ 12:39:00 ب.ظ ]



 لینک ثابت

  بازخوانی و تحلیل فتح خرمشهر ...

به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان؛ آقای تقی ایزد در نشستی علمی با عنوان بازخوانی و تحلیل فتح خرمشهر که در تاریخ1401/03/04 در جمع شماری از اساتید و کارکنان مدرسه علمیه و عالی الزهرا‌(سلام الله علیها) گرگان برگزار گردید جنگ را جوان بر و دارای مشکلات همه جانبه دانست.

وی بیان کرد: خرمشهر از زمان ترکان عثمانی به بهانه های مختلف، با هجوم و تاخت و تازهای بیگانگان مواجه بوده حال آنکه استنباط ما این است که خرمشهر، در برهه ی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مورد هدف دشمنان قرار گرفت.

فرمانده گردان مسلم ابن عقیل، در ادامه به چهار مرحله از هجوم دشمن به شهر خرمشهر اشاره داشته و افزود: اولین حمله به شهر خرمشهر در سال  1253 توسط ترکان عثمانی بود و دومین مرتبه، در زمان ناصرالدین شاه قاجار در سال 1273 بوده که ایشان به عنوان یک تماشا‌گر مطلق، ناظر هجوم سلطان عثمانی و انگلیس ها به خرمشهر بود.

آقای ایزد، سومین مرحله را در جریان جنگ جهانی دوم بر‌شمرد که برای کمک به شوروی از بندر خرمشهر استفاده می شود و خرمشهر مورد دست‌برد و هجوم انگلیسی ها قرار می گیرد.

وی، مهمترین تهاجم به خرمشهر را در سال 1359 بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دانست و به بیان جریانات قبل از حمله به خرمشهر پرداخت.

 رزمنده دوران دفاع مقدس  توضیح داد: پس از بیست ماه خرمشهر طی عملیات بیت المقدس بوسیله جوانان و نوجوانان غیور ایران، در سوم خرداد سال 1361 از دست دشمن خارج شد.

آقای ایزد، خطاب به حاضرین و با تاکید بر زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهدا و الگوپذیری از آنان توضیح داد: جوانان ما با توکل بر خدا و توسل به ائمه هدی‌(علیهم السلام) و گذشتن از جان خود حماسه‌ساز شدند و به جد می توان گفت در وصیت نامه هیچ یک از شهدا 

کلمه ای که بوی دنیا و دنیاطلبی باشد به چشم نمی خورد و سراسر هدفشان حفظ اسلام و مملکت و اطاعت از فرمان امام خمینی‌(رحمت الله) بود.

وی در ادامه گفت: تمام جانباز، شهید و اسیر‌شدن ها، برای کلمه«نماز »است که اگر«نماز »نباشد، هیچ کدام مورد قبول نیست.

 رزمنده دوران دفاع مقدس  در پایان به بیان خاطره ای از جنگ پرداختند.

 

 

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
 [ 12:34:00 ب.ظ ]



 لینک ثابت

  عوالم پیش از دنیا از نگاه دیگر ادیان ...

“به گزارش معاونت پژوهش مدرسه عالی وتخصصی الزهراء(س) گرگان سومین جلسه سمینار عالم ذر با عنوان «عوالم پیش از دنیا از نگاه دیگر ادیان »به صورت حضوری و مجازی در تاریخ1400/12/22  برگزار گردید. در این نشست علمی استاد مزرئی ابتدا به پاسخ سوالاتی در زمینه اختیار انسان در عالم ذر پرداخته و گفت: در این زمینه سوالاتی مانند: آیا عالم ذر با اختیار انسان منافات دارد؟ آیا در عالم ذر انسانهایی که قالوا بلی گفتند اختیار داشتند؟ مطرح است. در بعضی از روایات آمده است که برخی قلباً اقرار را قبول نداشتند و از همین جا گروه کافر و مومن مشخص شدند . در روایتی از حضرت علی علیه السلام است که ارواح ۲۰۰۰ سال قبل از ابدان خلق شده بودند و آنجا مشخص بود چه کسانی ایمان آوردند چه کسانی ایمان نیاوردند. همه به زبان اقرار داشتند اما گروهی در دلشان اقرار نداشتند. این نشان می‌دهد اختیاری آنجا بوده است. اما کیفیت اختیار قبل از اینکه دین و تکلیف بیاید موضوعی است که نیاز به بحث و گفتگو دارد. آیت الله جوادی آملی معتقد است که قبل از اینکه دین بیاید تکلیفی معنا ندارد چون اختیار باید باشد تا تکلیف شوند.
مدیر مرکز تخصصی حضرت ولیعصر(عج) در ادامه به تبیین نظر ادیان در مورد عالم ذر پرداخت و بیان کرد: در ادیان ابراهیمی و ادیان غیر ابراهیمی از خلقت روح و آنچه که بعد از آن به ابدان تعلق می‌گیرد که به آن نفس گفته می‌شود سخن گفته شده است، اما عهد و پیمانی که در اسلام وجود دارد در این ادیان کمتر دیده می شود. درادیان غیر ابراهیمی مانند زرتشت، هندوئیسم، بودا وادیانی که در هند هستند قائل به تناسخ و حلول روح در بدن های مختلف می باشند. متونی که در این‌باره یافت شده مشوش است و معلوم و مشخص نیست که مربوط به کدام دوره از زندگی انسان است.
وی در ادامه گفت: در آموزه های عرفان یهود چه در مکتب حسیدیسم و چه در مکتب کابالا مطالبی را می‌توان تطبیقی پیدا کرد که مطابق آموزه های اسلام باشد؛ در روایات ما هم وجود دارد که ارواح دو هزار سال قبل از خلقت بدن خلق شده‌اند. بسیاری از آموزه های عرفانی تورات با عرفان اسلامی شباهت زیادی دارد.
دکتر مزرئی اظهار داشت: باور به اینکه ارواحِ یکایک انسان‌ها پیش از خلقت انسان ها وجود داشته باشند و پیش از تولد وارد پیکر آنها بشود، ظاهراً از سده ی سوم میلادی به طور جدی در گفته های روحانیون یهود پدیدار گردید. برخی از آنان بر این باور بودند که ارواح بشری همچون بخشی از نفخه الهی در هنگام خلقت این عالم، بدان وارد شدند. ارواحی نیز موجودند اما در اجساد متولد نشده اند و در مخزنی در میان گنجینه های عالم هفتم که جایگاه ارواح نیکان است باقی می ماند تا اینکه بدنی متولد شود و به او تعلق بگیرد، هنگامی که ذخیره ارواح در این مخزن به پایان می‌رسد، مسیحای نجات‌بخش ظهور خواهد کرد. برخی دیگر گفتند خداوند ارواح آفریده را وادار می‌سازد که هنگام لقاح وارد شکم مادر شود؛ حتی پس از اینکه وارد این جهان شدند، کاملاً منشاء خود را فراموش می کنند و تحت مراقبت الهی قرار دارند. همچنین نقل است در روزهای شنبه جسم از روحی اضافی بهره مند می گردد یک روح اضافی از ارواح در گنجینه به جسم تعلق می گیرد، روحی که از سوی خدا فرستاده می‌شود و سپس به سوی او باز می‌گردد. شایان ذکر است که در تفاسیر تلمودی آمده است که در خود تورات اشاره شده که خداوند، جدای از ارواح، صورت مثالی چیزها و اشخاصی را آفرید که از این قرارند : نخست همان صورت تورات، دوم عرش، سوم معبد مقدس، چهارم مشایخ یهود، پنجم جماعت بنی اسرائیل، ششم مسیحا.
مدیر مرکز تخصصی حضرت ولیعصر(عج) در ادامه به بیان چگونگی آفرینش روح و روح آدم پرداخته و گفت: در روایات یهودی نقل شده است که همه ارواح از آدم تا آخرالزمان در شش روز شکل گرفتند، شش روزی که در قرآن است. روز هفتم خداوند آفریده های خود را برکت بخشید، اما هنوز ارواحی بودند که جسمی برایشان تعیین نشده بود و خلقتشان کامل نبود و نام مقدس بر آنها وارد نمی‌شد همه در باغ عدن در اعلی علیین و هنگام آفرینش تورات حاضر بودند.
استاد مزرئی در ادامه گفت: آنچه که در تلموت ذکر می‌شود که همه ارواح ابتدا و در اصل در روح آدم ابوالبشر قرار داشتند این همان است که قرآن می گوید: «اذ اخذ من بنی ادم ظهورهم ذریاتهم». خداوند پس از خلقت حضرت آدم همه ارواح درونش و نسل هایی را که در آینده خواهند آمد را به او نشان داد.
انسان در ابتدا در بهشت و ارتباط با خدا و کاملاً روحانی بود، صورت اخیر به معنای حالت مجرد که او را در برگرفته بود به شکل اعضای بدن جسمانی درآمد چیزی که با ذات و ماهیت الهی او بسیار متفاوت است، گناه آدم رابطه مستقیم انسان با خدا را مخدوش ساخت به گونه ای که نظم امور را به هم زد.
وی در ادامه به بیان نظر کابالا پرداخته و گفت: در عرفان یهود، انسان را وجودی روحانی تفسیر می‌کنند که و جسم را پوشش روح می دانند و قائلند روح دارای سه بخش است: نفس ، روعه یا روح، نشاما یا روح متعالی. به نظر می رسد این ها درجات مختلف وجودی در انسان باشد که برخی نشاما، برخی روعه، و برخی تنها نفس دارند. نفس برای انسان لازم است زیرا هر کسی باید روح بخاری را داشته باشد و در روعه به او پاداش داده می شود که به مثابه تاج نفس است و توسط نور عوالم بالا روشن می‌شود و شایسته ادراک اسرار پادشاه یعنی خداوند می شود. اگر شایستگی بیشتر نشان دهد تاج روعه را دریافت می‌کند که این نشاما یا روح خداست. تنها این بخش، ازلی است و حیات بهشتی و رویت الهی با این امکان پذیر می شود .
دکتر مزرئی در ادامه به بیان دیدگاه عرفان اسلامی پرداخته و گفت: در عرفان اسلامی بر اساس حدیث “"کنز “” منشا تنزلات وجودی و ایجاد ممکنات، حب و محبت ذاتی خداوند است محبت در حق تعالی عین ذات او ذات او عین حب است.. در واقع این حب، حب ذات به رویت و جلوه ی خود در صورتی کامل و بدون هیچ خفا و پوشیدگی است. خداوند خودش را در مظهر انسان کامل نگاه می‌کند. ابن عربی در فص آدم دو علت برای خلقت انسان ذکر می‌کند :1- انسان کامل روح این عالم است و عالم مثل یک بدن آماده می شود روح در او دمیده می شود. لذا « لولا الحجة لساخت الأرض بأهلها » اگر انسان کامل نباشد مانند وقتی است که روح از بدن انسان هجرت می‌کند و انسان می میرد.
2- خداوند صفات و کمالات متعددی دارد و موجودات مختلفی که خلق کرده هرکدام مظهری از اسماء الهی اند خداوند در جواب اعتراض ملائکه فرمود: « و علم آدم الاسماء کلها ثم عرضهم علی الملائکه …» انسان کامل، مظهر اسماء الهی و آینه تمام نمای حق شده؛ خداوند دوست داشت خود را در آینه کاملی ببیند پس محب و محبوب خودخداوند است چون تصویر خودش را دراین آینه دیده است. این آینه از خودش حقیقی ندارد به قول ملاصدرا عین ربط است و وجود لغیره دارد .
مدیر مرکز تخصصی حضرت ولیعصر(عج) در پایان بیان کرد: حاق و نقطه حقیقی این حقیقت که همان انسان کامل که تجلی تام وجود رحمانی وحدانی را دریافت می دارد قلب حقیقت انسانی خوانده می‌شود. در نتیجه می‌توان گفت هر آنچه در تمام مراتب ظاهر می شود اثری از همان نفس رحمانی و تجلی و فرع آن قلب کلی وحدانی انسانی است که به اقتضای مرتبه، تعین خاص یافته است. در نتیجه این حقیقت قلبی همان فطرت اصلی تغییر ناپذیر است که در همه مذاهب و در همه مراتب روحانی و مثالی و حسی یعنی تا انتهای تنزلات وجود از عالم عقل و مثال و ماده مرکوز بوده و همه موجودات بر آن مفطورند و تجلی وحدانی و حبی حق را دریافت می‌کنند و به حسب خود ظاهر می‌سازند و ذاتاً تسبیح گوی حقند که در قامت آسمان و زمین «اتینا طائعین» می گویند و در شکل ذره ترابی «قالوا بلی » را مترنم می شوند.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, سمینار
[چهارشنبه 1401-02-07] [ 11:05:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  تجلی قرآن در سیره عملی امام علی (ع) ...

“به گزارش معاونت پژوهش مدرسه علمیه عالی و تخصصی الزهراء(س) گرگان ، خانم فاطمه کلاگری در نشست علمی با عنوان تجلی قرآن در سیره عملی امام علی (ع) که با حضور کارکنان مدرسه علمیه الزهرا(سلام‌الله‌علیها) و عموم بانوان در تاریخ 3/2/1401 در موسسه قرآنی این مدرسه برگزار شد، بیان کرد: سیصد آیه در مورد فضائل مولا امیرالمومنین(علیه‌السلام) نازل شده است که همه این آیات مورد تایید مفسران شیعه و سنی هستند.
وی با اشاره به کلام رسول خدا که می‌فرمایند: «من دو چیز را در میان شما باقی می‌گذارم که اگر به آن دو تمسک بجویید هیچ وقت دچار گمراهی نخواهید شد یکی کتاب خدا و دیگری اهل بیت من» گفت: پیروی و تبعیت از یکی از این دو ممکن نیست، چون سعادت مسلمانان در گرو پیروی از هر دو است زمانی مسلمانان گمراه می شوند که از این دو پیروی نکند و راهی مستقل از قرآن و عترت در پیش بگیرند.
طلبه سطح 3 مدرسه علمیه عالی الزهراء(سلام‌الله‌علیها) گرگان در پاسخ به این سوال که چرا رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) اهل بیت(علیهم‌السلام) را کنار قرآن و هم ردیف قرآن قرارداده است، توضیح داد: قرآن، معجزه جاودان و همیشگی است و وجود معصوم نیز کنار قرآن همیشگی خواهد بود.
خانم کلاگری با اشاره به اینکه آیه 207 سوره بقره «وَمِنَ النَّاسِ مَن يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَاد» در شان حضرت علی(علیه السلام) نازل شده است، تصریح کرد: در لیلة المبیت مشرکان قصد داشتند به خانه پیامبر اسلام(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) در مکه حمله کنند و او را به قتل برسانند در این شب، امام علی(علیه‌السلام) برای حفظ جان پیامبر در بستر او خوابید و این موضوع در حدی از تواتر و شهرت است که فقط کافران و مشرکان این مورد را انکار می‌کنند.
وی ادامه داد: گاهی باید برای احیای یک امر به معروف یا محو یک منکر جان را تسلیم کرد و در این زمینه حضرت علی(علیه‌السلام) می فرمایند: «هر کس که در راه امر به معروف و نهی از منکر کشته شود یکی از مصادیق این آیه است» .
طلبه سطح 3 مدرسه علمیه عالی الزهراء(سلام‌الله‌علیها) گرگان به پیامهای آیه شراءکه در شان حضرت علی(علیه‌السلام) آمده است پرداخت و گفت: پیشمرگ اولیای خدا شدن و خود را فدای اولیا خدا کردن یک ارزش الهی است که بهترین سودش این است که انسان بهترین متاع را که جان خودش است به خالق خودش بفروشد آن هم نه برای بهشت و نه برای نجات اهل جهنم بلکه فقط برای کسب رضای او.
خانم کلاگری با بیان اینکه آیه شریفه « الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُم بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ سِرًّا وَعَلاَنِيَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ » نیز در شان امام علی(علیه‌السلام) نازل شده است، خاطرنشان کرد: وعده این آیه شامل همه کسانی که اینگونه عمل می‌کنند چنین افرادی نه از فقر و تنگدستی بیم دارند چون به وعده‌های خدا ایمان داشته و به او توکل می‌کنند و نه به خاطر انفاق غمگین می‌شوند چون به رضایت الهی آثار اخروی انفاق توجه دارند.
وی به نکات مورد توجه در آیه تبلیغ اشاره کرد و گفت: این آیه که در اواخر عمر پیامبر (ص) نازل شد و به جای فرمان ابلغ فرمان بلغ آمده که نشانه ابلاغ قطعی و مهم که براساس آن، موظف شد پیامی را به مردم ابلاغ کند که اگر در رساندن آن کوتاهی کند، رسالت پیامبریِ خود را به‌انجام نرسانده است .
طلبه سطح 3 مدرسه علمیه عالی الزهراء(سلام‌الله‌علیها) گرگان در بخشی از سخنان خود به آیه مباهله اشاره کرد و گفت: مراد از أَبْنَاءنَا، نِسَاءنَا و أَنفُسَنَا در این آیه به ترتیب امام حسن(علیه‌السلام)، امام حسین(علیه‌السلام)، حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) و حضرت علی(علیه‌السلام) منطبق است که در روز مباهله پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) با مسیحیان نجران، همراه آن حضرت بودند.
خانم کلاگری با استناد به آیه شریفه «إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللّهُ وَ رَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ» گفت: آیه شریفه در شأن امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) نازل گردید و آن هنگامی بود که آن حضرت در رکوع نماز، انگشتر خود را در راه خدا به مسکینی بخشید که کوردلان و نا اهلان نگویند هنوز شروع به نماز نکرده است.

موضوعات: فعاليت هاي پژوهشی, نشست علمی
 [ 11:00:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت